آموزش مرحله‌به‌مرحله عیب‌یابی گوشی‌های خاموش

وقتی گوشی خاموش می‌شود و روشن نمی‌شود، بیشتر کاربران فکر می‌کنند که «گوشی سوخته» و مستقیم سراغ تعویض گوشی می‌روند؛ اما برای یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای این وضعیت، شروع یک فرایند تخصصی عیب‌یابی گوشی خاموش است. در این مقاله به صورت آموزش تعمیرات موبایل خاموش توضیح می‌دهیم که چگونه با استفاده از منبع تغذیه، مولتی‌متر دیجیتال، تست باتری و بررسی برد گوشی بتوانید علت خاموش شدن ناگهانی گوشی را پیدا کنید.

آموزش عیب‌یابی گوشی خاموش

در این راهنما از تست منبع تغذیه برای گوشی خاموش شروع می‌کنیم، سپس سراغ عیب‌یابی مدار شارژ، فلت پاور، آی‌سی تغذیه (PMIC)، شورت روی برد، سوختن قطعات SMD و خرابی باتری می‌رویم و در نهایت به تعمیر برد گوشی خاموش می‌رسیم. اگر به دنبال آموزش تعمیرات موبایل از صفر تا صد هستید و می‌خواهید بدانید یک کارآموز تعمیر موبایل چطور باید به صورت اصولی گوشی روشن نمی‌شود را بررسی کند، این مقاله می‌تواند مانند یک چک‌لیست کامل، مرحله‌به‌مرحله در عیب‌یابی و تعمیر گوشی‌های خاموش به شما کمک کند.

مراحل تحویل موبایل خاموش تا تست نهایی و تحویل به مشتری

در این بخش، فرایند کامل تست و عیب‌یابی گوشی خاموش را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله توضیح می‌دهیم؛ از همان لحظه‌ای که گوشی خراب و خاموش را از مشتری تحویل می‌گیریم تا زمانی که بعد از تعمیر برد، تعویض قطعات معیوب و تست نهایی دوباره دستگاه سالم و بدون مشکل به دست مشتری برسد.

تمام مراحل شامل گرفتن شرح‌حال دقیق از مشتری، بررسی ظاهری گوشی، تست اولیه با شارژر و کابل، اتصال به منبع تغذیه، چک کردن باتری، عیب‌یابی مدار پاور و شارژ، شناسایی شورت روی برد، تعمیر تخصصی برد موبایل و کنترل نهایی عملکرد گوشی به زبان ساده و کاملاً practical برای شما آورده شده است تا مانند یک چک‌لیست حرفه‌ای عیب‌یابی گوشی‌های خاموش بتوانید از اول تا آخر مسیر عیب‌یابی و تعمیر را قدم‌به‌قدم انجام دهید و در نهایت با اطمینان، گوشی تعمیر شده را به مشتری تحویل دهید.

بررسی اولیه ظاهر گوشی خاموش و گرفتن شرح‌حال دقیق از مشتری

اولین قدم در عیب‌یابی گوشی خاموش، باز کردن پیچ‌ها و برداشتن هویه نیست؛ بلکه یک بررسی ظاهری دقیق و گرفتن شرح‌حال کامل از مشتری است. یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای همیشه قبل از هر کاری می‌پرسد:
گوشی چه زمانی خاموش شده؟
آیا قبل از خاموش شدن، هنگ، ریست شدن، داغ شدن، کندی شدید یا پیغام خطا داشته؟
گوشی ضربه خورده، آب‌خوردگی داشته، روی زمین افتاده یا قبلاً در یک تعمیرات موبایل دیگر باز شده است؟

در این مرحله باید بدنه گوشی را به‌دقت زیر نور خوب بررسی کنید:

• وجود تاب برداشتن فریم، شکستگی شاسی، ترک روی ال‌سی‌دی، له‌شدگی در گوشه‌ها و آثار ضربه

• آثار نفوذ مایع کنار سوکت شارژ، خشاب سیم‌کارت، اسپیکر و میکروفن

• وضعیت سوکت شارژ شل یا کج شده، زنگ‌زدگی، گرد و غبار و شکستگی پایه‌ها

• چک کردن اینکه آیا قبلاً درِ گوشی باز شده، جای پیچ‌ها خراب است یا آثار لحیم‌کاری و تعمیر برد روی آن دیده می‌شود

این اطلاعات به شما کمک می‌کند مسیر عیب‌یابی را از همان ابتدا درست انتخاب کنید؛ مثلاً خاموشی بعد از آب‌خوردگی بیشتر به سمت اتصال کوتاه (شورت روی برد) و خرابی آی‌سی تغذیه و PMIC می‌رود، اما خاموشی بعد از ضربه ممکن است به شکستگی برد، جدا شدن آی‌سی پاور، هارد یا ترک در لایه‌های برد موبایل مربوط باشد. از طرفی، وقتی مشتری می‌گوید گوشی بعد از تعویض ال‌سی‌دی یا تعویض باتری در تعمیرگاه دیگر خاموش شده، باید به خطای مونتاژ، فلت اشتباه، سوکت معیوب، یا آسیب به برد هنگام باز و بسته کردن شک کنید.

این مرحله ساده به نظر می‌رسد، اما یکی از مهم‌ترین بخش‌های آموزش تعمیرات موبایل است؛ چون با یک شرح‌حال حرفه‌ای و بررسی ظاهری اصولی، هم زمان عیب‌یابی و هم ریسک اشتباه در تشخیص علت گوشی روشن نمی‌شود به‌طور قابل توجهی کم می‌شود و شما مثل یک تعمیرکار باتجربه، از همان ابتدا حدس می‌زنید مشکل به سمت تعمیر برد موبایل می‌رود یا در حد تعویض قطعه ساده مثل سوکت شارژ یا فلت پاور قابل حل است.

تست شارژر، کابل و سوکت شارژ در عیب‌یابی گوشی خاموش

قبل از این که اولین پیچ گوشی را باز کنید، باید مطمئن شوید مشکل اصلاً از شارژر، کابل یا سوکت شارژ نیست. خیلی از گوشی‌هایی که با عنوان «گوشی خاموش شده و روشن نمی‌شود» به تعمیرگاه می‌آیند، در واقع فقط مشکل شارژ نشدن گوشی دارند؛ یعنی باتری کاملاً خالی است و به‌خاطر خرابی شارژر، کابل شارژ یا سوکت شارژ گوشی، دستگاه دیگر بالا نمی‌آید.

در این مرحله مثل یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای عمل می‌کنیم:

🔌 تست شارژر موبایل با یک گوشی سالم

اول شارژر مشتری را روی یک گوشی سالم امتحان کنید:

• اگر گوشی سالم شارژ نشود یا خیلی کند شارژ شود، احتمال خرابی آداپتور شارژ زیاد است.

• حالا با یک شارژر اورجینال و مطمئن تعمیرگاه، گوشی خاموش را تست کنید.
  اگر با شارژر سالم هم هیچ علامت حیات نبود، یعنی باید وارد مراحل بعدی عیب‌یابی شوید.

📱 تست کابل شارژ (Type-C / Micro USB / Lightning)

کابل شارژ یکی از شایع‌ترین علت‌های گوشی شارژ نمی‌شود است.

• کابل را به یک گوشی دیگر وصل کنید.

• اگر قطع و وصل شارژ دیدید، پیغام شارژ آمد و رفت یا اصلاً ارتباط برقرار نشد، یعنی:

کابل شارژ خراب است یا

سر سوکت کابل لق شده و تماس خوبی با سوکت شارژ گوشی ندارد.

🔍 بررسی ظاهری سوکت شارژ گوشی

حالا نوبت خود گوشی است. با ذره‌بین یا میکروسکوپ تعمیرات موبایل سوکت شارژ را بررسی کنید:

• وجود پرز، گرد و غبار و جرم‌گرفتگی داخل سوکت

• زنگ‌زدگی یا سولفاته شدن به‌دلیل رطوبت و آب‌خوردگی

• کج شدن یا شکستگی زبانه داخلی سوکت شارژ

• شل شدن یا شکستگی پایه‌های سوکت روی برد (به‌خصوص اگر گوشی قبلاً تعمیر شده باشد)

در بسیاری از موارد فقط با تمیز کردن سوکت شارژ با برس نرم و الکل ایزوپروپیل، مشکل عدم شارژ و روشن نشدن گوشی برطرف می‌شود و اصلاً نیازی به تعمیر برد موبایل نیست.

🔁 تست سوکت شارژ با حرکت دادن کانکتور

کابل شارژ را وصل کنید و به‌آرامی سر کانکتور را کمی بالا، پایین، چپ و راست حرکت دهید:

• اگر گوشی فقط در یک زاویه خاص علامت شارژ نشان می‌دهد، سوکت شارژ احتمالاً لق یا ترک‌خورده است.

• اگر با کوچک‌ترین حرکت، شارژ قطع و وصل شد، معمولاً باید سوکت شارژ تعویض شود.

🧪 تست جریان شارژ با USB Tester یا مولتی‌متر

برای تعمیرات تخصصی موبایل داشتن USB Tester خیلی کمک می‌کند:

• می‌توانید ولتاژ خروجی شارژر (معمولاً حدود ۵ ولت) را ببینید.

• می‌توانید آمپر مصرفی گوشی در حال شارژ را اندازه بگیرید.

اگر ولتاژ وجود دارد ولی آمپر تقریباً صفر است، احتمالاً مشکل از سوکت شارژ گوشی یا مسیر شارژ روی برد موبایل است و باید وارد مرحله عیب‌یابی مدار شارژ و برد شوید.

✅ جمع‌بندی این مرحله در عیب‌یابی گوشی خاموش

در این مرحله بدون باز کردن گوشی، این موارد را بررسی کردید:

• خرابی شارژر موبایل

• خرابی کابل شارژ

• خرابی، لق بودن یا جرم‌گرفتگی سوکت شارژ گوشی

• عدم جریان‌کشی در زمان شارژ

اگر بعد از همه این تست‌ها مطمئن شدید که شارژر و کابل سالم هستند و سوکت شارژ هم مشکل خاصی ندارد، ولی هنوز گوشی روشن نمی‌شود و هیچ علامت حیاتی ندارد، حالا می‌توانید با خیال راحت وارد بخش‌های تخصصی‌تر شوید:
اندازه‌گیری ولتاژ باتری، اتصال گوشی به منبع تغذیه، عیب‌یابی مدار پاور و در نهایت تعمیر برد گوشی خاموش.

این مرحله ساده به‌نظر می‌رسد، اما در عمل جلوی خیلی از تعویض‌های اشتباه قطعه و باز کردن بی‌دلیل گوشی را می‌گیرد و نشان می‌دهد شما یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای و اصولی هستید.

اندازه‌گیری ولتاژ باتری گوشی خاموش با مولتی‌متر

بعد از اینکه مطمئن شدیم مشکل از شارژر، کابل و سوکت شارژ نیست، قدم بعدی در عیب‌یابی گوشی خاموش، بررسی دقیق باتری است. خیلی از مواردی که کاربر می‌گوید «گوشی روشن نمی‌شود» در واقع به‌خاطر خالی شدن کامل باتری، افت ولتاژ باتری لیتیوم یون، یا خرابی سلول‌های باتری است. اینجا مولتی‌متر دیجیتال ابزار اصلی شماست.

🔋 جدا کردن ایمن باتری و آماده‌سازی برای تست

قبل از هر چیز، نکات ایمنی را رعایت کنید:

• گوشی را خاموش (در حد امکان) و از شارژر جدا کنید.

• در گوشی‌های باتری داخلی (Non-Removable)، با دقت قاب پشت و فلت باتری را جدا کنید.

• از ابزار پلاستیکی استفاده کنید تا به برد و فلت‌ها آسیب نرسد.

• مراقب باتری باد کرده باشید؛ این نوع باتری‌ها خطرناک‌اند و نباید سوراخ یا خم شوند.

در آموزش تعمیرات موبایل همیشه تأکید می‌شود که قبل از تست باتری با مولتی‌متر، حتماً باتری را از برد جدا کنید تا قرائت ولتاژ دقیق‌تری داشته باشید و به مدار پاور آسیب نزنید.

📏 تنظیم مولتی‌متر برای تست ولتاژ باتری

مولتی‌متر دیجیتال را روی رنج DC Volt (مثلاً ۲۰V DC) قرار دهید:

• پراب مشکی روی پایه COM

• پراب قرمز روی پایه VΩmA

حالا:

• پراب مشکی را روی پایه منفی باتری (-)

• پراب قرمز را روی پایه مثبت باتری (+) قرار دهید.

روی نمایشگر مولتی‌متر، مقدار ولتاژ باتری گوشی برای شما نمایش داده می‌شود.

📊 تفسیر ولتاژ باتری در عیب‌یابی گوشی خاموش

در باتری‌های لیتیوم یون گوشی‌های هوشمند، ولتاژها معمولاً به این صورت تفسیر می‌شوند:

• حدود ۴.۲ ولت → باتری کاملاً شارژ

• حدود ۳.۷ تا ۳.۸ ولت → حالت نرمال/نیمه شارژ

• حدود ۳.۳ تا ۳.۵ ولت → باتری کم شارژ، اما هنوز قابل استفاده

• زیر ۳ ولت → باتری بیش از حد دشارژ شده (Deep Discharge)

• زیر ۲.۵ ولت → باتری غالباً معیوب، ریسک بالا، نیاز به تعویض باتری موبایل

اگر ولتاژ باتری خیلی پایین باشد، گوشی حتی با زدن شارژر هم علامت حیات نشان نمی‌دهد، چون مدار پاور اجازه روشن شدن را نمی‌دهد تا باتری کمی شارژ بگیرد.

🧪 تست باتری در گوشی‌هایی که خاموش می‌شوند و دوباره روشن می‌شوند

گاهی مشکل، فقط گوشی خاموش و روشن می‌شود یا گوشی خودبه‌خود خاموش می‌شود است:

• در این حالت ممکن است باتری در حالت بدون بار (وقتی به گوشی وصل نیست) ولتاژ مثلاً ۳.۸ ولت نشان دهد،
  اما در حالت زیر بار (وقتی گوشی روشن می‌شود و مصرف جریان بالا می‌رود) سریع افت ولتاژ داشته باشد.

برای تشخیص این حالت:

• می‌توانید باتری را موقتاً روی یک گوشی مشابه سالم تست کنید.

• یا گوشی را به منبع تغذیه آزمایشگاهی وصل کنید و رفتار جریان‌کشی را ببینید (در مراحل بعد توضیح داده می‌شود).

این حالت معمولاً نشانه ضعف باتری، افزایش مقاومت داخلی سلول‌ها و نیاز به تعویض باتری است.

⚠️ علائم ظاهری خرابی باتری در کنار تست ولتاژ

فقط به عدد مولتی‌متر اکتفا نکنید؛ همراه با تست ولتاژ باتری گوشی خاموش، موارد زیر را هم نگاه کنید:

• بادکردگی باتری (تورم وسط یا لبه‌ها)

• نشت مایع یا تغییر رنگ لیبل باتری

• بوی غیرطبیعی (مثل بوی مواد شیمیایی یا پلاستیک سوخته)

• آثار ضربه، خم شدن یا سوراخ شدن باتری

در این موارد حتی اگر ولتاژ باتری نرمال به‌نظر برسد، از دید تعمیرات تخصصی موبایل، بهترین و امن‌ترین کار تعویض باتری است.

🧷 نتیجه‌گیری این مرحله در عیب‌یابی گوشی خاموش

با انجام اندازه‌گیری ولتاژ باتری با مولتی‌متر، شما می‌توانید:

• تشخیص دهید مشکل گوشی روشن نمی‌شود از باتری دشارژ شده است یا باتری خراب و فرسوده.

• تصمیم بگیرید که فقط با شارژ اولیه باتری با منبع تغذیه (Boost کردن) مشکل حل می‌شود یا نیاز به تعویض باتری موبایل دارید.

• قبل از ورود به مرحله پیچیده‌تر عیب‌یابی برد موبایل و مدار پاور، یک عامل مهم را از لیست احتمالات حذف یا تأیید کنید.

این مرحله یکی از پایه‌های اصلی در آموزش عیب‌یابی گوشی خاموش است؛ چون به شما کمک می‌کند بفهمید آیا مشکل در حد یک باتری معیوب است یا باید سراغ تعمیر برد، آی‌سی تغذیه (PMIC)، مدار شارژ و پاور بروید. اگر خواستی، در مرحله بعدی می‌تونیم وصل کردن گوشی به منبع تغذیه و تحلیل جریان‌کشی رو هم همین‌قدر تخصصی و مرحله‌به‌مرحله بنویسیم.

اتصال گوشی خاموش به منبع تغذیه و تحلیل جریان‌کشی

بعد از تست شارژر، کابل و اندازه‌گیری ولتاژ باتری، حالا نوبت قلب ماجراست:
کار با منبع تغذیه آزمایشگاهی و تحلیل الگوی جریان‌کشی گوشی خاموش. این مرحله همان جایی است که تفاوت یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای با یک تعمیرکار معمولی مشخص می‌شود.

⚡ تنظیم منبع تغذیه برای تست گوشی خاموش

اول باید منبع تغذیه DC را درست تنظیم کنید:

• ولتاژ (V):

معمولاً روی ۳.۸ تا ۴.۲ ولت DC تنظیم می‌شود.

مقدار رایج: ۴.۰V یا ۴.۲V

• محدودیت جریان (Current Limit):

برای بیشتر گوشی‌های هوشمند: حدود ۱ تا ۲ آمپر

در گوشی‌های جدیدتر و پرمصرف، می‌توان تا ۳ آمپر هم در نظر گرفت، ولی برای شروع ۱–۲A ایمن‌تر است.

هدف این است که اگر روی برد شورت (اتصال کوتاه) وجود داشت، جریان بیش از حد از برد عبور نکند و باعث سوختن آی‌سی تغذیه (PMIC)، CPU یا مسیرهای حساس برد نشود.

🧲 روش صحیح اتصال منبع تغذیه به گوشی

بسته به نوع گوشی و طراحی آن، چند روش رایج وجود دارد:

• اتصال مستقیم به پایه‌های باتری (VBAT و GND)

در گوشی‌هایی که باتری جدا می‌شود یا فلت باتری در دسترس است.

پراب مثبت (+) منبع تغذیه → پایه مثبت باتری (VBAT)

پراب منفی (–) منبع تغذیه → پایه منفی باتری (GND)

• استفاده از شابلون/کلمپ باتری (Battery Activator / Clamp)

ابزار مخصوص تعمیرات موبایل حرفه‌ای است که به‌صورت گیره‌ای به جای باتری روی گوشی قرار می‌گیرد.

این روش اتصال تمیزتر و مطمئن‌تری برای تست برد موبایل با منبع تغذیه فراهم می‌کند.

• برد لخت (بدون قاب و قطعات اضافی)

در مراحل پیشرفته‌تر عیب‌یابی، فقط برد گوشی را روی میز می‌گذارند و منبع تغذیه مستقیم به پدهای VBAT و GND روی برد وصل می‌شود.

این روش برای پیدا کردن شورت روی برد موبایل بسیار کاربردی است.

📈 تحلیل جریان‌کشی گوشی هنگام اتصال به منبع تغذیه

حالا مهم‌ترین بخش:
رفتار آمپر (جریان‌کشی) روی نمایشگر منبع تغذیه به شما می‌گوید داخل برد چه می‌گذرد. چند حالت کلاسیک داریم:

🔹 حالت ۱: جریان‌کشی صفر (۰ آمپر)

• منبع تغذیه ولتاژ را نشان می‌دهد (مثلاً ۴.۰V)، اما جریان تقریباً ۰A است.

• وقتی کلید پاور را می‌زنید، باز هم هیچ تغییری در جریان دیده نمی‌شود.

💡 این حالت می‌تواند نشان‌دهنده موارد زیر باشد:

• قطع بودن مسیر VBAT (مثلاً فیوز، مقاومت فیوزی یا ترک در برد)

• مشکل در فلت پاور یا خود کلید پاور

• آسیب در آی‌سی تغذیه (PMIC) که اصلاً فرمان استارت را نمی‌گیرد

• باتری در مدار نیست یا اتصال به برد برقرار نشده است.

در این حالت باید مسیر VBAT تا PMIC، فلت پاور و کلید پاور را بررسی کنید.

🔹 حالت ۲: جریان‌کشی خیلی بالا از لحظه اتصال (شورت شدید روی برد)

• به محض اتصال پراب‌ها، جریان مثلاً به ۱–۲ آمپر یا حتی بالاتر می‌پرد.

• گوشی هیچ تصویر و علامت حیاتی ندارد.

💡 این حالت تقریباً کلاسیک شورت روی برد موبایل است:

• خازن‌های موازی روی VBAT سوخته‌اند و اتصال کوتاه ایجاد کرده‌اند.

• آی‌سی تغذیه (PMIC)، آی‌سی شارژ یا یکی از آی‌سی‌های اصلی داخلیش دچار شورت شده.

• مسیر VBAT تا GND کاملاً اتصال کوتاه دارد.

در این شرایط، معمولاً:

• ولتاژ را کمی پایین‌تر (مثلاً ۳.۵V) می‌آورند.

• با روش الکلی، فریز اسپری یا لمس انگشت تلاش می‌کنند قطعه‌ای که داغ می‌شود را پیدا کنند.
  این مرحله مستقیماً وارد حوزه تعمیر برد موبایل و رفع شورت می‌شود.

🔹 حالت ۳: جهش لحظه‌ای جریان و برگشت به نزدیک صفر

• با زدن کلید پاور، جریان مثلاً تا ۰.۲–۰.۵ آمپر بالا می‌رود و سریع به نزدیک صفر برمی‌گردد.

• گوشی بالا نمی‌آید یا لوگو می‌آید و خاموش می‌شود.

💡 این رفتار معمولاً نشانه:

• مشکل در بوت گوشی (هارد، EMMC، ROM)

• خرابی نرم‌افزاری (فریمور، سیستم عامل، بوت‌لودر)

• یا مشکل در یکی از ولتاژهای ثانویه که توسط PMIC ساخته می‌شود و بعد از تشخیص خطا، گوشی خود را خاموش می‌کند.

در این حالت، بعد از اطمینان از سلامت ولتاژها، معمولاً وارد مرحله فلش نرم‌افزاری، آپدیت فریمور یا تست هارد می‌شویم.

🔹 حالت ۴: الگوی جریان‌کشی شبیه گوشی سالم، اما تصویر نداریم

• با زدن پاور، جریان مثلاً از ۰.۰۵A به ۰.۳–۰.۸A می‌رسد و در آن محدوده نوسان می‌کند.

• این الگوی جریان شبیه یک گوشی سالم در حال بوت است.

• اما روی صفحه هیچ تصویری دیده نمی‌شود.

💡 این وضعیت بیشتر به مشکلات زیر اشاره می‌کند:

• خرابی ال‌سی‌دی یا فلت ال‌سی‌دی

• مشکل در بک‌لایت (نور صفحه)

• خرابی در مدار تصویر، سوکت LCD یا خود برد تصویر

در این حالت، مسیر عیب‌یابی از برد پاور فاصله گرفته و به سمت عیب‌یابی تصویر و بک‌لایت می‌رود.

🔥 استفاده از منبع تغذیه برای پیدا کردن قطعه داغ (Hot Spot)

یکی از استفاده‌های مهم منبع تغذیه در تعمیرات موبایل، پیدا کردن قطعه‌ای است که شورت کرده و داغ می‌شود:

• ولتاژ را روی حدود ۱ تا ۳ ولت و جریان را محدود کنید.

• اجازه دهید چند ثانیه جریان عبور کند.

• با اسپری فریز روی برد بزنید؛ قطعه‌ای که شورت است، سریع‌تر یخ آب می‌کند.
  یا:

• با نوک انگشت یا پشت دست به‌آرامی سطح برد را لمس کنید (احتیاط کنید، خیلی داغ نباشد).

قطعه‌ای که غیرعادی داغ می‌شود، کاندید اصلی برای تعویض یا برداشتن است؛ معمولاً:

• خازن‌های موازی روی VBAT

• آی‌سی تغذیه، آی‌سی شارژ، یا بعضی آی‌سی‌های رادیویی/مداری

✅ جمع‌بندی نقش منبع تغذیه در عیب‌یابی گوشی خاموش

با تست موبایل خاموش با منبع تغذیه شما می‌توانید:

• بین مشکل باتری، مشکل مدار پاور و شورت روی برد موبایل تفکیک کنید.

• بدون روشن شدن کامل گوشی، از روی الگوی جریان‌کشی حدس بزنید خرابی در کدام بخش است:

  • باتری، آی‌سی تغذیه، آی‌سی شارژ، هارد، CPU، مدار تصویر یا بک‌لایت

• تصمیم بگیرید که آیا باید وارد تعمیر برد تخصصی شوید یا مشکل در حد تعویض باتری، تعویض سوکت شارژ یا تعمیر نرم‌افزاری است.

این مرحله، قلب آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش است و هر کسی که می‌خواهد در آموزش تعمیرات موبایل حرفه‌ای جدی باشد، باید کار با منبع تغذیه آزمایشگاهی و تحلیل جریان‌کشی گوشی را کاملاً یاد بگیرد و روی آن مسلط شود.

تشخیص شورت روی برد (VBAT به GND) در گوشی خاموش

بعد از اتصال موبایل به منبع تغذیه و مشاهده جریان‌کشی غیرطبیعی، یکی از مهم‌ترین احتمال‌ها در عیب‌یابی گوشی خاموش، وجود شورت روی برد موبایل است؛ یعنی جایی از مسیر VBAT به GND اتصال کوتاه شده. این مرحله کاملاً تخصصی است و مستقیم وارد حوزه تعمیر برد موبایل می‌شویم.

🔍 شورت روی برد موبایل یعنی چه؟

در گوشی‌های هوشمند، ولتاژ اصلی باتری (VBAT) بعد از ورود به برد، از طریق خازن‌های موازی، آی‌سی تغذیه (PMIC)، آی‌سی شارژ، مدار RF و بخش‌های مختلف توزیع می‌شود.
وقتی روی این مسیرها اتصال کوتاه (Short / شورت) رخ می‌دهد:

• گوشی روشن نمی‌شود

• با اتصال به منبع تغذیه، بلافاصله جریان بالا (مثلاً ۱–۲ آمپر) کشیده می‌شود

• ممکن است بخشی از برد بیش از حد داغ شود

• در اکثر موارد بدون رفع شورت، هر باتری سالمی را هم خراب می‌کند

📏 تست شورت با مولتی‌متر در حالت بوق (Continuity)

برای تشخیص اولیه شورت، از مولتی‌متر دیجیتال در حالت بوق (دیود/Continuity) استفاده می‌کنیم:

1. مولتی‌متر را روی حالت 🔔 بگذارید.

2. پراب مشکی را روی زمین (GND) قرار دهید (می‌توانید بدنه شیلد فلزی، پایه زمین کانکتور شارژ یا هر نقطه GND مطمئن را انتخاب کنید).

3. پراب قرمز را روی پد VBAT یا نقاطی که به خط اصلی تغذیه باتری وصل هستند قرار دهید (مثلاً:

   • سر ورودی فیوز VBAT

   • خازن‌های بزرگ نزدیک سوکت باتری

   • پدهای ضخیم روی برد که با VBAT در ارتباط‌اند).

✅ اگر بین VBAT و GND بوق ممتد و مقاومت نزدیک صفر دیدید، یعنی روی این خط شورت مستقیم وجود دارد.

🧲 کار با برد لخت برای تست شورت روی VBAT

برای دقت بیشتر در تشخیص شورت روی برد موبایل، بهتر است:

• برد را از گوشی جدا کنید

• فلت‌ها، باتری، ال‌سی‌دی و تمام اتصالات جانبی را جدا نمایید

• دوباره تست بوق VBAT به GND را انجام دهید

اگر در حالت برد لخت همچنان VBAT به GND شورت بود، یعنی مشکل روی خود برد اصلی است، نه روی باتری، فلت، سوکت، یا قطعه جانبی.

🔥 پیدا کردن قطعه معیوب با منبع تغذیه (جریان‌کشی و داغ شدن)

حالا که مطمئن شدیم روی VBAT شورت داریم، باید قطعه معیوب را پیدا کنیم. یکی از روش‌های حرفه‌ای در آموزش تعمیرات موبایل استفاده از منبع تغذیه آزمایشگاهی برای شناسایی قطعه داغ است:

1. ولتاژ منبع تغذیه را روی حدود ۱ تا ۲ ولت بگذارید.

2. جریان را روی ۱ تا ۲ آمپر محدود کنید.

3. منبع تغذیه را به نقاط VBAT و GND روی برد وصل کنید.

4. اجازه دهید چند ثانیه جریان عبور کند.

حالا چند روش برای پیدا کردن قطعه داریم:

❄️ روش اسپری فریز (Freeze Spray)

• روی سطح برد مخصوصاً اطراف خازن‌های موازی VBAT، اطراف PMIC، آی‌سی شارژ و مدار RF اسپری فریز بزنید.

• منبع تغذیه را متصل کنید.

• قطعه‌ای که بیشتر شورت دارد، سریع‌تر یخ آن آب می‌شود و نسبت به بقیه گرم‌تر می‌ماند.

این قطعه مشکوک‌ترین محل برای شورت روی برد گوشی است.

💧 روش الکل یا لمس با انگشت

اگر اسپری فریز ندارید:

• کمی الکل ایزوپروپیل روی سطح برد بریزید.

• منبع تغذیه را فعال کنید.

• جایی که الکل زودتر بخار می‌شود، همان قسمت بیشتر داغ شده است.

یا:

• با احتیاط با نوک انگشت یا پشت دست سطح برد را لمس کنید.

• قطعه‌ای که غیرعادی گرم یا داغ می‌شود، معمولاً یا خازن موازی سوخته است، یا آی‌سی تغذیه (PMIC)، یا آی‌سی شارژ یا بخش RF.

(احتیاط: اگر جریان خیلی بالا باشد، ممکن است نقاطی خیلی داغ شوند، پس حتماً جریان را محدود کنید.)

🧱 خازن‌های موازی؛ متهم شماره یک در شورت VBAT به GND

در تعمیر برد موبایل، یک قاعده معروف هست:
«وقتی شورت روی VBAT داری، اول به خازن‌های موازی شک کن!»

• روی خط VBAT، خازن‌های SMD زیادی به صورت موازی به GND وصل‌اند.

• اگر حتی یکی از این خازن‌ها اتصال داخلی پیدا کند، عملاً VBAT → GND اتصال کوتاه می‌شود.

برای تست:

• مولتی‌متر را در حالت دیود یا اهم بگذارید.

• دو سر خازن را تست کنید؛ اگر رفتار خازن مثل اتصال مستقیم بود (مقاومت خیلی نزدیک صفر، بوق ممتد)، آن خازن مشکوک است.

• معمولاً با هیتر هوای گرم (هویه هوای گرم) آن خازن را برمی‌دارند و دوباره تست شورت VBAT به GND انجام می‌شود.

  • اگر شورت رفع شد → همان خازن معیوب بوده.

  • اگر شورت باقی ماند → باید سراغ خازن‌ها و آی‌سی‌های بعدی رفت.

🧠 شورت در آی‌سی تغذیه (PMIC) یا آی‌سی شارژ

اگر:

• برد داغ شدن واضح روی خازن ساده نشان نداد

• یا با برداشتن خازن‌های مشکوک هنوز شورت روی VBAT وجود داشت

احتمال می‌رود مشکل از خود آی‌سی تغذیه (Power IC / PMIC) یا آی‌سی شارژ باشد.

در این حالت:

• ناحیه PMIC و آی‌سی شارژ را با اسپری فریز یا الکل چک کنید.

• اگر خود آی‌سی داغ می‌شود، معمولاً راه حل ریبال یا تعویض آی‌سی است.

• این کار نیاز به دستگاه BGA، هیتر حرفه‌ای، شابلون و خمیر قلع دارد و کاملاً در سطح تعمیرات تخصصی برد موبایل است.

🧷 نکات مهم ایمنی در رفع شورت روی برد

• همیشه جریان منبع تغذیه را محدود کنید تا آسیب بیشتر ایجاد نشود.

• از گرمای بیش از حد هیتر خودداری کنید تا به لایه‌های داخلی برد و قطعات اطراف آسیب نزنید.

• در حین برداشتن خازن یا آی‌سی، مراقب کنده شدن پدهای برد باشید.

• بعد از رفع شورت، حتماً دوباره:

  • VBAT به GND را با مولتی‌متر تست کنید

  • برد را با منبع تغذیه روشن کنید و جریان‌کشی طبیعی را بررسی کنید

✅ جمع‌بندی عیب‌یابی گوشی خاموش

• با تست بوق مولتی‌متر فهمیدید که روی خط VBAT به GND شورت دارید.

• با کمک منبع تغذیه، اسپری فریز، الکل یا لمس، قطعه‌ای که بیشتر داغ می‌شود را پیدا کردید.

• با برداشتن خازن یا بررسی آی‌سی تغذیه و آی‌سی شارژ، تلاش کردید شورت روی برد موبایل را رفع کنید.

اگر شورت برطرف شود، راه برای ادامه عیب‌یابی مدار پاور، ولتاژها و روشن شدن گوشی خاموش باز می‌شود. اگر هم شورت در آی‌سی‌های اصلی مانند PMIC یا CPU باشد، کار وارد سطح بالای تعمیرات تخصصی برد موبایل می‌شود که نیاز به تجربه و تجهیزات حرفه‌ای دارد.

باز کردن دستگاه، جداسازی برد و بازرسی میکروسکوپی قطعات SMD

از این مرحله به بعد رسماً وارد بخش تعمیر برد گوشی می‌شویم. تا اینجا شارژر، کابل، سوکت شارژ، باتری و حتی شورت روی VBAT را بررسی کرده‌ایم؛ حالا وقت آن است که گوشی را باز کنیم، برد لخت را بیرون بیاوریم و با میکروسکوپ تعمیرات موبایل تک‌تک قطعات SMD را زیر ذره‌بین ببریم. این مرحله در آموزش تعمیرات موبایل حرفه‌ای بسیار مهم است، چون خیلی از خرابی‌ها با چشم غیرمسلح اصلاً دیده نمی‌شوند.

🛡️ نکات ایمنی و آماده‌سازی قبل از باز کردن گوشی

قبل از اینکه اولین پیچ را باز کنید:

• روی میز کار ضدالکتریسیته ساکن (ESD) یا حداقل یک سطح تمیز و خشک کار کنید.

• از مچ‌بند ESD در تعمیرات تخصصی استفاده کنید تا به آی‌سی CPU، هارد EMMC و آی‌سی تغذیه (PMIC) شوک الکتریکی وارد نشود.

• ابزار را آماده کنید:

ست پیچ‌گوشتی مخصوص تعمیرات موبایل

اسپاتول و قاب‌بازکن پلاستیکی

پنس سرصاف و سرکج

هیتر یا هات‌ ایر در صورت نیاز برای جدا کردن درب شیشه‌ای/چسبی

میکروسکوپ تعمیرات برد موبایل یا حداقل لوپ قوی

در عیب‌یابی گوشی خاموش اگر این مرحله با عجله و بی‌دقت انجام شود، ممکن است خود تعمیرکار باعث قطع شدن فلت‌ها، کنده شدن کانکتورها یا ترک برد شود.

📱 باز کردن قاب و جدا کردن قطعات ماژولار

خارج کردن خشاب سیم‌کارت و مموری

همیشه قبل از هرکاری، خشاب سیم‌کارت و حافظه را بیرون بیاورید تا به سوکت آسیب نرسد.

باز کردن قاب پشتی یا فریم میانی

در گوشی‌های قدیمی‌تر، با باز کردن چند پیچ و استفاده از قاب‌بازکن پلاستیکی قاب جدا می‌شود.

در گوشی‌های جدیدتر (گوشی‌های شیشه‌ای)، معمولاً با هیتر هوای گرم یا هیتر صفحه‌ای لبه‌ها را گرم می‌کنیم تا چسب نرم شود، سپس با دقت قاب را جدا می‌کنیم.

جدا کردن شیلدها و درپوش‌ها

اغلب روی برد، شیلدهای پلاستیکی یا فلزی روی بخش‌های مختلف مثل برد اصلی، برد شارژ، فلت آنتن، فلت پاور وجود دارد.

این شیلدها را با پیچ‌گوشتی یا پنس (در صورت کلیپسی بودن) جدا کنید.

قطع کردن فلت‌ها و سوکت‌ها

با اسپاتول پلاستیکی، به ترتیب سوکت‌های زیر را جدا کنید:

• فلت باتری

• فلت ال‌سی‌دی / تاچ

• فلت پاور و ولوم

• فلت شارژ / داک کانکتور

• فلت آنتن، فلت دوربین‌ها، سنسور‌ها و غیره

نکته مهم در تعمیر برد موبایل این است که هر سوکت را از سمت درست و با فشار ملایم بلند کنید تا پدهای زیر سوکت کنده نشود.

🧩 جداسازی برد اصلی (Main Board)

حالا وقت بیرون آوردن برد اصلی گوشی است:

• پیچ‌های نگه‌دارنده برد را باز کنید.

• اگر گوشی Sub-Board (برد پایین) جداگانه دارد (برد شارژ، میکروفن، ویبره)، آن را هم جدا کنید، چون در بسیاری از خرابی‌های گوشی روشن نمی‌شود، برد پایین و ارتباط آن با برد اصلی نیز دخیل است.

• با دقت برد را از فریم جدا کنید؛ مراقب باشید زیر برد معمولاً چسب حرارتی، نوار حرارتی یا فوم وجود دارد.

• الان شما یک برد لخت در دست دارید که برای ادامه عیب‌یابی گوشی خاموش آماده است.

🔬 شروع بازرسی میکروسکوپی قطعات SMD روی برد

حالا نوبت چشم اصلی تعمیرکار حرفه‌ای است:
میکروسکوپ تعمیرات موبایل. زیر میکروسکوپ موارد زیر را مرحله‌به‌مرحله بررسی کنید:

👁️‍🗨️ بررسی آثار ضربه، ترک و شکستگی برد

• لبه‌های برد، گوشه‌ها و محل‌هایی که پیچ بسته می‌شود را نگاه کنید؛

ترک ریز در برد،

لب‌پریدگی یا شکستگی گوشه‌ها،

آسیب مکانیکی اطراف کانکتورها
می‌تواند باعث قطع شدن خطوط تغذیه یا دیتا شود و نتیجه آن گوشی روشن نمی‌شود یا ناگهانی خاموش می‌شود است.

💧 بررسی آب‌خوردگی، سولفاته و زنگ‌زدگی

در آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش، آب‌خوردگی یک عامل بسیار شایع است:

• اطراف سوکت شارژ، سوکت سیم‌کارت، بخش پایین برد، آی‌سی شارژ، میکروفن و اسپیکر را نگاه کنید:

لکه‌های سفید/سبز (سولفاته)

زنگ‌زدگی روی پایه‌های قطعات SMD

لایه‌های سفید روی مسیرها

اگر این موارد را دیدید، یعنی گوشی احتمالاً دچار آب‌خوردگی یا رطوبت شدید بوده و خاموشی می‌تواند به دلیل اتصال کوتاه، قطع شدن مسیرها یا خورده شدن پایه‌های آی‌سی‌ها باشد. معمولاً در این موارد نیاز به:

• شستشوی برد با التراسونیک یا حداقل الکل ایزوپروپیل

• و در صورت لزوم ترمیم مسیرها و لحیم‌کاری مجدد است.

🔥 بررسی آثار سوختگی، داغ‌شدن و تغییر رنگ

روی برد به‌دنبال نشانه‌های زیر بگردید:

• سیاه شدن اطراف قطعات SMD

• برآمدگی روی آی‌سی‌ها

• تغییر رنگ برد در کنار آی‌سی تغذیه (PMIC)، آی‌سی شارژ، آی‌سی پاور، آی‌سی RF

• خازن یا سلفی که ترک خورده یا پوسته‌اش شکسته است

این علائم نشانه اتصال کوتاه شدید، عبور جریان بالا یا گرمای بیش از حد است و معمولاً شما را به محل اصلی خرابی روی برد می‌رساند.

🧲 بررسی اتصالات BGA و آی‌سی‌های مهم (CPU، EMMC، PMIC)

در تعمیرات تخصصی برد موبایل، خیلی از خرابی‌ها به میکروترک زیر BGA مربوط است؛ یعنی:

• آی‌سی به‌ظاهر سالم است، اما زیر آن به دلیل ضربه، خم شدن برد یا حرارت، بال‌های قلع جدا شده و اتصال خوبی به برد ندارد.

با میکروسکوپ بررسی کنید:

• آیا اطراف آی‌سی CPU، هارد EMMC، PMIC، آی‌سی شارژ آثار لحیم‌کاری قبلی، قلع اضافی، فلکس خشک شده یا دست‌کاری دیده می‌شود؟

• اگر گوشی قبلاً در تعمیرگاه دیگری باز شده، احتمال Reball ناقص یا تعویض ناموفق آی‌سی وجود دارد.

در این مواقع، در ادامه کار ممکن است نیاز به:

• ریبال BGA

• تعویض آی‌سی تغذیه یا هارد
  با استفاده از هیتر حرفه‌ای، شابلون و خمیر قلع داشته باشید.

🧵 بررسی فلت‌ها، کانکتورها و نقاط لحیم‌کاری شده

خیلی وقت‌ها علت گوشی روشن نمی‌شود چیزی ساده مثل قطع شدن فلت یا سوکت نیمه‌جدا شده است:

• سوکت‌های باتری، LCD، فلت پاور، فلت شارژ را زیر میکروسکوپ نگاه کنید:

  • پایه کج شده

  • پایه کنده شده

  • ترک موئی در قسمت لحیم سوکت به برد

• مسیرهای لحیم‌کاری شده قبلی (مثلاً روی سوکت شارژ تعویض شده، آی‌سی تعویض شده، سیم‌کشی ترمیمی) را کنترل کنید که اتصال سرد، قلع اضافی یا اتصال دو پد به هم وجود نداشته باشد.

✅ جمع‌بندی این مرحله عیب‌یابی گوشی خاموش

• گوشی را به‌صورت اصولی و ایمن باز کردید.

• برد اصلی (Main Board) را به شکل برد لخت درآوردید.

• با میکروسکوپ تعمیرات موبایل، تمام قطعات SMD، آی‌سی‌ها، سوکت‌ها و مسیرها را از نظر:

ضربه، ترک،

آب‌خوردگی و سولفاته،

سوختگی و تغییر رنگ،

لحیم‌کاری بد و اتصالات معیوب،
بررسی کردید.

نتیجه این مرحله این است که قبل از ورود به تست‌های پیشرفته‌تر (مثل اندازه‌گیری ولتاژهای PMIC، چک کردن خطوط پاور، بوت، دیتا، یا ورود به مرحله Reball/تعویض آی‌سی)، یک تصویر خیلی واضح از وضعیت فیزیکی و ظاهری برد گوشی خاموش در ذهن‌تان شکل می‌گیرد.

عیب‌یابی مدار پاور و فلت پاور (کلید روشن/خاموش) در گوشی خاموش

خیلی وقت‌ها کاربر می‌گوید «گوشی روشن نمی‌شود» اما در واقع مشکل از مدار پاور و فلت پاور (کلید روشن/خاموش) است، نه از آی‌سی تغذیه یا شورت روی برد. در آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش حتماً باید یک مرحله جداگانه را به بررسی همین بخش اختصاص بدهیم، چون اگر گوشی فرمان روشن شدن را دریافت نکند، هرچقدر هم برد و تغذیه سالم باشند، دستگاه هیچ عکس‌العملی نشان نمی‌دهد.

🔑 آشنایی کلی با مدار پاور و نقش کلید روشن/خاموش

در گوشی‌های هوشمند، وقتی شما دکمه پاور را می‌زنید:

• یک خط سیگنال به نام POWER KEY یا PWR_KEY از طریق فلت پاور یا برد جانبی به سمت آی‌سی تغذیه (PMIC / Power IC) می‌رود.

• PMIC این فرمان را به عنوان درخواست روشن شدن گوشی می‌فهمد و شروع می‌کند به:

  • فعال کردن ولتاژهای اصلی و فرعی

  • تغذیه دادن به CPU، حافظه، مدار RF، مدار شارژ و…

اگر این فرمان به درستی نرسد (به دلیل خرابی فلت پاور، خود کلید پاور، قطعی مسیر یا مشکل در PMIC)، گوشی در ظاهر کاملاً خاموش می‌ماند و چیزی روی صفحه دیده نمی‌شود.

📏 تست اولیه کلید پاور با مولتی‌متر (در حالت بوق)

اولین کار، تست خود کلید پاور است:

• مولتی‌متر را روی حالت بوق (Continuity / دیود) قرار دهید.

• دو پراب را روی پایه‌های کلید پاور قرار دهید.

• در حالت عادی (بدون فشار دادن دکمه):

  • نباید بوق ممتد داشته باشیم (مدار باز است).

• با فشار دادن دکمه پاور:

  • باید بوق ممتد یا مقاومت نزدیک صفر اهم شنیده/دیده شود (یعنی کلید پاور در لحظه فشار، دو پایه را به هم وصل می‌کند).

اگر با فشار دادن دکمه هیچ تغییری نداشتیم:

• خود کلید پاور خراب است و باید تعویض شود.

این یکی از ساده‌ترین و در عین حال مهم‌ترین تست‌ها در عیب‌یابی گوشی خاموش است.

🧷 بررسی فلت پاور و کانکتور آن روی برد

در بسیاری از مدل‌ها، کلید پاور روی یک فلت جداگانه قرار دارد (فلت کنار فریم، فلت دکمه‌های ولوم/پاور):

• زیر میکروسکوپ فلت پاور را بررسی کنید:

  • پارگی، تاخوردگی شدید، شکستگی مسیرها

  • آثار ضربه یا له‌شدگی کنار محل پیچ‌ها

• سوکت فلت پاور روی برد را چک کنید:

  • پایه کج شده یا بالا آمده

  • لحیم سرد یا ترک‌خورده زیر سوکت

  • کنده شدن یکی از پدها

✅ اگر فلت پاور آسیب دیده یا کانکتور لق باشد، فرمان POWER KEY اصلاً به آی‌سی پاور نمی‌رسد و گوشی خاموش می‌ماند. در این حالت، با تعویض فلت پاور یا ترمیم سوکت، مشکل خیلی از گوشی‌های ظاهراً «سوخته» حل می‌شود.

⚡ تست واکنش برد به اتصال مستقیم POWER KEY

در آموزش تعمیرات موبایل حرفه‌ای یک ترفند مهم برای عیب‌یابی مدار پاور گوشی خاموش وجود دارد:

• در شماتیک یا روی برد، مسیر PWR_KEY را پیدا کنید (معمولاً یک مقاومت یا تست پوینت کوچک بین فلت پاور و PMIC وجود دارد).

• فلت پاور را موقتاً جدا کنید.

• گوشی را به منبع تغذیه وصل کنید (مثلاً ۴ ولت، ۱–۲ آمپر).

• حالا با یک پنس یا سیم نازک، تست‌پوینت PWR_KEY را به زمین (GND) لحظه‌ای اتصال دهید.

اگر در این حالت:

• جریان‌کشی روی منبع تغذیه شروع شد

• یا گوشی علامت حیات (ویبره، لوگو، تصویر) نشان داد

🔍 یعنی:

• مسیر از PWR_KEY به PMIC سالم است

• مشکل اصلی احتمالاً در فلت پاور یا خود کلید پاور بوده است.

اگر با اتصال مستقیم PWR_KEY به GND هم هیچ واکنشی دیده نشد، باید به:

• خرابی آی‌سی پاور (PMIC)

• یا مشکل در خود برد و ولتاژهای اصلی شک کنیم.

📊 بررسی ولتاژ روی خط POWER KEY (در صورت داشتن نقشه و شماتیک)

در یک عیب‌یابی کاملاً حرفه‌ای:

• با استفاده از نقشه شماتیک برد، نقطه‌ای که ولتاژ PWR_KEY تعریف شده را پیدا کنید.

• در حالت عادی، روی این خط معمولاً یک ولتاژ Pull-Up (مثل ۱.۸ ولت یا ۲.۸ ولت) داریم.

• وقتی دکمه پاور را فشار می‌دهیم، این خط لحظه‌ای به زمین (GND) متصل می‌شود و ولتاژ آن افت می‌کند.

با مولتی‌متر در حالت DC Volt:

• پراب مشکی روی GND

• پراب قرمز روی خط POWER KEY

• بدون فشار دکمه → باید یک ولتاژ مشخص ببینید.

• با فشار دکمه → ولتاژ باید لحظه‌ای کاهش قابل توجه داشته باشد.

اگر:

• اصلاً ولتاژی روی این خط نبود → احتمال قطع بودن مقاومت Pull-Up یا مشکل در PMIC

• با فشار دکمه، هیچ تغییری ندیدید → احتمال مشکل در فلت پاور یا خود کلید پاور

🔥 ارتباط مدار پاور با علائم دیگر گوشی خاموش

بعضی علائم به شما می‌گوید حتماً مدار پاور و فلت پاور را جدی‌تر بررسی کنید:

• گوشی هنگام فشردن پاور:

ویبره می‌زند ولی تصویر نمی‌آید → احتمالاً گوشی بوت می‌شود اما مشکل در تصویر، LCD یا بک‌لایت است.

هیچ ویبره، هیچ لوگو، هیچ جریان‌کشی نداریم → احتمالاً فرمان پاور اصلاً به PMIC نمی‌رسد.

• گاهی با چند بار فشار پشت سر هم روی پاور، گوشی یک‌بار روشن می‌شود و دفعات بعد نه:

نشانه خرابی مکانیکی خود دکمه پاور یا اتصال ناپایدار فلت پاور است.

• بعضی گوشی‌ها بعد از ضربه یا افتادن، دقیقاً از فردای حادثه دیگر به پاور واکنش نشان نمی‌دهند:

اینجا باید حتماً روی فلت پاور، محل پیچ‌ها، فریم فشاری روی دکمه پاور و کانکتور تمرکز کنید.

🧠 نقش PMIC در مدار پاور گوشی خاموش

اگر همه موارد زیر را چک کردید و مشکلی پیدا نشد:

• کلید پاور سالم

• فلت پاور سالم

• مسیر POWER KEY تا PMIC سالم (با تست اتصال و کشیدن خط به GND)

اما همچنان گوشی هیچ واکنشی ندارد، باید به خرابی خود آی‌سی تغذیه (PMIC / Power IC) شک کنید.

این سطح از تعمیرات وارد حوزه:

• ریبال PMIC

• یا تعویض آی‌سی پاور با BGA Machine

می‌شود و کاملاً در سطح تعمیر برد تخصصی موبایل است؛ یعنی نیاز به:

• هیتر حرفه‌ای

• شابلون BGA

• خمیر قلع با کیفیت

• تجربه بالا در برداشتن و نشاندن آی‌سی‌های BGA بدون آسیب به لایه‌های برد

✅ جمع‌بندی این مرحله در عیب‌یابی گوشی خاموش

در این مرحله شما یاد گرفتید که:

• حتی اگر باتری و منبع تغذیه و ولتاژها سالم باشند، باز هم اگر مدار پاور، فلت پاور یا خود کلید پاور مشکل داشته باشد، گوشی کاملاً خاموش می‌ماند.

• با مولتی‌متر، تست بوق، تست ولتاژ، بررسی فلت پاور و تست اتصال مستقیم PWR_KEY به GND می‌توانید تشخیص دهید:

  • مشکل از کلید پاور و فلت پاور است،

  • یا از آی‌سی پاور و مدار تغذیه اصلی.

این مرحله، حلقه‌ی ارتباطی بین «فرمان روشن شدن» و «مدار تغذیه و بوت گوشی» است و بخش بسیار مهمی از آموزش مرحله‌به‌مرحله عیب‌یابی گوشی‌های خاموش محسوب می‌شود.

بررسی مدار شارژ و آی‌سی شارژ در عیب‌یابی گوشی خاموش

یکی از دلایل شایع گوشی خاموش و روشن نشدن، خرابی در مدار شارژ و آی‌سی شارژ (Charging IC) است. اگر گوشی مدت‌ها به‌درستی شارژ نشده، باتری دشارژ عمیق شده یا گوشی فقط وقتی به شارژر وصل است روشن می‌شود، باید حتماً این بخش را در روند آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش به‌صورت تخصصی بررسی کنیم.

🔌 نقش مدار شارژ در خاموش شدن گوشی

مدار شارژ وظیفه دارد:

• ولتاژ ۵ ولت ورودی (VBUS) از شارژر را دریافت کند،

• آن را مطابق طراحی گوشی به ولتاژ و جریان مناسب شارژ باتری تبدیل کند،

• وضعیت شارژ، دما، جریان و ولتاژ باتری را کنترل کند.

اگر مدار شارژ یا آی‌سی شارژ دچار مشکل شود:

• باتری شارژ نمی‌شود

• گوشی فقط تا خالی شدن باتری کار می‌کند و بعد دیگر روشن نمی‌شود

• در مواردی حتی باعث شورت روی برد، داغ شدن برد، یا سوختن باتری می‌شود.

🧩 اجزای اصلی مدار شارژ که باید بررسی شوند

در تعمیرات تخصصی موبایل، وقتی از مدار شارژ صحبت می‌کنیم، معمولاً این بخش‌ها مدنظر است:

• سوکت شارژ (USB Type-C / Micro USB / Lightning)

• مسیر VBUS و GND از سوکت شارژ تا ورودی آی‌سی شارژ

• فیلترها، سلف‌ها، دیودهای محافظ، TVS دیود روی مسیر شارژ

• خود آی‌سی شارژ (Charging IC) روی برد

• مسیرهای ارتباطی آی‌سی شارژ با:

باتری (BAT+)

آی‌سی تغذیه (PMIC)

CPU (برای مدیریت شارژ، نمایش درصد باتری، Fast Charge و…)

📏 تست ولتاژ ورودی شارژ (VBUS) با مولتی‌متر

اولین تست تخصصی در عیب‌یابی مدار شارژ گوشی، بررسی این است که اصلاً ولتاژ ۵ ولت شارژر به برد می‌رسد یا نه:

1. شارژر سالم و کابل سالم را به گوشی وصل کنید.

2. مولتی‌متر را روی DC Volt (رنج ۲۰V) قرار دهید.

3. پراب مشکی را روی یک نقطه GND (مثلاً شیلد فلزی یا بدنه پورت USB) قرار دهید.

4. پراب قرمز را روی پین VBUS سوکت شارژ یا نقطه تست (TP) مربوط به آن روی برد قرار دهید.

✅ باید ولتاژی حدود ۵ ولت یا کمی کمتر (مثلاً ۴.۸–۵.۱V) ببینید.

اگر:

• روی سوکت شارژ هیچ ولتاژی ندارید → احتمال خرابی شارژر یا کابل (که در مراحل قبل چک شده) یا خود سوکت شارژ گوشی.

• روی سوکت ولتاژ هست، اما روی مسیر بعد از فیلتر/دیود محافظ ولتاژی دیده نمی‌شود → نشانه قطع بودن مسیر، سوختن دیود محافظ یا فیلتر.

🔍 بررسی سوکت شارژ و مسیرهای آن روی برد

حتی اگر در مرحله ۲ ظاهر سوکت را چک کرده‌اید، الان در سطح تعمیر برد موبایل باید دقیق‌تر شوید:

• زیر میکروسکوپ بررسی کنید:

پایه‌های سوکت شارژ کاملاً به برد لحیم هستند یا خیر؟

پدهای زیر سوکت کنده نشده؟

ترک مویی در اطراف پایه‌های VBUS، GND و خطوط دیتا (D+ / D-) وجود دارد؟

در بسیاری از گوشی‌ها خاموش شدن تدریجی و شارژ نشدن باتری فقط به‌خاطر:

• لحیم سرد پایه‌های سوکت شارژ

• یا قطع شدن پد VBUS یا GND روی برد رخ می‌دهد.

🧪 تست آی‌سی شارژ از نظر داغ شدن غیرطبیعی

در روند آموزش عیب‌یابی گوشی خاموش با منبع تغذیه، گفته بودیم:
اگر گوشی را به منبع تغذیه وصل کنید و:

• با اتصال شارژر یا شبیه‌سازی آن،

• یک نقطه از برد، مخصوصاً اطراف آی‌سی شارژ، غیرطبیعی داغ شود،

این می‌تواند نشانه:

• شورت داخلی آی‌سی شارژ

• یا سوختن برخی از قطعات مرتبط با آن باشد.

روش تشخیص:

• استفاده از اسپری فریز روی ناحیه آی‌سی شارژ

• یا ریختن مقدار کمی الکل ایزوپروپیل روی آن

• سپس فعال کردن منبع تغذیه یا اتصال شارژر

قطعه‌ای که سریع‌تر یخ آب می‌کند یا الکل را زودتر بخار می‌کند، متهم اصلی است.

🔋 بررسی ارتباط آی‌سی شارژ با باتری

آی‌سی شارژ باید بتواند:

• ولتاژ مناسب شارژ (مثلاً ۴.۲ ولت) را روی خط BAT+ خروجی بدهد

• جریان شارژ را مطابق طراحی کنترل کند

با مولتی‌متر در حالت DC Volt:

1. گوشی را به شارژر وصل کنید.

2. پراب مشکی را روی GND و پراب قرمز را روی خط BAT+ نزدیک کانکتور باتری قرار دهید.

چند حالت داریم:

• باتری وصل است، گوشی شارژ نمی‌شود و ولتاژ روی BAT+ ثابت و کم است (مثلاً ۳ ولت) → ممکن است باتری مشکل داشته باشد یا آی‌سی شارژ نتواند باتری دشارژ شده را بالا بکشد.

• باتری قطع است، ولی با اتصال شارژر روی BAT+ هیچ ولتاژی نمی‌بینید → معمولاً نشان‌دهنده عدم خروجی دادن آی‌سی شارژ است.

• باتری وصل است و با اتصال شارژر، ولتاژ BAT+ به‌آرامی بالا می‌رود (مثلاً از ۳.۵ → ۳.۶ → ۳.۷ ولت) → مدار شارژ فعال است و حداقل در سطح اولیه وظیفه خود را انجام می‌دهد.

⚠️ علائم نرم‌افزاری ناشی از خرابی مدار شارژ

گاهی خرابی مدار شارژ فقط با علائم نرم‌افزاری خودش را نشان می‌دهد و در نهایت منجر به خاموش شدن گوشی می‌شود:

• گوشی روی درصد خاصی مثلاً ۳٪ یا ۵٪ ناگهان خاموش می‌شود.

• گوشی هنگام شارژ درصد باتری را اشتباه یا ثابت نشان می‌دهد.

• گوشی فقط وقتی به شارژر وصل است روشن می‌شود و با جدا کردن شارژر خاموش می‌شود.

این علائم می‌توانند ناشی از:

• خرابی آی‌سی شارژ

• مشکل در مدار سنسور دمای باتری (NTC)

• ارتباط نامناسب بین آی‌سی شارژ و PMIC/CPU

باشند و اگر اصلاح نشوند، در نهایت باعث می‌شوند گوشی کلاً خاموش بماند و روشن نشود.

🔧 تعویض آی‌سی شارژ در تعمیرات تخصصی موبایل

اگر بعد از تمام تست‌ها به این نتیجه رسیدید که مشکل از خود آی‌سی شارژ است:

• این مرحله وارد سطح تعمیر برد تخصصی موبایل می‌شود.

• برای تعویض آی‌سی شارژ نیاز دارید به:

هیتر هوای گرم یا هیتر BGA

شابلون مناسب (در برخی مدل‌ها)

خمیر فلکس باکیفیت و قلع مناسب

تجربه کافی برای برداشتن آی‌سی بدون آسیب به لایه‌های برد و پدهای زیر آن

فرآیند کلی:

1. برد را روی هولدر ثابت کنید.

2. با هیتر، ناحیه آی‌سی شارژ را مطابق دمای استاندارد گرم کنید.

3. آی‌سی را با پنس بلند کنید.

4. پدهای زیر آی‌سی را با هویه و قلع‌کشی، تمیز و مرتب کنید.

5. آی‌سی جدید یا ریبال شده را جایگزین کنید.

6. بعد از خنک شدن، دوباره مدار شارژ و ولتاژها را تست کنید.

✅ جمع‌بندی این قسمت در عیب‌یابی گوشی خاموش

در این مرحله یاد گرفتیم که:

• مدار شارژ و آی‌سی شارژ می‌توانند به‌طور غیرمستقیم باعث خاموش شدن کامل گوشی شوند، چون اگر باتری شارژ نشود، در نهایت گوشی دیگر بالا نمی‌آید.

• با مولتی‌متر، منبع تغذیه، میکروسکوپ و تست داغ شدن آی‌سی‌ها می‌توان تشخیص داد که:

آیا ولتاژ ۵ ولت شارژر به برد می‌رسد یا نه

آیا آی‌سی شارژ خروجی مناسب روی BAT+ دارد

آیا در ناحیه مدار شارژ شورت، سوختگی یا لحیم‌کاری معیوب وجود دارد یا خیر

این مرحله پلی است بین مشکل شایع «گوشی شارژ نمی‌شود» و نتیجه نهایی آن یعنی «گوشی روشن نمی‌شود و خاموش مانده». هر تعمیرکار که می‌خواهد در آموزش تعمیرات موبایل به سطح حرفه‌ای برسد، باید عیب‌یابی مدار شارژ و آی‌سی شارژ را کاملاً مسلط باشد.

کنترل آی‌سی تغذیه (PMIC) و خطوط اصلی ولتاژ روی برد موبایل

وقتی از مراحل قبلی عبور کردیم (باتری، منبع تغذیه، شورت، مدار شارژ، فلت پاور)، حالا نوبت قلب تغذیه گوشی است:
یعنی آی‌سی تغذیه – Power IC – PMIC و ولتاژهای اصلی روی برد موبایل.
در این مرحله وارد فضای کاملاً تخصصی تعمیر برد موبایل می‌شویم؛ جایی که عیب‌یابی اشتباه می‌تواند باعث سوختن برد یا آی‌سی‌های گران‌قیمت شود.

🔋 آی‌سی تغذیه (PMIC) دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟

در گوشی‌های هوشمند، PMIC مثل پخش‌کننده برق هوشمند عمل می‌کند:

• ولتاژ باتری (مثلاً ۳.۷–۴.۲V) را می‌گیرد

• آن را به چندین ولتاژ ثانویه تبدیل می‌کند، مثل:

  • ولتاژهای مخصوص CPU و هسته‌ها

  • ولتاژ حافظه (EMMC/ UFS)

  • ولتاژ مدار RF و بی‌سیم

  • ولتاژ برای LCD، تاچ، سنسورها، دوربین و…

اگر PMIC درست کار نکند:

• گوشی کلاً روشن نمی‌شود

• یا روشن می‌شود اما در مراحل بوت، ناگهانی خاموش می‌شود

• یا در اتصال به منبع تغذیه، الگوی جریان‌کشی غیرطبیعی دیده می‌شود

بنابراین، در آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش، بررسی PMIC مرحله‌ای کلیدی است.

🧭 قبل از اندازه‌گیری: نقشه، پَدها و تست پوینت‌ها

برای کار حرفه‌ای روی آی‌سی تغذیه بهتر است:

• اگر امکانش را دارید، از شماتیک و سرویس منوال برد استفاده کنید؛

در آن‌جا معمولاً خطوط مهم با نام‌هایی مثل:

• VPH_PWR , VDD_MAIN , VREG_xx , LDO_xx
  مشخص شده‌اند.

• روی برد، معمولاً تست‌پوینت‌های ولتاژی وجود دارد که برای اندازه‌گیری ولتاژها طراحی شده‌اند.

اگر نقشه در دسترس نباشد، باز هم می‌شود با تجربه و منطق تعمیرات موبایل روی:

• خازن‌های اطراف PMIC

• سلف‌های تغذیه
  ولتاژها را پیدا و تست کرد؛ چون خروجی‌های PMIC معمولاً اول از سلف و خازن‌های فیلتر عبور می‌کنند.

📏 نحوه تست ولتاژهای اصلی با مولتی‌متر

۱. گوشی را به یکی از این دو حالت روشن کنید:

• باتری وصل + پاور

• یا اتصال به منبع تغذیه و روشن کردن برد (در حالت بورد لخت)

2. مولتی‌متر را روی رنج DC Volt قرار دهید (مثلاً ۲۰V).

3. پراب مشکی روی یک نقطه GND مطمئن (شیلد فلزی، زمین سوکت شارژ، بدنه برد).

4. با پراب قرمز، ولتاژ را روی این نقاط اندازه بگیرید:

روی خازن‌های بزرگ اطراف PMIC

روی خروجی سلف‌ها

روی تست‌پوینت‌هایی که در نقشه به‌عنوان VREG / VDD / VPH / VCORE و… مشخص شده‌اند.

✅ در یک گوشی سالم:

• روی خط اصلی ورودی PMIC (مثلاً VPH_PWR یا VBAT_IN) باید نزدیک به ولتاژ باتری را ببینید.

• روی خروجی‌های مختلف، ولتاژهای متنوع مثل حدود ۱V – ۱.۸V – ۲.۸V – ۳.۰V – ۳.۳V و… دیده می‌شود.

اگر:

• روی ورودی PMIC ولتاژ نیست → مشکل در مسیر از باتری/منبع تغذیه تا PMIC (فیوز، مقاومت فیوزی، سلف، ترک برد).

• ورودی هست ولی روی اکثر خروجی‌ها ولتاژ ندارید → خود آی‌سی تغذیه (PMIC) فعال نشده یا سوخته.

⚡ تست روشن شدن موقت بدون تصویر؛ گوش دادن به رفتار جریان

گاهی در عیب‌یابی گوشی خاموش با منبع تغذیه می‌بینید:

• با زدن پاور، جریان‌کشی گوشی شبیه گوشی سالم است

• اما تصویر نداریم یا گوشی در ظاهر خاموش است

در این حالات، اگر روی خطوط مختلف PMIC ولتاژ دارید:

• یعنی PMIC تا حدی درست کار می‌کند و احتمالاً مشکل در:

  • LCD / بک‌لایت

  • یا بوت و هارد (EMMC/UFS)
    است، نه خود PMIC.

اما اگر گوشی با زدن پاور، فقط یک لحظه جریان می‌کشد و سریع به صفر برمی‌گردد (حالت ریست لحظه‌ای):

• یعنی PMIC بعد از چند میلی‌ثانیه تشخیص خطا می‌دهد و مدار را خاموش می‌کند؛

• این خطا می‌تواند به علت:

  • شورت در یکی از خروجی‌های PMIC

  • خرابی CPU یا هارد

  • یا مشکل در سنسورهای مهم (مثل سنسور دما، باتری، پاور گود) باشد.

🔥 بررسی داغ شدن غیرطبیعی PMIC

در تعمیر برد موبایل، یکی از نشانه‌های سوختن PMIC، گرمای غیرعادی آن است:

• گوشی را به منبع تغذیه وصل کنید.

• با اسپری فریز یا الکل اطراف PMIC را خنک کنید.

• اجازه دهید برد چند ثانیه زیر ولتاژ باشد.

اگر:

• فقط پکیج PMIC خیلی زود گرم می‌شود،

• یا حتی بدون تلاش برای روشن کردن گوشی، PMIC داغ است،

این می‌تواند نشانه:

• شورت داخلی PMIC

• یا خرابی ساختاری آی‌سی تغذیه باشد.

در این حالت، معمولاً راه‌حل نهایی:

• ریبال PMIC یا

• تعویض کامل آی‌سی تغذیه
  است.

🧲 بررسی شورت روی خروجی‌های PMIC

گاهی خود PMIC سالم است، اما روی یکی از خروجی‌های ولتاژ آن شورت وجود دارد.

روش کار:

• مولتی‌متر را روی حالت بوق / اهم پایین بگذارید.

• بین هر خروجی (خازن خروجی یا سلف متصل به PMIC) و GND تست کنید.

اگر روی یک خط:

• مقاومت خیلی پایین یا بوق ممتد دیدید،

• یعنی آن خط تغذیه (مثلاً تغذیه CPU، تغذیه RF، تغذیه حافظه) به GND شورت شده.

در این حالت:

• باید قطعات متصل به آن خط (خازن‌ها، آی‌سی‌های مربوطه) را یکی‌یکی چک و در صورت لزوم جدا کنید،

• تا شورت برطرف و فشار از روی PMIC برداشته شود.

🧠 چه زمانی مطمئن می‌شویم مشکل از خود PMIC است؟

به‌طور خلاصه وقتی این شرایط را دارید:

• باتری و منبع تغذیه، ولتاژ سالم به برد می‌رسانند

• شورت کلی VBAT به GND ندارید (مرحله ۵ حل شده)

• مسیر پاور و فلت پاور تست شده و فرمان روشن شدن (PWR_KEY) درست به برد می‌رسد

• مدار شارژ چک شده و مشکل اصلی از آن نیست

• در عین حال:

روی ورودی PMIC ولتاژ هست ولی خروجی‌های حیاتی فعال نمی‌شوند

یا PMIC به‌شدت داغ می‌شود

یا الگوی جریان‌کشی برد نشان‌دهنده قطع سریع تغذیه است

اینجاست که می‌توان با احتمال بالا گفت:
👉 آی‌سی تغذیه (PMIC) مشکل دارد و باید وارد فاز ریبال یا تعویض PMIC شوید.

این کار:

• کاملاً در سطح تعمیرات تخصصی برد موبایل است

• نیاز به BGA، هیتر حرفه‌ای، شابلون، خمیر قلع، فلکس با کیفیت و تجربه‌ی بالا دارد.

✅ جمع‌بندی این بخش در تعمیر گوشی خاموش

در این مرحله یاد گرفتی:

• PMIC قلب سیستم تغذیه گوشی است و خرابی آن یکی از دلایل اصلی گوشی روشن نمی‌شود به‌شکل کامل است.

• با مولتی‌متر و منبع تغذیه می‌توانی:

  • ورودی و خروجی‌های PMIC را تست کنی

  • شورت روی خطوط تغذیه را تشخیص بدهی

  • داغ شدن غیرعادی PMIC را به‌عنوان علامت خرابی جدی شناسایی کنی

از اینجا به بعد، در مراحل بعدی می‌شود رفت سراغ خطوط بوت، هارد (EMMC/UFS)، CPU، مدار تصویر و… تا عیب‌یابی گوشی خاموش را کامل کنی.

شناسایی قطعات داغ‌شونده (CPU، هارد، PMIC) در تست منبع تغذیه

یکی از مهم‌ترین بخش‌های آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش این است که یاد بگیری با کمک منبع تغذیه و تست حرارتی بفهمی کدام قطعه روی برد غیرطبیعی داغ می‌شود. این داغ شدن‌ها مثل «رد پای مجرم» روی برد موبایل هستند و به تو می‌گویند مشکل از کجاست؛
از آی‌سی تغذیه (PMIC) گرفته تا هارد EMMC/UFS، CPU، آی‌سی شارژ یا حتی خازن‌های موازی VBAT.

⚡ شروع کار: اتصال برد به منبع تغذیه برای تست حرارتی

برای شناسایی قطعات داغ، اول باید برد لخت گوشی را به‌صورت اصولی به منبع تغذیه آزمایشگاهی وصل کنی:

• ولتاژ: معمولاً بین ۳.۸ تا ۴.۲ ولت DC

• محدودیت جریان: ۱ تا ۲ آمپر (برای جلوگیری از آسیب بیشتر)

• اتصال:

  • پراب مثبت → به خط VBAT / BAT+ روی برد

  • پراب منفی → به GND / بدنه برد

اگر گوشی در حالت بورد لخت روشن نمی‌شود، مهم نیست؛ همین که جریان‌کشی انجام شود برای ما کافی است تا بفهمیم کدام بخش گرمای غیرطبیعی دارد.

❄️ روش اسپری فریز (Freeze Spray) برای شکار قطعه مشکل‌دار

این روش یکی از حرفه‌ای‌ترین ابزارها در تعمیر برد موبایل است:

1. برد را خاموش کن و اجازه بده خنک شود.

2. روی نواحی مشکوک (اطراف PMIC، آی‌سی شارژ، هارد، CPU، مدار RF، خازن‌های بزرگ) اسپری فریز بزن تا کاملاً یخ بزنند.

3. حالا منبع تغذیه را فعال کن و گوشی را در حالت عیب‌دار روشن کن (یا تلاش کن روشن شود).

✅ حالا دقت کن:

• هر قطعه‌ای که زودتر یخ آن آب می‌شود و سریع به حالت گرم برمی‌گردد، همان قطعه داغ‌شونده و مشکوک است.

این قطعه می‌تواند:

• آی‌سی تغذیه (PMIC)

• آی‌سی شارژ

• هارد EMMC/UFS

• CPU

• یا یک خازن موازی سوخته روی VBAT باشد.

💧 تست حرارتی با الکل ایزوپروپیل (اگر اسپری فریز نداری)

اگر در کارگاهت Freeze Spray نداری، می‌توانی از الکل ایزوپروپیل استفاده کنی:

1. برد را به منبع تغذیه وصل کن.

2. مقدار کمی الکل روی ناحیه‌ای که مشکوک هستی بریز (مثلاً اطراف آی‌سی تغذیه، شارژ، هارد یا CPU).

3. گوشی را در حالت تست روشن کن.

هرجا که:

• الکل سریع‌تر بخار می‌شود

• بخار شدیدتر بالا می‌رود

یعنی آن نقطه بیشترین دما را دارد و معمولاً همان مرکز مشکل در برد موبایل است.

👆 لمس با انگشت؛ روش سنتی ولی کاربردی (با احتیاط!)

در آموزش تعمیرات موبایل هنوز هم خیلی‌ها از این روش استفاده می‌کنند، اما باید حواست به دما باشد:

• منبع تغذیه را فعال کن و چند ثانیه صبر کن.

• با نوک انگشت یا پشت انگشت سطح برد را به‌آرامی لمس کن.

• ناحیه‌ای که:

به‌سرعت گرم می‌شود

یا دمای آن نسبت به بقیه خیلی بیشتر است

می‌تواند محل شورت، سوختگی داخلی آی‌سی یا خرابی قطعه تغذیه باشد.

⚠️ نکته مهم:
اگر احساس کردی جایی می‌تواند خیلی داغ شود،

• حتماً جریان منبع تغذیه را محدود کن

• و با احتیاط، چند لحظه‌ای و کوتاه لمس کن.

🔍 چند سناریوی رایج داغ شدن در گوشی‌های خاموش

حالا چند حالت کلاسیک که در عیب‌یابی گوشی خاموش با منبع تغذیه زیاد می‌بینی:

🔸 داغ شدن شدید PMIC موبایل (آی‌سی تغذیه)

علائم:

• به محض وصل کردن منبع تغذیه، حتی بدون زدن پاور، PMIC داغ می‌شود.

• جریان‌کشی بالا (مثلاً ۱–۲ آمپر) و ثابت روی منبع تغذیه.

💡 احتمالاً:

• شورت داخلی در PMIC

• یا شورت روی یکی از خروجی‌های تغذیه‌ای که باعث فشار روی PMIC شده است.

✅ راه‌حل حرفه‌ای تعمیر پی ام سی آی:

• بررسی شورت روی خروجی‌های PMIC (خازن‌های اطراف آن).

• در صورت تأیید، ریبال یا تعویض آی‌سی تغذیه.

🔸 داغ شدن آی‌سی شارژ موبایل

علائم:

• وقتی فقط شارژر وصل است یا خط VBUS فعال می‌شود، آی‌سی شارژ داغ می‌کند.

• در گوشی‌های خاموش، ممکن است با اتصال به منبع تغذیه هم داغ شود.

💡 یعنی:

• آی‌سی شارژ سوخته یا شورت داخلی دارد

• ممکن است دلیل شارژ نشدن باتری، دشارژ شدید آن و در نهایت خاموش شدن گوشی همین بوده باشد.

✅ راه‌حل:

• تست شورت اطراف آی‌سی شارژ

• اگر تأیید شد → تعویض آی‌سی شارژ

🔸 داغ شدن غیرطبیعی هارد (EMMC / UFS)

علائم:

• گوشی روی لوگو گیر می‌کند، یا اصلاً روشن نمی‌شود ولی جریان‌کشی شبیه بوت است.

• در تست حرارتی، هارد موبایل از بقیه نقاط بیشتر داغ می‌شود.

💡 این حالت معمولاً به:

• خرابی هارد، مشکل در بوت، بدسکتور شدید یا خرابی داخلی حافظه اشاره دارد.

✅ نتیجه برای عیب‌یابی:

• مشکل از سطح تغذیه صرف خارج شده و وارد حوزه هارد و بوت گوشی شده‌ای.

• در اینجا معمولاً نیاز به تعویض هارد و پروگرام تخصصی است (کاملاً کار لِول بالا).

🔸 داغ شدن غیرعادی CPU

علائم:

• CPU خیلی زود داغ می‌شود، در حالی که گوشی تصویر نمی‌دهد یا سریع خاموش می‌شود.

• جریان‌کشی روی منبع تغذیه نرمال نیست و بالا می‌ماند.

💡 این حالت می‌تواند نشانه:

• خرابی داخلی CPU

• شکستگی زیر BGA و میکروترک‌ها

• یا مشکل در یکی از تغذیه‌های مرتبط با CPU باشد.

✅ در این سطح، کار به مرحله:

• ریبال CPU

• یا در بعضی موارد تعویض CPU (که بسیار تخصصی است)
  می‌رسد و مربوط به تعمیر برد موبایل پیشرفته است.

🔸 داغ شدن یک خازن SMD یا قطعه کوچک کنار VBAT

علائم:

• جریان‌کشی بالا و ثابت

• یک خازن کوچک یا قطعه SMD ریز، زیر اسپری فریز یا الکل سریع‌تر از بقیه گرم می‌شود.

💡 تقریباً سناریوی کلاسیک:

• خازن موازی روی خط VBAT سوخته

• این همان چیزی است که در مرحله ۵ (تشخیص شورت VBAT به GND) گفتیم.

✅ کار:

• خازن را با هیتر هوای گرم برمی‌داری

• دوباره شورت و جریان‌کشی را تست می‌کنی

• اگر شورت برطرف شد، مشکل همین بوده است.

📊 ارتباط «داغ شدن» با «الگوی جریان‌کشی» روی منبع تغذیه

برای اینکه عیب‌یابی‌ات کاملاً حرفه‌ای و علمی باشد، همیشه گرمای قطعه را کنار عدد آمپر روی منبع تغذیه تفسیر کن:

• جریان بالا + قطعه‌ای که به سرعت داغ می‌شود → شورت یا خرابی داخلی آن قطعه

• جریان نوسانی + داغ شدن هارد یا CPU → مشکل در بوت، هارد، سیستم‌عامل یا BGA

• جریان لحظه‌ای و قطع شدن + PMIC یا یک خروجی خاص داغ → PMIC خطا تشخیص داده و مدار را خاموش می‌کند.

این تطبیق «آمپر» و «دما» یکی از مهارت‌های مهم در آموزش تعمیرات موبایل و عیب‌یابی گوشی‌های خاموش با منبع تغذیه است.

✅ جمع‌بندیاین بخش در تعمیرات موبایل خاموش

در این مرحله یاد گرفتی:

• چطور با منبع تغذیه، اسپری فریز، الکل و لمس کنترل‌شده، قطعات داغ‌شونده روی برد موبایل را شناسایی کنی.

• داغ شدن غیرعادی هر قطعه چه معنایی دارد:

PMIC → مشکل در تغذیه اصلی

آی‌سی شارژ → مشکل در مدار شارژ و شارژ نشدن باتری

هارد → مشکل در بوت، فریمور و حافظه

CPU → خرابی شدید یا مشکل در تغذیه/اتصالات BGA

خازن موازی → شورت روی VBAT یا خطوط تغذیه

این مرحله در کنار مراحل قبلی، تو را از حد یک تعمیرکار تعویض‌کار، تبدیل می‌کند به کسی که واقعاً برد را عیب‌یابی می‌کند و می‌داند چرا گوشی روشن نمی‌شود و علت خاموشی کجاست.

بررسی فلت‌ها، سوکت‌ها و اتصالات داخلی در گوشی‌هایی که روشن نمی‌شوند

خیلی وقت‌ها گوشی با عنوان «گوشی خاموش شده و روشن نمی‌شود» وارد تعمیرگاه می‌شود، اما مشکل نه از آی‌سی تغذیه است، نه از هارد و نه حتی از مدار شارژ؛ بلکه از یک چیز ساده‌تر:
فلت‌ها، سوکت‌ها و اتصالات داخلی گوشی 👈
در آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش، این مرحله یکی از مهم‌ترین و در عین حال کم‌توجه‌ترین بخش‌هاست؛ چون اگر حتی یک فلت یا سوکت حیاتی درست وصل نباشد، گوشی هیچ تصویر و واکنشی نشان نمی‌دهد.

🧩 فلت‌ها و سوکت‌ها چه نقشی در روشن شدن گوشی دارند؟

داخل گوشی‌های هوشمند چندین فلت مهم داریم که هرکدام در فرآیند روشن شدن گوشی نقش دارند:

• فلت باتری → انتقال تغذیه اصلی از باتری به برد

• فلت پاور / ولوم → ارسال فرمان روشن/خاموش (POWER KEY)

• فلت LCD / تاچ / بک‌لایت → نمایش تصویر و لمس

• فلت برد اصلی به برد شارژ (Sub Board Flex) → ارتباط تغذیه، شارژ، میکروفن، آنتن و…

• فلت سنسورها، دوربین‌ها، اسپیکرها و…

اگر هر کدام از این‌ها:

• نیمه‌وصل،

• شل،

• پین‌کج،

• یا کلاً قطع شده باشد،

نتیجه می‌تواند این باشد که گوشی روشن می‌شود ولی چیزی نشان نمی‌دهد یا اصلاً به‌ظاهر خاموش است.

🔍 بررسی چشمی زیر میکروسکوپ؛ اولین قدم حرفه‌ای

قبل از هر تستی، برد و فلت‌ها را زیر میکروسکوپ تعمیرات موبایل بررسی کنید:

• سوکت‌های فلت روی برد:

آیا یکی از پایه‌ها کج شده یا بالا آمده؟

آیا روی پایه‌ها جرم، اکسید، سولفاته یا فلکس خشک‌شده هست؟

پد زیر سوکت کنده نشده؟

• خود فلت‌ها:

پارگی‌های ریز، خراش روی مسیرهای مسی

تاخوردگی شدید در محل اتصال، به‌خصوص کنار محل پیچ‌ها

آثار له‌شدگی، فشار قاب یا ضربه روی مسیر فلت

در عیب‌یابی گوشی خاموش، خیلی وقت‌ها فقط با تعویض یک فلت برد اصلی به برد شارژ یا فلت LCD گوشی مثل روز اول روشن می‌شود.

🔌 فلت باتری؛ اولین اتصال حیاتی

🔋 چک کردن فلت و سوکت باتری

• مطمئن شوید سوکت باتری کاملاً روی برد نشسته است.

• با اسپاتول پلاستیکی، سوکت را یک‌بار جدا و دوباره محکم جا بزنید.

زیر میکروسکوپ:

• پایه‌های سوکت باتری را نگاه کنید:

ترک در لحیم‌ها؟

پایه جدا شده یا بالا آمده؟

اگر فلت باتری:

• لق باشد

• یا سوکت آن خوب تماس ندهد

گوشی ممکن است با شارژر روشن نشود و به‌صورت گوشی کاملاً خاموش به‌نظر برسد.

🔑 فلت پاور / ولوم؛ فرمان روشن شدن گوشی

📏 تست اتصال فلت پاور

• سوکت فلت پاور (کلید روشن/خاموش) را یک‌بار جدا و جا بزنید.

• زیر میکروسکوپ بررسی کنید:

  • پین‌های سوکت سالم باشند.

  • فلت در محل خودش کاملاً وارد سوکت شده باشد (تا نصفه گیر نکرده باشد).

اگر قبلاً خود کلید پاور را تست کرده‌اید، اینجا تمرکز روی مسیر فلت تا برد است.

گاهى یک فلت پاور نیم‌سوز یا نیمه‌وصل باعث می‌شود:

• گاهی گوشی روشن شود،

• گاهی اصلاً به پاور واکنشی نشان ندهد،

و کاربر بگوید: «بعضی وقت‌ها روشن می‌شد، الان کلاً خاموش شده».

🖥️ فلت LCD / تاچ / بک‌لایت؛ گوشی روشن است اما چیزی نمی‌بینیم

این یکی از مهم‌ترین تله‌ها در عیب‌یابی گوشی‌های خاموش است:

گوشی از نظر برد روشن است (به‌خصوص اگر با منبع تغذیه جریان‌کشی نرمال داشته باشد)،
اما چون فلت LCD یا بک‌لایت مشکل دارد، کاربر فکر می‌کند گوشی خاموش است.

👇 چه کار کنیم؟

• فلت LCD را زیر میکروسکوپ چک کنید:

پارگی ریز، تاخوردگی شدید، سوختگی کنار کانکتور

• سوکت LCD روی برد را بررسی کنید:

پین کج شده

پد کنده شده

آثار لحیم‌کاری قبلی یا آسیب ابزار

• سوکت را یک‌بار جدا و دوباره جا بزنید.

• اگر امکانش هست، با یک LCD تست گوشی را امتحان کنید.

🔍 اگر:

• روی منبع تغذیه گوشی الگوی جریان‌کشی شبیه گوشی سالم در حال بوت دارد،

• ولی روی صفحه هیچ تصویری نمی‌بینید،

احتمالاً مشکل در LCD، فلت LCD یا بک‌لایت است، نه در آی‌سی تغذیه یا CPU.

🔗 فلت برد اصلی به برد شارژ (Sub Board Flex)

خیلی از گوشی‌های امروزی دو برد دارند:

• Main Board (برد اصلی)

• Sub Board (برد شارژ، میکروفن، آنتن، ویبره و…)

این دو برد با یک فلت ارتباطی بهم وصل می‌شوند. اگر این فلت:

• قطع

• یا نیمه‌وصل

• یا پین‌ها کج شده باشند

ممکن است:

• گوشی شارژ نشود

• گوشی روشن نشود

• یا در حین کار ناگهان خاموش شود و دیگر بالا نیاید.

🔍 چه‌چیزهایی را چک کنیم؟

• خود فلت:

  • پارگی، خراش، تاخوردگی شدید

• سوکت روی برد بالا و پایین:

  • پین کج، پد کنده، لحیم سرد

گاهی فقط با تعویض این فلت، مشکل عدم شارژ، خاموش شدن ناگهانی و روشن نشدن کامل رفع می‌شود.

🧪 تست اتصال فلت‌ها با مولتی‌متر (در حالت بوق)

برای عیب‌یابی حرفه‌ای‌تر، می‌توانید روی مسیرهای مشکوک فلت تست انجام دهید:

• مولتی‌متر را روی حالت بوق (Continuity) بگذارید.

• دو سر یک مسیر (مثلاً از سر فلت در برد بالا تا سر فلت در برد پایین) را تست کنید.

• اگر مسیر قطع باشد، بوق نمی‌زند → یعنی فلت یا مسیر داخلی آن قطع شده است.

این کار در آموزش تعمیرات موبایل کمک می‌کند بفهمید مشکل از فلت است یا خود برد.

🧷 تمیز کردن سوکت‌ها و فلت‌ها؛ یک کار ساده با نتیجه بزرگ

گاهی اصلاً مشکل سوختن یا قطع نیست، فقط:

• گرد و غبار، چربی، رطوبت، فلکس خشک‌شده بین پین‌های سوکت یا روی فلت جمع شده.

✅ راه‌حل:

• استفاده از الکل ایزوپروپیل ۹۹٪

• برس نرم مخصوص برد موبایل

• تمیز کردن آرام:

  • سوکت‌ها روی برد

  • انتهای فلت‌ها

بعد از تمیز کردن، فلت‌ها را دوباره جا بزنید و تست کنید.

خیلی وقت‌ها همین کار ساده، گوشی‌ای که «کاملاً خاموش» به‌نظر می‌رسد را دوباره به زندگی برمی‌گرداند.

⚠️ نکات خیلی مهم در کار با فلت‌ها و سوکت‌ها

• هرگز فلت را با پنس فلزی از وسط نکشید؛ همیشه از قسمت تقویت‌شده (طاقت‌دار) بگیرید.

• هنگام جا زدن، فشار یکنواخت و ملایم بدهید؛ فشار نقطه‌ای می‌تواند پین‌ها را خم کند.

• اگر گوشی قبلاً چندبار در تعمیرگاه باز شده، احتمال اینکه:

  • فلت اشتباه انداخته شده باشد

  • یا سوکت کمی کج شده باشد
    بالاتر است؛ این گوشی‌ها را با دقت بیشتری بررسی کنید.

✅ جمع‌بندی این مرحله در عیب‌یابی گوشی خاموش

در این مرحله یاد گرفتی که:

• همیشه قبل از متهم کردن CPU، هارد یا PMIC، باید فلت‌ها، سوکت‌ها و اتصالات داخلی گوشی را بررسی کنی.

• مشکلات ساده‌ای مثل:

فلت باتری لق

فلت پاور نیمه‌وصل

فلت LCD قطع یا سوکت کج

فلت برد اصلی به برد شارژ آسیب‌دیده

می‌توانند کاملاً شبیه خرابی برد و گوشی کاملاً خاموش به‌نظر برسند.

این مرحله باعث می‌شود:

• کمتر وارد ریسک تعویض آی‌سی‌های گران‌قیمت شوی،

• و بیشتر مثل یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای و منطقی، از ساده‌ترین احتمال تا پیچیده‌ترین مورد، گوشی خاموش را عیب‌یابی کنی.

تست برد گوشی در عیب‌یابی موبایل خاموش و مشکل بوت

در این مرحله از آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش، برد اصلی را به‌صورت بورد لخت (بدون ال‌سی‌دی، تاچ، دوربین و قاب) با منبع تغذیه تست می‌کنیم تا بفهمیم مشکل از خود برد، بوت و هارد EMMC/UFS است یا از LCD و فلت‌ها.

⚡ اتصال بورد لخت به منبع تغذیه

• برد را روی هولدر بگذار.

• منبع تغذیه آزمایشگاهی را روی حدود ۳.۸ تا ۴.۲ ولت و جریان ۱ تا ۲ آمپر تنظیم کن.

• به VBAT (BAT+) و GND وصل کن.

• با فلت پاور یا اتصال لحظه‌ای PWR_KEY به GND، تلاش کن گوشی را روشن کنی.

📈 تحلیل جریان‌کشی برای تشخیص بوت گوشی

• اگر الگوی جریان‌کشی شبیه گوشی سالم بود (آمپر بالا می‌رود و روی مقدار ثابتی نوسان می‌کند)، یعنی برد تا حد زیادی بوت می‌شود؛ در این حالت اگر بعداً تصویر نداشته باشی، بیشتر به خرابی LCD، فلت LCD، تاچ یا بک‌لایت شک کن، نه برد.

• اگر جریان فقط لحظه‌ای بالا می‌رود و سریع نزدیک صفر می‌شود، معمولاً نشانه مشکل بوت، خرابی هارد EMMC/UFS، فریمور یا سیستم‌عامل است و باید سراغ فلش نرم‌افزاری، ترمیم بوت یا تعویض هارد بروی.

• اگر جریان بالا و ثابت می‌ماند ولی گوشی عملاً بوت نمی‌شود، احتمال شورت جزئی روی خطوط تغذیه، مشکل CPU یا هارد مطرح است و باید با تست حرارتی، اسپری فریز و بررسی خروجی‌های PMIC ادامه عیب‌یابی را انجام بدهی.

مشکل نرم‌افزاری با فلش و آپدیت فریمور

همه‌ی گوشی‌های خاموش خرابِ برد نیستند!
خیلی وقت‌ها مشکل از نرم‌افزار، فریمور، بوت‌لودر یا هارد (EMMC/UFS) است و با یک فلش اصولی و آپدیت فریمور می‌شود گوشی را از حالت بوت‌لوپ، هنگ روی لوگو یا خاموشی نرم‌افزاری نجات داد. در این مرحله از آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش، هدف ما این است که خرابی نرم‌افزاری را از خرابی سخت‌افزاری هارد و برد جدا کنیم.

⚠️ چه زمانی به مشکل نرم‌افزاری شک کنیم؟

اگر در مراحل قبل:

• تغذیه، باتری، مدار شارژ، PMIC، فلت‌ها و شورت روی برد را بررسی کرده‌ای،

• در تست با منبع تغذیه دیدی که:

گوشی الگوی جریان‌کشی شبیه بوت دارد

اما روی گوشی هنگ روی لوگو، ریست پشت‌سرهم (Bootloop)، خاموش شدن بعد از لوگو یا بریک شدن بعد از آپدیت یا روت دیده می‌شود،

اینجاست که باید به مشکل نرم‌افزاری و فریمور شک کنی و سراغ فلش گوشی اندروید، آپدیت فریمور یا ترمیم بوت بروی.

🧰 آماده‌سازی برای فلش و آپدیت فریمور

برای کار حرفه‌ای روی نرم‌افزار گوشی خاموش یا هنگ روی لوگو به ابزارهای زیر نیاز داری:

• فریمور رسمی (ROM / Stock Firmware) متناسب با مدل گوشی

• نرم‌افزار فلش مخصوص برند (مثلاً Odin، SP Flash Tool، QFIL، Mi Flash و…)

• در سطح حرفه‌ای‌تر:

  • باکس‌های پروگرام و فلش تخصصی (مثل UFI, EasyJtag, Octopus, Z3X و…)

• کابل USB سالم و پورت مطمئن روی سیستم

قبل از هر کاری:

• اطلاعات مشتری (مدل دقیق، حافظه، نسخه اندروید، نسخه برد) را یادداشت کن

• به مشتری توضیح بده که در فلش، احتمال پاک شدن اطلاعات وجود دارد

🔁 ورود به Download Mode / Flash Mode / Recovery

بیشتر گوشی‌هایی که از نظر سخت‌افزاری سالم هستند، حتی اگر بالا نیایند، باز هم می‌توانند وارد یکی از حالت‌های زیر شوند:

• دانلود مود (Download Mode)

• فست‌بوت (Fastboot Mode)

• ریکاوری مود (Recovery Mode)

اگر گوشی:

• به این مودها می‌رود اما بوت عادی انجام نمی‌شود → احتمال مشکل نرم‌افزاری خیلی زیاد است.

• به هیچ‌کدام از این مودها نمی‌رود و در تست بورد لخت هم رفتار بوت خوبی ندارد → بیشتر به خرابی هارد یا CPU مشکوک می‌شویم تا صرفاً نرم‌افزار.

💿 فلش فریمور رسمی برای رفع هنگ روی لوگو و بوت‌لوپ

در آموزش تعمیرات موبایل یک قاعده مهم داریم:
وقتی گوشی:

• روی لوگو گیر می‌کند (Logo Hang)

• وارد Bootloop می‌شود

• بعد از ریست فکتوری همچنان مشکل دارد

یکی از مراحل اصلی عیب‌یابی، فلش فریمور رسمی (Stock ROM) است.

کار کلی:

1. گوشی را به Flash Mode / Download Mode / Fastboot ببَر.

2. فریمور رسمی متناسب با مدل را در نرم‌افزار فلش انتخاب کن.

3. گزینه‌های مناسب را برای فلش انتخاب کن (فقط سیستم / فول فلش / فلش با فرمت).

4. گوشی را به سیستم وصل کن و فلش را شروع کن.

اگر بعد از فلش:

• گوشی کاملاً نرمال بالا آمد → مشکل نرم‌افزاری بوده و حل شده.

• گوشی همچنان روی لوگو ماند یا رفتار قبلی را تکرار کرد → احتمال خرابی سخت‌افزاری هارد (EMMC/UFS) زیاد است.

🧠 ترمیم بوت و تعمیر هارد در مشکلات جدی‌تر

وقتی گوشی کاملاً بریک شده (Hard Brick) یا:

• در نرم‌افزار فلش Detect نمی‌شود

• در حالت Download/Fastboot هم شناسایی نمی‌شود

• یا در باکس فلش، خطاهای مربوط به EMMC/UFS / Partition / Bad Block می‌دهد

اینجا از سطح فلش معمولی خارج می‌شویم و وارد تعمیر هارد موبایل می‌شویم:

• خواندن و نوشتن مستقیم روی هارد EMMC/UFS با باکس‌های تخصصی

• ترمیم بوت، بازنویسی پارتیشن بوت، System، userdata و…

• در موارد شدید: تعویض کامل هارد و پروگرام هارد جدید

این بخش کاملاً در حوزه تعمیرات تخصصی برد موبایل است و نیاز به تجربه، ابزار گران‌قیمت و دیتای تخصصی دارد.

🔍 تشخیص نرم‌افزاری بودن مشکل در مقابل خرابی هارد

خلاصه اگر بخواهیم از دید عیب‌یابی گوشی خاموش نگاه کنیم:

• اگر گوشی:

به Download/Fastboot/Recovery Mode می‌رود

در نرم‌افزار فلش شناسایی می‌شود

فلش کامل می‌شود و حداقل رفتار گوشی بعد از فلش تغییر می‌کند

👉 احتمالاً مشکل نرم‌افزاری بوده (سیستم‌عامل، بوت، رام خراب) و با فلش و آپدیت فریمور قابل حل است.

• اما اگر:

گوشی به هیچ مود فلشی نرود

در باکس یا نرم‌افزار فلش، هارد شناسایی نشود یا خطاهای شدید بدهد

بعد از چند فلش مختلف، کوچک‌ترین تغییری در رفتار گوشی نبینی

👉 این‌ها نشانه خرابی سخت‌افزاری هارد یا CPU هستند و باید وارد مرحله تعمیر یا تعویض هارد و کار BGA شوی.

این مرحله باعث می‌شود در آموزش تعمیرات موبایل و عیب‌یابی گوشی‌های خاموش، بی‌دلیل وارد کارهای سنگین مثل تعویض PMIC، هارد یا CPU نشوی و اول احتمال نرم‌افزاری بودن مشکل را اصولی بررسی کنی.

تعمیر و تعویض قطعات معیوب روی برد؛ از خازن و مقاومت تا آی‌سی تغذیه

بعد از اینکه در مراحل قبل شورت، تغذیه، مدار شارژ، فلت‌ها، PMIC، هارد و بوت را عیب‌یابی کردی و محل خرابی را پیدا شد، حالا نوبت اصلی‌ترین بخش کار تعمیر برد موبایل است:
یعنی تعمیر و تعویض قطعات معیوب SMD روی برد گوشی خاموش؛ از یک خازن سوخته تا آی‌سی تغذیه، آی‌سی شارژ یا حتی هارد و CPU.

🧱 ۱. شروع از ساده‌ترین قطعات: خازن‌ها، مقاومت‌ها، سلف‌ها

بخش زیادی از مشکلات شورت روی برد و خاموشی گوشی به همین قطعات ریز SMD مربوط است:

• خازن‌ موازی روی VBAT یا خروجی‌های PMIC

• مقاومت فیوزی (Fuse Resistor / FUSE)

• سلف‌های تغذیه (Coil / Inductor)

🧲 مراحل کار تست قطعات موبایل:

• قطعه مشکوک را با مولتی‌متر در حالت بوق/اهم تست کن (خازن اتصال کوتاه، مقاومت سوخته، سلف قطع).

• با هیتر هوای گرم، قطعه را به‌آرامی از روی برد بردار.

• جای قطعه را با هویه و قلع‌کِش یا فتیله قلع‌گیر تمیز کن.

• قطعه جدید (هم‌ارزش و همنام) را با هویه نوک‌ریز و فلکس روی برد لحیم کن.

خیلی وقت‌ها فقط با تعویض یک خازن موازی یا مقاومت فیوزی، مشکل گوشی خاموش، شورت و روشن نشدن گوشی کامل حل می‌شود.

⚡ ۲. تعویض سوکت‌ها و قطعات متصل به کاربر (سوکت شارژ، سوکت باتری، سوکت LCD)

قطعاتی مثل:

• سوکت شارژ گوشی (USB / Type-C)

• سوکت باتری

• سوکت LCD / فلت پاور / فلت برد پایین

به‌دلیل ضربه، کشیده شدن کابل، تعمیرات قبلی یا اکسید شدن، زیاد خراب می‌شوند و می‌توانند باعث خاموش شدن گوشی، شارژ نشدن، یا روشن نشدن گوشی بشوند.

🔌 نکات تعویض سوکت شارژ و سوکت‌های حساس برد موبایل

• برد را روی هولدر ببند.

• با هیتر هوای گرم، سوکت معیوب را با دمای کنترل‌شده (و از پشت برد در صورت امکان) گرم کن تا قلع‌ها ذوب شوند.

• سوکت را با پنس بلند کن؛ مراقب باش پدهای زیر آن کنده نشود.

• جای سوکت را کاملاً تمیز و آماده کن.

• سوکت جدید را دقیقاً سر جای خودش تنظیم کن و پایه‌ها را با هویه و قلع باکیفیت لحیم کن.

• زیر میکروسکوپ، پایه‌ها را از نظر اتصال سرد، قلع اضافی، اتصال دو پین به هم چک کن.

تعویض صحیح یک سوکت شارژ خراب، می‌تواند یک گوشی خاموش و شارژ نمی‌شود را مثل روز اول برگرداند.

🔋 ۳. تعویض آی‌سی شارژ (Charging IC) در گوشی‌های خاموش و شارژ نمی‌شود

اگر در مراحل قبل دیدی:

• آی‌سی شارژ داغ می‌شود،

• روی خط BAT+ خروجی مناسب نداریم،

• یا با اتصال شارژر هیچ جریان شارژی دیده نمی‌شود،

باید به تعویض آی‌سی شارژ فکر کنی.

🧰 مراحل کلی تعویض آی‌سی شارژ

• برد را ثابت کن، اطراف آی‌سی را با چسب نسوز محافظت کن.

• مقدار مناسب فلکس اطراف آی‌سی بزن.

• با هیتر هوای گرم، آی‌سی شارژ را مطابق پروفایل حرارتی مناسب گرم کن تا قلع زیر آن ذوب شود.

• آی‌سی را به‌آرامی با پنس بردار.

• پدهای زیر را با هویه و فتیله قلع‌گیر تمیز و صاف کن.

• آی‌سی جدید (اورجینال و هم‌ورژن) را روی پدها تنظیم کن، دوباره با هیتر بنشان.

• بعد از خنک شدن، مدار شارژ و ولتاژها را تست کن.

تعویض موفق آی‌سی شارژ یکی از مهارت‌های مهم در تعمیرات تخصصی موبایل و عیب‌یابی گوشی خاموش و گوشی شارژ نمی‌شود است.

🔋 ۴. ریبال یا تعویض آی‌سی تغذیه (PMIC) در خاموشی‌های جدی

• PMIC داغ می‌شود

• یا خروجی‌های تغذیه‌ای اصلی فعال نمی‌شوند،

• یا روی ورودی ولتاژ داری ولی روی خروجی‌ها نه

معمولاً دو راه داری: ریبال PMIC یا تعویض کامل آی‌سی تغذیه.

🧠 خلاصه روند ریبال / تعویض PMIC گوشی

• برد را روی دستگاه BGA یا هولدر ثابت کن.

• با هیتر، آی‌سی تغذیه را طبق پروفایل مناسب بردار.

• برد را تمیز کن، پدها را بازسازی کن.

• اگر ریبال می‌کنی:

PMIC را روی شابلون بی جی ای بگذاری

با خمیر قلع و هیتر، ساچمه‌ها (Ball) را تشکیل بدهی

• آی‌سی ریبال‌شده یا جدید را روی برد تنظیم و دوباره نصب کن.

• بعد از خنک شدن، ولتاژهای اصلی و جریان‌کشی گوشی خاموش را تست کن.

این کار کاملاً در سطح تعمیر برد موبایل حرفه‌ای است و برای گوشی‌های خاموش با مشکل تغذیه جدی استفاده می‌شود.

💽 ۵. کارهای فوق‌تخصصی: تعویض هارد (EMMC/UFS) و CPU در گوشی‌های خاموش

اگر در مرحله بوت و تست نرم‌افزاری مشخص شد:

• هارد شناسایی نمی‌شود،

• ارورهای شدید EMMC/UFS داری،

• گوشی بعد از چندین فلش و ترمیم بوت همچنان خاموش یا روی لوگو است،

آن‌وقت نوبت تعویض هارد موبایل و پروگرام هارد جدید می‌رسد.
در موارد خاص و کاملاً حرفه‌ای، حتی ممکن است نیاز به ریبال یا تعویض CPU هم باشد.

این بخش شامل:

• برداشتن هارد/CPU با پروفایل حرارتی دقیق

• تمیز کردن و ترمیم پدهای زیر چیپ

• ریبال چیپ جدید یا قدیمی

• پروگرام هارد با باکس تخصصی (UFI, EasyJtag, …)

• رایت بوت، System، NV و…

این مرحله اوج تعمیرات برد موبایل سطح بالا است و برای گوشی‌های خاموش با خرابی شدید هارد و پردازنده به کار می‌رود.

✅ ۶.آموزش تست نهایی بعد از تعمیر و تعویض قطعات روی برد

بعد از هر نوع تعمیر روی برد (تعویض خازن، مقاومت، سوکت، آی‌سی شارژ، PMIC، هارد و…):

• برد را به منبع تغذیه وصل کن و جریان‌کشی را چک کن.

• گوشی را در حالت بورد لخت روشن کن و ببین آیا الگوی جریان طبیعی شده یا نه.

• سپس برد را کامل مونتاژ کن،

باتری، LCD، فلت‌ها، دوربین‌ها و… را جا بزن،

گوشی را روشن کن و:

• روشن شدن،

• شارژ شدن،

• آنتن،

• صدا، تاچ، دوربین، سنسورها و…
  را تست کن.

اگر همه چیز نرمال بود، این یعنی عیب‌یابی و تعمیر گوشی خاموش با موفقیت انجام شده و گوشی آماده تحویل به مشتری است.

تست نهایی گوشی تعمیرشده و تحویل حرفه‌ای دستگاه به مشتری

اینجا آخرین و مهم‌ترین مرحله آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش است؛
جایی که باید مطمئن شوی گوشی خاموش که تعمیر برد موبایل روی آن انجام داده‌ای، کاملاً پایدار، بدون خاموشی ناگهانی و آماده تحویل به مشتری است.

در این مرحله، فقط روشن شدن گوشی مهم نیست؛
باید مثل یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای همه چیز را چک کنی: باتری، مدار شارژ، آنتن، تاچ، ال‌سی‌دی، سنسورها، دوربین‌ها و مصرف جریان.

🔌 ۱. تست اولیه با منبع تغذیه و باتری

• ابتدا گوشی را در حالت بورد لخت یا مونتاژشده، به منبع تغذیه وصل کن.

• گوشی را روشن کن و الگوی جریان‌کشی را نگاه کن:

باید شبیه یک گوشی سالم باشد (افزایش مرحله‌ای آمپر و ثابت شدن در رنج نرمال).

• سپس باتری خودش را وصل کن و گوشی را فقط با باتری روشن کن تا مطمئن شوی:

گوشی فقط روی منبع تغذیه روشن نمی‌شود،

بلکه با باتری خودش هم بدون مشکل کار می‌کند.

این کار تأیید می‌کند که تغذیه، PMIC، مدار شارژ و تعمیر برد موبایل درست انجام شده است.

🔋 ۲. تست شارژ، درصد باتری و مدار شارژ

حالا نوبت شارژر و مدار شارژ گوشی است:

• گوشی تعمیرشده را به شارژر و کابل سالم وصل کن.

• چک کن:

آیا علامت شارژ روی صفحه ظاهر می‌شود؟

درصد باتری به‌تدریج بالا می‌رود؟

گوشی حین شارژ خاموش یا ریست نمی‌شود؟

• اگر USB Tester داری، آمپر شارژ را هم ببین:

جریان شارژ منطقی و متناسب با مدل گوشی باشد.

این تست برای اطمینان از سلامت مدار شارژ، آی‌سی شارژ، سوکت شارژ و باتری گوشی بعد از تعمیر ضروری است؛ مخصوصاً وقتی مشکل اولیه گوشی خاموش و شارژ نمی‌شد بوده.

📱 ۳. تست تصویر، تاچ، بک‌لایت و فلت‌ها

بعد از هر نوع تعمیر برد موبایل، مخصوصاً اگر گوشی چند بار باز و بسته شده، حتماً:

• LCD و تاچ را کامل تست کن:

لکه، سایه، پرپر زدن تصویر، قطع و وصل شدن تصویر

تست تاچ کامل (کشیدن آیکن، تایپ، لمس لبه‌ها)

• بک‌لایت (نور صفحه) را بررسی کن:

تنظیم روشنایی کم و زیاد

عدم خاموش و روشن شدن ناگهانی نور

• مطمئن شو فلت LCD، فلت پاور، فلت برد پایین و فلت باتری همه کاملاً وصل و بدون قطعی هستند.

خیلی وقت‌ها در حین عیب‌یابی گوشی خاموش، ممکن است ناخواسته فلت یا سوکتی نیمه‌وصل بماند؛ این مرحله برای جلوگیری از برگشت گوشی است.

📡 ۴. تست آنتن، تماس، صدا و سنسورها

برای تکمیل تست نهایی گوشی تعمیر‌شده:

• یک سیم‌کارت داخل گوشی بگذار.

• آنتن‌دهی را چک کن؛ اگر مشکل اولیه ضربه یا آب‌خوردگی بوده، حتماً:

برقراری تماس و کیفیت صدای مکالمه

اتصال دیتا (اینترنت موبایل)

• اسپیکر، میکروفن، هندزفری، ویبره را تست کن.

• در صورت نیاز، سنسورهای مهم مثل:

سنسور نور

سنسور مجاورت (Proximity)

سنسور اثر انگشت، Face ID (در مدل‌های مربوطه)
را هم امتحان کن.

این‌ها نشان می‌دهد که در جریان تعمیر برد موبایل و عیب‌یابی گوشی خاموش، به قطعات جانبی آسیبی نرسیده است.

🧪 ۵. تست پایداری (Stability Test) – چند دقیقه کار مداوم

برای اینکه مطمئن شوی گوشی بعد از چند دقیقه کار دوباره خاموش یا هنگ نمی‌کند:

• چند برنامه پشت سر هم باز کن (مثلاً گالری، دوربین، مرورگر).

• چند دقیقه با گوشی کار کن، صفحه را روشن نگه دار.

• دما را کنترل کن؛ اگر اطراف PMIC، آی‌سی شارژ یا CPU غیرطبیعی داغ شد، یعنی هنوز مشکلی هست.

این مرحله کمک می‌کند بفهمی تعمیر فقط ظاهری نبوده و گوشی در استفاده واقعی هم پایدار است.

📋 ۶. توضیح شفاف به مشتری و ثبت نتیجه تعمیر

در آموزش حرفه‌ای تعمیرات موبایل، نحوه تحویل کار به مشتری هم مهم است:

• به‌صورت ساده برای مشتری توضیح بده:

مشکل اولیه چه بوده (مثلاً: شورت روی برد، خرابی آی‌سی شارژ، مشکل مدار تغذیه، باتری خراب).

چه کارهایی انجام شده (مثلاً: تعمیر برد، تعویض آی‌سی تغذیه، تعویض سوکت شارژ، تعویض باتری).

• اگر برای تعمیر برد گوشی خاموش گارانتی محدودی می‌دهی، مدت و شرایط آن را واضح بگو.

• توصیه کن از شارژر اورجینال، کابل سالم، عدم استفاده در حین شارژ، جلوگیری از آب‌خوردگی استفاده کند تا دوباره دچار گوشی روشن نمی‌شود و خاموش می‌شود نشود.

این کار هم اعتماد مشتری را بالا می‌برد، هم اعتبار کارت را به‌عنوان یک تعمیرکار موبایل حرفه‌ای زیاد می‌کند.

🎯 جمع‌بندی کل مسیر عیب‌یابی گوشی خاموش

تا اینجا، از لحظه‌ای که گوشی خاموش را از مشتری تحویل می‌گیری، تا:

• تست شارژر و کابل و سوکت

• اندازه‌گیری ولتاژ باتری

• اتصال به منبع تغذیه و تحلیل جریان‌کشی

• پیدا کردن شورت روی برد

• باز کردن گوشی و بازرسی میکروسکوپی برد

• عیب‌یابی مدار پاور، مدار شارژ، PMIC، فلت‌ها، هارد و بوت

• تعمیر و تعویض قطعات معیوب روی برد موبایل

• و در نهایت تست نهایی گوشی تعمیرشده

یک مسیر کامل و مرحله‌به‌مرحله برای آموزش عیب‌یابی گوشی‌های خاموش؛ از تست منبع تغذیه تا تعمیر برد ساختی 💪