بهترین و به‌صرفه‌ترین موتورهای خودرو در ایران

احتمالاً وقتی قصد خرید یک خودروی ایرانی (سمند، دنا، پژو، تارا، شاهین و…) را داشته‌اید، این سؤال برایتان پیش آمده که کدام موتور ماشین‌های داخلی بهتر است و کدام Engine خودروهای ایرانی می‌تواند نیازهای شما را با کیفیت بالاتر برطرف کند. پاسخ این سؤال مطلق نیست و به نوع استفاده و اولویت‌های خریدار بستگی دارد؛ چون ممکن است بهترین موتور از نظر مصرف سوخت برای یک فرد، برای شخص دیگری که عاشق شتاب و قدرت است، چندان جذاب نباشد.

بهترین موتور ماشین ایرانی

برای مثال، برخی خریداران فقط به‌دنبال مصرف سوخت کم، استهلاک پایین و هزینه نگهداری ارزان هستند و در نتیجه، موتورهای اقتصادی و کم‌مصرف را بهترین موتور ماشین ایرانی از نظر خودشان می‌دانند. در مقابل، جوان‌ترها یا کسانی که بیشتر به شتاب، کشش، قدرت موتور و لذت رانندگی اهمیت می‌دهند، ترجیح می‌دهند سراغ پیشرانه‌هایی بروند که قدرت و گشتاور بالاتری ارائه می‌کنند، حتی اگر کمی پرمصرف‌تر باشند.

به‌هرحال، در ادامه این مطلب قصد داریم با در نظر گرفتن نیازهای عمومی اکثر خانواده‌های ایرانی که معمولاً به‌دنبال خودرویی خانوادگی، کم‌استهلاک، مناسب سفر و مقرون‌به‌صرفه در بین تولیدات داخلی هستند، به معرفی و مقایسه بهترین موتورهای نصب‌شده روی پرفروش‌ترین خودروهای ایرانی بپردازیم. در این بررسی، معیارهایی مثل قدرت و شتاب، مصرف سوخت، دوام و کیفیت ساخت موتور، هزینه سرویس و تعمیرات را مدنظر قرار می‌دهیم تا ببینیم کدام موتور ماشین ایرانی ارزش خرید بیشتری دارد و برای استفاده روزمره و خانوادگی انتخاب منطقی‌تری است.

آشنایی با بهترین موتور خودروهای ایرانی

بهترین موتور خودروهای ایرانی فقط با نگاه‌کردن به عدد قدرت (اسب‌بخار) یا سرعت نهایی انتخاب نمی‌شود؛ بلکه مجموعه‌ای از فاکتورها مانند مصرف سوخت، استهلاک، دوام، هزینه نگهداری، استاندارد آلایندگی، دسترسی به قطعات یدکی و نظرات کارشناسی در این انتخاب دخیل هستند. در این مطلب، به‌صورت تخصصی و سئو شده، پنج مورد از بهترین موتورهای ماشین ایرانی را معرفی و مزایا و معایب هرکدام را بررسی می‌کنیم تا بتوانید برای خرید خودرو یا انتخاب موتور، تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.

1. موتور رنو ال ۹۰ – K4M

موتور K4M رنو از دید بسیاری از کارشناسان، یکی از با‌کیفیت‌ترین و بادوام‌ترین موتورهای موجود در خودروهای مونتاژی ایران است. این پیشرانه ۴ سیلندر ۱.۶ لیتری (۱۵۹۸ سی‌سی) علاوه بر رنو تندر ۹۰ (L90) روی خودروهایی مانند ساندرو، ساندرو استپ‌وی، پارس تندر، تندر پلاس و مگان ۱۶۰۰ نیز نصب شده است؛ به همین دلیل، در بازار دست‌دوم هم امتحان خود را پس داده است.

🔧 آرایش موتور: ۴ سیلندر، ۱۶ سوپاپ، تنفس طبیعی

⚡ قدرت: حدود ۱۰۵ اسب‌بخار در ۵۷۵۰ دور در دقیقه

🌀 گشتاور: حدود ۱۴۰ نیوتن‌متر در ۳۷۵۰ دور در دقیقه

⛽ مصرف سوخت ترکیبی: حدود ۶.۹ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر

🌍 استاندارد آلایندگی: یورو ۴ (قابلیت رسیدن به سطح بالاتر با تنظیمات مناسب)

یکی از مهم‌ترین دلایل قرار گرفتن K4M در صدر لیست بهترین موتور ماشین ایرانی، کیفیت ساخت بالا و نظارت مستقیم رنو بر مونتاژ و قطعات است. کارکرد نرم، صدای نسبتاً کم، شتاب‌گیری قابل قبول (حدود ۱۰ ثانیه برای تندر ۹۰ دنده‌ای) و مصرف سوخت اقتصادی، این پیشرانه را به گزینه‌ای ایده‌آل برای استفاده شهری و جاده‌ای تبدیل کرده است.

از طرف دیگر، استحکام قطعات داخلی موتور، دوام بالای سرسیلندر و یاتاقان‌ها، احتمال خرابی را در مقایسه با موتورهای قدیمی‌تر ایرانی کاهش داده است. تنها نقطه‌ضعف جدی این موتور، قیمت بالاتر قطعات یدکی و هزینه تعمیرات تخصصی آن است؛ اما در عوض، اگر به‌دنبال یک موتور کم‌استهلاک، کم‌مصرف و بادوام هستید، K4M یکی از بهترین انتخاب‌ها در بازار خودروهای ایرانی به‌شمار می‌آید.

2. موتور پژو ۲۰۶ تیپ ۵ – TU5

موتور TU5 ایران خودرو نه‌تنها روی پژو ۲۰۶ تیپ ۵ بلکه روی طیف وسیعی از خودروهای داخلی مثل پژو ۲۰۶ صندوقدار، پژو ۲۰۷، پژو پارس LX، ۴۰۵ SLX، رانا و برخی مدل‌های جدید K132 نصب شده است. این گستردگی استفاده، نشان می‌دهد که TU5 از نظر تعادل بین توان، مصرف سوخت و استهلاک در وضعیت مطلوبی قرار دارد و به‌همین دلیل در بازار ایران بسیار محبوب است.

🔧 آرایش موتور: ۴ سیلندر، ۱۶ سوپاپ، ۱.۶ لیتر

⚡ قدرت: حدود ۱۰۵ اسب‌بخار در ۵۸۰۰ دور در دقیقه

🌀 گشتاور: حدود ۱۴۲ نیوتن‌متر در ۴۰۰۰ دور در دقیقه

⛽ مصرف سوخت ترکیبی: حدود ۶.۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر، در جاده حدود ۵.۴ لیتر

🌍 استاندارد آلایندگی: یورو ۴/۵ (در نسخه‌های جدیدتر)

نرمی کارکرد، صدای کم، شتاب مناسب در دورهای میانی و مصرف سوخت پایین از مهم‌ترین مزایای پیشرانه TU5 به‌حساب می‌آیند. این موارد باعث شده‌اند که بسیاری از خریداران، در جستجوی بهترین موتور خودروهای ایرانی از نظر مصرف سوخت، به سراغ خودروهای مجهز به موتور TU5 بروند.

البته این موتور نیز بدون ضعف نیست؛ حساسیت نسبت به کیفیت روغن و فیلتر، لزوم سرویس منظم و کیفیت نه‌چندان ثابت برخی سری‌های مونتاژ داخلی از مواردی هستند که در استفاده بلندمدت باید به آن توجه شود. با این حال، اگر نگهداری اصولی انجام شود، TU5 یکی از کم‌استهلاک‌ترین موتورهای اقتصادی بازار ایران به‌شمار می‌رود.

3. موتور ملی – EF7

موتور EF7 یا موتور ملی حاصل پروژه مشترک شرکت ایپکو (IPCO) با یک شرکت مهندسی آلمانی است و یکی از جدی‌ترین تلاش‌های صنعت خودروی ایران برای طراحی یک پیشرانه داخلی محسوب می‌شود. این موتور ۱.۷ لیتری ۱۶ سوپاپ، عمدتاً روی سمند EF7، سورن، دنا و دنا پلاس نصب شده و نسخه‌های بنزینی و دوگانه‌سوز (CNG) آن در بازار حضور دارند.

🔧 آرایش موتور: ۴ سیلندر، ۱۶ سوپاپ، ۱.۷ لیتر

⚡ قدرت: حدود ۱۱۳ اسب‌بخار در ۶۰۰۰ دور در دقیقه

🌀 گشتاور: حدود ۱۵۵ نیوتن‌متر در بازه ۳۵۰۰ تا ۴۵۰۰ دور در دقیقه

⛽ مصرف سوخت: متعادل، به‌خصوص در نسخه دوگانه‌سوز به‌صرفه برای استفاده شهری

🌍 استاندارد آلایندگی: یورو ۵ در نسخه‌های جدید

توان خروجی مناسب، گشتاور خوب در دورهای میانی، سازگاری بهتر با سیستم دوگانه‌سوز (CNG) و طراحی نسبتاً مدرن‌تر نسبت به موتورهای قدیمی مانند XU7، EF7 را به یکی از قوی‌ترین موتورهای نصب‌شده روی خودروهای ایرانی تبدیل کرده است.

با این حال، پیچیدگی ساختار، حساسیت بالا به کیفیت مونتاژ و سرویس، و هزینه بالاتر تعمیرات باعث شده‌اند که EF7 در عمل، همیشه به‌اندازه روی کاغذ محبوب نباشد. در صورت استفاده از روغن مناسب، سرویس به‌موقع، تنظیم دقیق گاز و استفاده از قطعات باکیفیت، این موتور می‌تواند کارکرد نرم و توان پایداری را به‌خصوص برای خانواده دنا و سمند فراهم کند و برای کسانی که کارکرد زیاد در مسیرهای بین‌شهری و استفاده از CNG دارند، گزینه جذابی باشد.

4. موتور پژو ۴۰۵ – XU7

موتور XU7 را می‌توان یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین موتورهای بازار ایران دانست؛ پیشرانه‌ای که سال‌ها روی پژو ۴۰۵، پژو پارس و سمند نصب شده و به‌نوعی تبدیل به «مدرسه تعمیرکاری» بسیاری از مکانیک‌ها در سراسر کشور شده است.

🔧 آرایش موتور: ۴ سیلندر، ۸ سوپاپ، ۱.۸ لیتر (۱۷۶۱ سی‌سی)

⚡ قدرت: حدود ۹۷ تا ۱۰۰ اسب‌بخار در ۶۰۰۰ دور در دقیقه (بسته به نسخه)

🌀 گشتاور: حدود ۱۴۸ تا ۱۵۳ نیوتن‌متر در دورهای نسبتاً پایین

⛽ مصرف سوخت ترکیبی: رسمی حدود ۹ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر، در عمل معمولاً بیشتر

🌍 استاندارد آلایندگی: یورو ۲ در اغلب نسخه‌ها

اصلی‌ترین مزیت XU7، ساده بودن طراحی، ارزان بودن قطعات یدکی و آشنایی گسترده تعمیرکاران با این موتور است. اگر به‌دنبال یک موتور اقتصادی از نظر هزینه تعمیر و لوازم باشید، XU7 هنوز هم حرف برای گفتن دارد.

با این حال، از نظر فنی، این موتور دیگر با استانداردهای روز دنیا فاصله زیادی دارد. مصرف سوخت بالا، احتمال سوختن واشر سرسیلندر، نرمی کمتر کارکرد و سطح آلایندگی قدیمی جزو نقاط ضعف جدی این پیشرانه هستند. با وجود این، برای کسانی که به‌دنبال خودرویی ارزان، با تعمیرات ساده و بدون دردسر تأمین قطعات هستند، XU7 هنوز هم می‌تواند گزینه‌ای قابل‌قبول باشد؛ هرچند در بحث بهترین موتور ماشین ایرانی از نظر تکنولوژی و راندمان، رتبه‌های بالاتر را به رقبای جدیدتر واگذار کرده است.

5. موتور تیبا و محصولات X200 – M15

موتور M15 سایپا نسخه تقویت‌شده و حجیم‌ترشده موتور قدیمی پراید است که روی تیبا، تیبا ۲، ساینا، کوییک و سایر محصولات پلتفرم X200 استفاده می‌شود. این موتور اگرچه از نظر فناوری در سطح پیشرانه‌های مدرن قرار نمی‌گیرد، اما برای خودروهای سبک شهری، کارایی قابل‌قبولی را با هزینه نگهداری پایین ارائه می‌دهد.

🔧 آرایش موتور: ۴ سیلندر، ۸ سوپاپ، ۱.۵ لیتر (۱۴۹۷ سی‌سی)

⚡ قدرت: حدود ۸۷ اسب‌بخار

🌀 گشتاور: حدود ۱۲۸ نیوتن‌متر

⛽ مصرف سوخت ترکیبی: حدود ۶.۹ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر

🌍 کاربری: مناسب برای استفاده شهری و رانندگی روزمره

مزیت اصلی M15، مصرف سوخت نسبتاً متعادل، هزینه پایین تعمیرات، وفور قطعات یدکی و دسترسی آسان به تعمیرکار است. در مقایسه با موتور پراید، قدرت و کشش بهتری ارائه می‌دهد و برای خودروهای سبک شهری مانند تیبا و ساینا، شتاب قابل‌قبولی در رانندگی معمولی فراهم می‌کند (حدود ۱۳ ثانیه تا ۱۰۰ کیلومتر).

نقطه‌ضعف این موتور بیشتر به کیفیت ساخت نه‌چندان بالا، صدای بیشتر نسبت به موتورهای ۱۶ سوپاپ و استهلاک نسبتاً محسوس در کارکردهای طولانی‌مدت مربوط می‌شود. بنابراین، M15 را می‌توان یک موتور اقتصادی و شهری دانست، نه یک پیشرانه ایده‌آل برای رانندگی پرشتاب یا مسافرت‌های سنگین.

کدام موتور برای شما بهتر است؟

🏆 اگر به‌دنبال بهترین موتور ماشین ایرانی از نظر دوام، نرمی کارکرد و کیفیت ساخت هستید، K4M رنو (ال ۹۰ و ساندرو) در صدر لیست قرار می‌گیرد؛ البته با هزینه قطعات بالاتر.

💰 اگر مصرف سوخت پایین و استهلاک کم برایتان مهم است و بودجه شما به محصولات ایران خودرو می‌رسد، موتور TU5 انتخاب بسیار محبوب و منطقی است.

🔥 اگر به‌دنبال توان بالاتر و امکان استفاده به‌صرفه از CNG هستید، EF7 موتور ملی مخصوصاً در مسیرهای بین‌شهری می‌تواند برای شما مناسب باشد؛ به شرط سرویس اصولی.

🔧 اگر هزینه تعمیر و قطعات ارزان اولویت شماست و با مصرف سوخت بالاتر مشکلی ندارید، XU7 هنوز هم برایتان گزینه‌ای قابل‌قبول است.

🚙 اگر بیشتر رانندگی شهری، بودجه محدود و توجه به هزینه نگهداری مدنظر شماست، M15 سایپا روی تیبا، ساینا و کوییک می‌تواند انتخابی اقتصادی باشد.

در نهایت، پاسخ به این سؤال که «بهترین موتور ماشین ایرانی کدام است؟» به نوع استفاده شما بستگی دارد؛ اگر کیفیت و دوام می‌خواهید، K4M؛ اگر مصرف سوخت پایین و قطعات در دسترس می‌خواهید، TU5؛ اگر توان بالا و دوگانه‌سوز می‌خواهید، EF7؛ اگر تعمیرات ساده و ارزان می‌خواهید، XU7؛ و اگر خودروی شهری ارزان می‌خواهید، M15، می‌تواند برای شما بهترین گزینه باشد.

بهترین ماشین ایرانی از لحاظ موتوری کدام است؟

اگر به‌دنبال بهترین ماشین ایرانی از نظر موتور هستید، باید بدانید که چند پیشرانه در بازار ایران بیشتر از بقیه اسم‌درکرده‌اند. در بین آن‌ها، موتور EF7 ایران خودرو و موتور TU5 از نظر مصرف سوخت، استهلاک و در دسترس بودن قطعات، جزو بهترین موتورهای ماشین‌های ایرانی محسوب می‌شوند. EF7 روی دنا پلاس و سورن و TU5 روی پژو ۲۰۶ و رانا پلاس استفاده شده است و برای استفاده خانوادگی و شهری، انتخاب‌های محبوبی هستند.

از نظر قدرت موتور و شتاب، بسیاری کاربران، شاهین سایپا توربوشارژ را یکی از گزینه‌های جذاب می‌دانند. موتور توربوشارژ شاهین با توان حدود ۱۱۰ اسب بخار، شتاب و کشش قابل قبولی ارائه می‌کند و برای کسانی که ماشین ایرانی با موتور قوی و شتاب خوب می‌خواهند، می‌تواند انتخاب مناسبی باشد؛ البته نباید فراموش کرد که موتور توربوشارژ به نگهداری دقیق‌تر و هزینه‌های سرویس بالاتر نیاز دارد.

در مجموع، از نظر عملکرد موتوری ماشین‌های ایرانی می‌توان گفت:

• برای مصرف سوخت کم و هزینه نگهداری پایین: رانا پلاس، پژو ۲۰۶ با موتور TU5 و برخی محصولات EF7 محور.

• برای قدرت و شتاب بهتر: دنا پلاس، تارا و شاهین توربو.

با این حال، برای انتخاب بهترین ماشین ایرانی از لحاظ موتوری فقط به عدد اسب بخار و شتاب اکتفا نکنید؛ کیفیت مونتاژ، قطعات، خدمات پس از فروش و بودجه خودتان را هم در نظر بگیرید تا واقعاً بهترین خودرو ایرانی متناسب با نیازتان را انتخاب کنید.