شناخت ایسیو ها و روش عیب یابی هر یک
خودروهای انژکتوری به دلیل کارکرد بهینهتر و توانایی رعایت استانداردهای آلایندگی، در سراسر جهان جایگزین خودروهای کاربراتوری شدهاند و مدیریت این سیستم بر عهده یک واحد کنترل اختصاصی است.
ایسیو چیست
ECU یا Electronic Control Unit به معنای واحد کنترل الکترونیکی خودرو است و به عنوان مغز خودروهای انژکتوری شناخته میشود. این قطعه الکترونیکی وظیفه کنترل و مدیریت کامل عملکرد موتور را بر عهده دارد.
ECU با استفاده از اطلاعاتی که از سنسورهای مختلف خودرو (مانند سنسور دما، فشار هوا، اکسیژن و...) دریافت میکند، وضعیت موتور را بررسی کرده و بهترین تنظیمات را برای بهبود کارکرد خودرو اعمال میکند. سپس دستورات لازم را به اجزای خروجی شامل انژکتورها، کوئل و سایر قطعات سیستم احتراق و سوخترسانی ارسال میکند.
به همین دلیل ECU نقش بسیار مهمی در کاهش مصرف سوخت، افزایش راندمان موتور و کاهش آلایندگی خودرو دارد.
هرچه تعداد سنسورها و تنوع عملکرد آنها در خودرو بیشتر باشد، ECU یا واحد کنترل الکترونیکی میتواند شرایط موتور را دقیقتر تحلیل کرده و دستورات لازم را برای بخشهای مختلف خودرو ارسال کند. این فرآیند باعث بهبود راندمان موتور، کاهش مصرف سوخت و کنترل آلایندگی میشود.
در خودروهای انژکتوری سنسورهای متعددی به ECU متصل هستند که هر یک وظیفه اندازهگیری و ارسال دادههای خاصی را بر عهده دارند. از جمله:
سنسور دور موتور (RPM): اندازهگیری سرعت چرخش موتور
سنسور فشار منیفولد (MAP): سنجش فشار هوای ورودی به موتور
سنسور دریچه گاز (TPS): بررسی میزان باز یا بسته بودن دریچه گاز
سنسور دمای آب (CTS): اندازهگیری دمای مایع خنککننده موتور
سنسور دمای هوا (ATS): سنجش دمای هوای ورودی به موتور
سنسور اکسیژن: بررسی میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی برای بهینهسازی احتراق
سنسور ضربه (Knock Sensor): تشخیص ضربه یا ناک در موتور جهت جلوگیری از آسیب
این سنسورها با همکاری یکدیگر اطلاعات کامل و دقیقی را به ECU ارسال میکنند و به این ترتیب خودرو عملکردی روانتر، کممصرفتر و سازگارتر با محیطزیست خواهد داشت.
تعمیرات ECU کامپیوتر ماشین
به طور کلی تعمیرات ECU (واحد کنترل الکترونیکی خودرو) در دو بخش اصلی انجام میشود:
۱. تعمیرات سختافزاری ECU
در این بخش، مشکلات و ایرادهای مربوط به قطعات فیزیکی و الکترونیکی ECU بررسی و برطرف میشوند. این موارد شامل تعمیر یا تعویض آیسیها، ترانزیستورها، مقاومتها، سوکتها و سایر اجزای سختافزاری است.
۲. تعمیرات نرمافزاری ECU
در بخش نرمافزاری، برنامهریزی مجدد (Reprogramming) یا آپدیت نرمافزار ECU انجام میشود. این کار به منظور رفع خطاهای نرمافزاری، بهینهسازی عملکرد موتور، کاهش مصرف سوخت و بهبود استانداردهای آلایندگی انجام میگیرد.
برای تعمیرات سخت افزاری ایسیو نیاز به شناخت انواع ECU و قطعات استفاده شده در آن است.
برندهای ECU در خودرو
- Magneti Marelli
در خودروهای پژو پارس، سمند و زانتیا
- Sagem
S2000, SL96
در خودروهای سمند، پارس، پیکان، RD، پژو 206 تیپ 1، 2 و 3 و پراید
- Valeo
S2000
در خودروهای سمند، پارس، پیکان، RD، پژو 206 تیپ 1، 2 و 3 و پراید
- Siemens
Siemens پراید (زیمنس جدید)، پیکان وانت، RD، 405، ریو
Siemens VDO پراید (زیمنس قدیم)
-
Bosch x
پژو 206 تیپ 5 و 6، زانتیا، پژو 206 SD، نیسان زامیاد، پراید
هر کدام از مدل ECUهای معرفی شده در بالا شامل چندین نوع می باشد که در قسمت های بعد به معرفی هر کدام و تشریح سخت افزار و معرفی قطعات و نکات تعمیراتی آن خواهیم پرداخت.
انواع ECU S2000
- S2000-10-Sagem
- S2000-11-Sagem
- S2000-3E-Sagem
- S2000-3F-Sagem
- S2000-35-Sagem
- S2000-valeo-pl4
نکاتی در تعمیر ایسیو اس ۲۰۰۰
در این نوع از ecuها برای حفاظت از بورد الکترونیکی (نفوذ آب و گرد و خاک، همچنین تبادل حرارتی) تمام بورد از ماده ای رزین مانند پوشانده شده است. برای تعمیر و تعویض قطعات برد این ecu باید با یک وسیله نوک تیز مثل کاتر، براساس شابلون مخصوص و یا استفاده از محلول های مخصوص اقدام به درآوردن این رزین کنیم. در کلاس آموزش تعمیر ایسیو از مثالهای اصلی دوره را این مدل شامل میشود.
آی سی قابل برنامه ریزی در نوع Sagem
EEPROM 95080 - 8Kbit SPI BUS
و در نوع Valeo
EEPROM 95160 - 16Kbit SPI BUS
خرابیهای ناشی از معیوب شدن IC در ECU
یکی از رایجترین مشکلات ECU خودرو مربوط به خرابی یا سوختن آیسی (IC) است. این خرابی میتواند باعث بروز علائم و ایرادهای مختلفی در عملکرد خودرو شود، از جمله:
-
افزایش زمان سوختپاشی و بههم خوردن تنظیمات موتور
-
عدم عملکرد صحیح سنسور اکسیژن بهویژه در خودروهای دوگانهسوز
-
گاز نخوردن خودرو یا واکنش دیرهنگام موتور به فشار پدال گاز
-
عدم پاک شدن خطاهای متناوب ECU حتی پس از ریست کردن
-
بالا رفتن زاویه دریچه گاز (TPS) و ایجاد اختلال در شتاب خودرو
این علائم نشاندهنده وجود مشکل سختافزاری در ECU هستند و نیاز به بررسی و تعمیر تخصصی دارند.
محل قرارگیری این آی سی در ساژم و والئو متفاوت است که در ادامه در بحث توضیح قطعات برد ECU، توضیحات لازم ارائه خواهد شد.
برد Valeo
مهمترین قطعات استفاده شده در این مدل از ECUها به شرح زیر است:
نام قطعه | پکیج | توضیحات قطعه |
TLE 4471 |
PG-DSO-20 | رگولاتور تبدیل 12 به 5 ولت |
95080 |
SO8 | حافظه EEPROM-کد کلید-مقدار کیلومتر |
TLE 6220 |
PG-DSO-20 | درایو انژکتورهای 1 تا 4 |
VND 10 |
D-Pack | درایو گرم کن سنسورهای اکسیژن-رله اصلی |
M29F200BB |
TSOP-48 | آی سی فلش-برنامه راه انداز ECU-ثبت کد خطا |
VB029 |
Power SO-10 | درایور کوئل های 1 تا 4 |
HIP9011 |
SOIC | درایور سنسور ضربه |
نگاهی دقیق تر به بعضی از قطعات برد ECUهای S2000
- رگولاتور TLE 4471
20 پایه
وظیفه: تبدیل ولتاژ 12 ولت به 5 ولت
نکات تعمیراتی:
پایه 1، 10، 11، 20 صفر ولت
پایه 11 به 16 در تست بازر بوق دارد.
پایه 11 به 2 در تست بازر بوق دارد.
پایه 9 و 14 خروجی 5 ولت دارد.
پایه 4 خروجی 5 ولت سنسور مپ
نحوه تست آیسی ECU
برای بررسی سلامت آیسی در ECU خودرو میتوان از چند روش ساده استفاده کرد:
۱. تست ولتاژ سنسورها بدون باز کردن ECU
-
با کشیدن سوکت سنسور MAP یا پتانسیومتر دریچه گاز (TPS)، ولتاژ پایهها باید حدود 5 ولت باشد.
-
این روش سریع و آسان، بدون نیاز به باز کردن ECU امکانپذیر است.
۲. تست با مولتیمتر در حالت سوئیچ باز
-
مولتیمتر را روی وضعیت DC قرار دهید.
-
یک سر پروب را به پایه 14 ECU و سر دیگر را به زمین (پایه 11) وصل کنید.
-
ولتاژ اندازهگیری شده باید 5 ولت باشد.
علائم خرابی آیسی ECU
در صورت معیوب بودن این آیسی، خودرو معمولاً با مشکلات زیر مواجه میشود:
-
چراغ چک روشن نمیشود.
-
ECU به دستگاه دیاگ متصل نمیشود.
-
خودرو با استارت روشن نمیشود.
- L9823
پکیج: SO-24
24 پایه وظیفه:
درایو پمپ بنزین – کولر
فن دور کند و تند – چراغ چک
نکات تعمیراتی:
پایه 1، 10، 11، 20 صفر ولت
پایه 3 ولتاژ 5 ولت
پایه 9، 12 بدون اتصال
پایه 5، 6، 7، 8، 13، 14، 15، 16 خروجی برای درایو کردن
پایه 18، فرکانس کاری آی سی
پایه 2 و 19 ورودی و خروجی به صورت سریال
پایه 4 برای ریست کردن توسط میکرو
علائم خرابی این آیسی در ECU خودرو
خرابی برخی آیسیها در واحد کنترل الکترونیکی (ECU) میتواند باعث بروز مشکلات متعددی در سیستمهای خودرو شود. از مهمترین نشانهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
قطعی یا عملکرد نادرست فن موتور
-
خرابی پمپ بنزین و اختلال در سوخترسانی
-
عدم ارسال دستور راهاندازی کولر
-
خاموش بودن چراغ چک حتی در صورت بروز خطا
نکات مهم قبل از تعویض آیسی
-
بررسی مسیر سیمکشی و سوکت ECU: قبل از تعویض آیسی، از سلامت مسیر سیمکشی میکرو و پایههای سوکت ECU اطمینان حاصل کنید تا مشکل از جای دیگری نباشد.
-
پروگرام آیسی EEPROM: برخی از این ایرادات با برنامهریزی مجدد آیسی EEPROM قابل حل هستند. بنابراین ابتدا آیسی را پروگرام کنید و در صورت ادامه مشکل، اقدام به تعویض نمایید.
- HIP9011
وظیفه: راه انداز سنسور ضربه، 2 عدد سنسور ضربه را می تواند راه اندازی کند.
نکات تعمیراتی:
پایه 2 – 8 صفر ولت
پایه 1 – 7 – 14 ولتاژ 5 ولت
پایه 5 – 6 بدون اتصال
پایه 13 – فرکانس کاری آی سی
پایه 12 و 11 ورودی و خروجی به صورت سریال
پایه های 15 و 16 – 19 – 20 ورودی ها
پایه های 17 و 18 خروجی ها
علائم خرابی این آیسی در ECU خودرو
خرابی برخی از آیسیها در ECU میتواند باعث بروز خطاهایی در سنسورها شود. یکی از مهمترین این موارد، بروز خطای سنسور ضربه (Knock Sensor) است. نشانههای مربوط به خرابی این آیسی عبارتند از:
-
نمایش خطای سنسور ضربه که تنها با تعویض ECU برطرف میشود.
-
بروز خطای سنسور ضربه در حالی که قبل از تعویض ECU باید از تنظیم بودن تسمه تایم اطمینان حاصل کرد.
-
بروز خطای سنسور ضربه در شرایطی که لازم است ابتدا از سالم بودن سرسیلندر خودرو مطمئن شوید.
نکته مهم: پیش از تعویض آیسی، بهتر است آیسی EEPROM مجدداً برنامهریزی شود. در صورتی که پس از پروگرام دوباره مشکل همچنان باقی بود، میتوان اقدام به تعویض آیسی کرد.
انواع ECUهای Siemens
- Siemens CI پیکان وانت و پراید
- Siemens CI پراید و روآ
- Siemens CI روآ
- Siemens CI ایموبلایزر سمند و پراید
- Siemens CI ایموبلایزر سورن
- Siemens CI
- Siemens CI
- Siemens CI
مهمترین قطعات استفاده شده در این مدل از ECUها به شرح زیر است:
نام قطعه | پکیج | توضیحات |
A2C33648 |
P-DSO-20 | رگولاتور تبدیل 12 به 5 ولت |
TPIC8101D |
SOIC-20 | درایور سنسور ضربه |
82C250 |
SO-8 | درایور شبکه CAN |
A2C08350 |
QFP64 | درایور انژکتورها، فن، رله اول و دوم، کنیستر |
AM29F400BB |
SO-44 | آی سی فلش-برنامه راه انداز ECU-ثبت کد خطا |
U705 |
SOP-20 | درایور Stepper |
LM2903 |
SO-8 | تقویت کننده دور موتور |
در ادامه نگاهی دقیق تر به بعضی از این قطعات خواهیم انداخت و سپس به بررسی انواع ECUهای بوش می پردازیم.
نگاهی دقیق تر به بعضی از قطعات برد ECUهای Siemens
نکته اول: ecuهای سری siemens رزین روی برد ندارند.
نکته دوم: eeprom ندارند و بجای آن از آی سی فلش استفاده می کنند.
-
رگولاتور A2C33648
پکیج: P-DSO-20
(در قسمت قبل اشتباه تایپی داشت و اصلاح گردید)
این آی سی مشابه آی سی TLE4471 می باشد
20 پایه
وظیفه: تبدیل ولتاژ 12 ولت به 5 ولت
نکات تعمیراتی:
پایه 3 ورودی 12 ولت
پایه 1-10-11-20 صفر ولت
پایه 11 به 16 در تست بازر بوق دارد.
پایه 11 به 2 در تست بازر بوق دارد.
پایه 9 و 14 خروجی 5 ولت دارد.
پایه 4 خروجی 5 ولت سنسور مپ.
نحوه تست:
روش راحت بدون باز کردن ECU اندازه گیری ولتاژ مپ سنسور و یا پتانسیومتر دریچه گاز است که با کشیدن سوکت این سنسورها
باید ولتاژ 5 ولت روی پایه ها داشته باشیم.
روش دیگر هم در حالت سوئیچ باز، استفاده از مولتی متر است که در وضعیت DC قرار می دهیم و یک سرپراب را به پایه 14 و سر دیگر را به زمین می زنیم (پایه 11) که باید 5 ولت باشد.
در صورت خرابی این IC:
-
چراغ چک روشن نمی شود.
-
ECU به دستگاه دیاگ وصل نمی شود.
- ماشین با استارت روشن نمی شود.
- LM2903
8 پایه – SO8
وظیفه:
تقویت کننده سنسور دور موتور
نکات تعمیراتی:
پایه 4 صفر ولت
پایه 8 ولتاژ 5 ولت
پایه 1 خروجی مقایسه کننده اول
پایه 7 خروجی مقایسه کننده دوم
پایه های 2، 3، 5 و 6 ورودی های سیگنال
- A2C08350
آی سی درایور انژکتورها، فن، رله اول و دوم، کنیستر معروف به آی سی مولتی
نکات تعمیراتی:
پین 49: انژکتور 1
پین 4: انژکتور 2
پین 44: انژکتور 1
پین 40: انژکتور 4
پین 18: چراغ چک
پین 57: گرم کن سنسور اکسیژن
پین 9: شیر برقی کنیستر
پین 3: رله اصلی
توجه: اکثر خرابی این آی سی مربوط به قسمت انژکتورها و پمپ بنزین است.
در صورت مشاهده این ایرادات پس از بررسی سیم کشی و اطمینان از صحت عملکرد مورد نظر این آی سی را عوض کنید.
نکته: بیشترین علت خرابی در این مدل از ECU گاز خوردن بی دلیل خودرو است که بعد از تست استپر و مشاهده زاویه سنسور دریچه گاز، باید موتور را از نظر هوا کشیدن اضافی بررسی کنیم. در صورتی که همه این موارد درست بود اقدام به برنامه ریزی مجدد آی سی فلش می کنیم.
در دوره آموزش تعمیر ایسیو با تمامی این موارد و برنامه ریزی آی سی با پروگرامر آشنا میشوید.
- 82C250پکیج: SO-8
درایور شبکه CAN – اتصال به دستگاه دیاگ
پایه 1 و 4 ارتباط به صورت سریال و وصل به میکرو
پایه 2 زمین – صفر ولت
پایه 3 تغذیه مثبت 5 ولت
پایه های 6 و 7 خطوط شبکه کن و اتصال به پایه های ECU
انواع ECUهای سری Bosch:
پژو 206 تیپ 5 و 6 Bosch 7.4.4
پژو 206 صندوقدار Bosch 7.4.5
زانتیا 1800 – پارس Bosch 7.3
زانتیا 2000 Bosch 5.2
نیسان زامیاد Bosch 7.9.7.1
پراید Bosch 7.9.7
بعضی از قطعات استفاده شده در این مدل از ECU
نام قطعه | پکیج | توضیحات |
30639 |
P-DSO-36 | رگولاتور تبدیل 12 به 5 ولت |
95160 |
SO-8 | 16 کیلوبیت (2 کیلوبایت)-حافظه EEPROM |
30028 |
D2Pack | درایو کوئل های 1 تا 4 |
AM29F800BB |
SO-44 | آی سی-برنامه راه انداز ECU-ثبت کد خطا |
30348 |
SOP-20 | درایور دریچه گاز |
نگاهی دقیق تر به بعضی از قطعات برد ECUهای Bosch
آی سی 30639
رگولاتور ولتاژ
پایه های 17 و 20 ورودی 12 ولت
پایه های 6، 7، 10، 13 ورودی 5 ولت
پایه های 1، 18، 19، 36 زمین مدار (صفر ولت)
خروجی منفی تحریک رله اصلی پایه 16
![]() |
![]() |
آی سی 30348
درایور دریچه گاز
پایه های 4، 5، 16 رله اول
پایه های 6، 7 مثبت موتور دریچه گاز
پایه های 14، 15 منفی موتور دریچه گاز
پایه های 1، 8، 9، 10، 11، 12، 20 زمین مدار (صفر ولت)
![]() |
![]() |
آی سی 30344
آی سی درایور فن دور کند و تند – انژکتورها
گرم کن سنسور اکسیژن
شرح پایه ها:
پایه 15: فن دور تند
![]() |
![]() |
پایه 16: فن دور کند
پایه 17، 18: گرم کن اکسیژن بالا
پایه های 19، 20 انژکتور 3
پایه های 33، 34 انژکتور 1
پایه های 46، 47 انژکتور 2
پایه های 50، 51 انژکتور 4
پایه های 35، 36 گرمکن اکسیژن پایین
پایه 60 مثبت 5 ولت
پایه های 52، 53، 58، 59 زمین مدار (صفر ولت)
بعضی از قطعات استفاده شده در این مدل از ECU
نام قطعه | پکیج | توضیحات |
TLE 4271 |
PG-TO263 | رگولاتور تبدیل 12 به 5 ولت |
VB029 |
Power SO-10 | درایور کوئل های 1 تا 4 |
M29F010B |
PLCC-32 | آی سی فلش-برنامه راه انداز ECU-ثبت کد خطا |
UDQ2916 |
PLCC-44 | درایور استپر موتور |
J122 |
TO-252 | درایور رله دوبل |
روش کار تجربی:
جریان کشی:
قبل از تعمیر ECU ابتدا به پایه های ورودی آن برق + و – می دهیم. ECUهای مختلف جریانی بین 300 الی 700 میلی آمپر جریان کشی دارند. اگر از این حد بیشتر باشد 2 حالت پیش می آید:
حالت اول: اگر مقدار جریان کشی بسیار زیاد باشد (بالای 2 آمپر) باید سریعا منبع تغذیه را خاموش کنید چون احتمال سوختن قطعات ECU زیاد خواهد بود.
مدار تغذیه مثبت و منفی (GND) اتصال کوتاه شده است. احتمال زیاد آی سی رگولاتور
حالت دوم: اگر مقدار جریان کشی کم باشد در حد 1 آمپر تو این حالت بعد از گذشت چند ثانیه ای سی خراب داغ می شود و شما می توانید آن را تعویض نمایید.
قطع مسیر منفی:
در بیشتر موارد مشکل به دلیل قطع منفی مدار و سیگنال های برگشتی از سنسورها و عملگرها است.
در صورت امکان با ECU تستی امتحان کنید و سپس در صورت بجا ماندن مشکل اقدام به تعویض آی سی ها کنید.
تشریح سوکت SL96
شماره پایه | عملکرد | وضعیت |
1 | ارسال پالس منفی جهت تحریک انژکتورهای 2 و 3 | خروجی |
2 | ارسال پالس منفی جهت تحرک انژکتورهای 1 و 4 | خروجی |
3 | استپرموتور-پایه D | خروجی |
4 | آزاد | - |
5 | آزاد | - |
6 | دریافت مقاومت از پتانسیومتر CO جهت تنظیم ترکیب سوخت و هوا | ورودی |
7 | درافت سیگنال مثبت از طریق سوئیچ اینرسی جهت تشخیص سوئیچ باز-ارسال سیگنال منفی جهت تحریک رله پمپ بنزین | ورودی/خروجی |
8 | آزاد | - |
9 | لامپ عیب یاب | خروجی |
10 | آزاد | - |
11 | آزاد | - |
12 | کانکتور عیب یاب | ورودی/خروجی |
13 | دریافت سیگنال مثبت جهت تشخیص سوئیچ باز و استارت | ورودی |
14 | آزاد | - |
15 | آزاد | - |
16 | پتانسیومتر دریچه گاز (VE+) پتانسیومتر CO | خروجی |
17 | سنسور فشار هوای ورودی (MAPS)/سنسور دمای هوای ورودی (MATS) | خروجی |
18 | آزاد | - |
19 | آزاد | - |
20 | استپرموتور-پایه C | خروجی |
21 | استپرموتور-پایه B | خروجی |
22 | آزاد | - |
23 | پتانسیومتر دریچه گاز | ورودی |
24 | آزاد | - |
25 | آزاد | - |
26 | درخواست قطع کولر | خروجی |
27 | آزاد | - |
28 | دریافت پالس/از طریق سنسور سرعت خودرو | ورودی |
29 | دریافت مقاومت از طریق سنسور دمای هوای ورودی (MATS) | ورودی |
30 | دریافت سیگنال AC (متناوب) از طریق سنسور دور موتور | ورودی |
31 | کانکتور عیب یاب | ورودی/خروجی |
32 | آزاد | - |
33 | آزاد | - |
34 | سنسور فشار هوای ورودی (MAPS) | خروجی |
35 | دریافت سیگنال مثبت جهت تغذیه ECU (موتور روشن) | ورودی |
36 | اتصال منفی یا بدنه دائم واحد (ECU) | ورودی |
37 | کویل دوبل (2 و 3) | خروجی |
38 | آزاد | - |
39 | آزاد | - |
40 | استپرموتور-پایه A | خروجی |
41 | سنسور فشار هوای ورودی (MAPS) | ورودی |
42 | ارسال سیگنال برای دور سنج موتور | خروجی |
43 | آزاد | - |
44 | آزاد | - |
45 | آزاد | - |
46 | آزاد | - |
47 | دریافت مقاومت از طریق سنسور دمای مایع خنک کننده موتور (سنسور دمای آب) | ورودی |
48 | آزاد | - |
49 | دریافت سیگنال متناوب از طریق سنسور دور موتور (سنسور موقعیت میل لنگ) | ورودی |
50 | آزاد | - |
51 | آزاد | - |
52 | تغذیه نگهدارنده حافظه (ECU) در حالت خودرو خاموش | ورودی |
53 | پتانسیومتر دریچه گاز/سنسور دمای مایع خنک کننده موتور (ve-) / پتانسیومتر CO | خروجی |
54 | اتصال منفی یا بدنه دائم واحد (ECU) | خروجی |
55 | کویل دوبل (1 و 4) | خروجی |
در ادامه نگاهی دقیق تر به بعضی از قطعات SL96 خواهیم کرد و سپس برنامه ریزی و تعمیرات نرم افزاری را اشاره می کنیم.
SL96 نگاهی دقیق تر به بعضی از قطعات برد
UDQ2916
- درایور استپر موتور
پکیج: PLCC-44
پایه 2 آی سی به پایه 35 ECU
پایه 3 آی سی به پایه 3 ECU
پایه 6 آی سی به پایه 40 ECU
پایه 18 آی سی به پایه 21 ECU
پایه 23 آی سی به پایه 20 ECU
پایه های GND (صفر ولت) در شکل مشخص است.
TLE 4271
- رگولاتور 5 ولت
پکیج: PG-TO263
پایه 1 و 2 آی سی به پایه 35 ECU
پایه 4 آی سی به پایه 36 ECU
به ورودی ECU برق 12 ولت می دهیم، خروجی این رگولاتور باید 5 ولت داشته باشیم.
ور.دی برق ECU: پایه های 35 و 36 (منفی)
پایه خروجی رگولاتور: پایه 7
در غیر این صورت تعویض گردد.
J122
- پکیج TO-252) DPack)
Pin 1.Base 2.Collector 3.Emitter
پایه 3 به پایه 36 ecu
پایه 2 (کف آی سی) ارسال سیگنال به عملگر مورد نظر
نکته: به هیچ عنوان نباید پایه های 1 و 3 اتصال داشته باشند.
تعمیرات نرم افزاری ECU
حافظه ECU
واحد کنترل الکترونیکی خودرو (ECU) دارای بخشهای مختلف حافظه است که هر کدام وظیفه خاصی در مدیریت موتور و سیستمهای الکترونیکی خودرو بر عهده دارند. به طور کلی حافظه ECU به دو دسته اصلی تقسیم میشود:
۱. حافظه دائم (Permanent Memory)
این نوع حافظه حتی با قطع شدن برق خودرو پاک نمیشود. برنامههای اصلی و حیاتی موردنیاز برای راهاندازی موتور در این قسمت ذخیره شدهاند. به همین دلیل، عملکرد پایهای موتور کاملاً به اطلاعات موجود در حافظه دائم وابسته است.
۲. حافظه موقت (Temporary Memory)
این بخش از حافظه ECU هنگام روشن بودن خودرو توسط برنامه اصلی مقداردهی و راهاندازی میشود. خطاهای موقت و دائم خودرو در این قسمت ثبت میشوند، اما با قطع شدن برق یا جدا کردن باتری تمام اطلاعات ذخیرهشده در آن پاک خواهد شد.
در صورت ایجاد اختلال در سیستم انژکتوری و بعد از تست اولیه و عیب یابی توسط دستگاه دیاگ در صورتی که مشکل همچنان برقرار بود اقدام به برنامه ریزی مجدد حافظه ECU می کنیم.
![]() |
![]() |
در داخل ECU، آی سی هایی (فلش و ایپرام) وجود دارند که قابل برنامه ریزی می باشند و دو وظیفه این ICها این است که به تمام ICهای داخل ECU پارامترهایی را می دهد که در یک زمان و شرایط خاص وظیفه محوله به آن ها انجام می شود.
- ساژم Valeo, S2000:
این ECU دارای یک IC 8 پایه می باشد که قابل برنامه ریزی می باشد و شماره آن در مدل های مختلف S2000 به شکل زیر می باشد:
تفاوت این دو IC در حجم حافظه قابل برنامه ریزی روی آن ها می باشد.
روش پیدا کردن محل قطعه IC، ایپرام در ECUهای سری ساژم و والئو با استفاده از اندازه گیری محل قطعه یا شابلون می باشد که رزین اطراف IC را با ابزار مخصوص خالی می کنیم و با رسیدن به محل IC و برد با ظرافت بیشتری این کار را دنبال می نمائیم. (محل قرارگیری ایپرام در ECUهای مختلف در شکل های زیر مشخص شده است).
محل قرارگیری آی سی ایپرام S2000
محل قرارگیری آی سی ایپرام S2000 VALEO
تعمیرات نرم افزاری ECU
مهمترین روش ها برای برنامه ریزی حافظه ECU:
- درآوردن IC حافظه و پروگرام کردن آن بر روی ZIF Socket با استفاده از آداپتور مناسب و قرار دادن آن بر روی ZIF
- استفاده از IC CLIPS
نیازی به درآوردن IC نیست و با استفاده از کلیپس مورد نظر اقدام به برنامه ریزی می نمائیم.
توجه: اگر بار اولتان است ترجیحا از این روش استفاده نکنید و یا بسیار دقت کنید.
- استفاده از روش جیتگ (استفاده از 6 پین ارتباطی برای دسترسی به حافظه میکرو)
در این روش با استفاده از پروگرامری که این قابلیت را دارد می توان بدون خارج کردن آی سی میکرو، اقدام به خواندن – نوشتن و ویرایش قسمت حافظه فلش آن نمود.
درآوردن IC از روی برد
توجه: قبل از درآوردن IC پایه 1 IC را روی برد مشخص کرده تا در هنگام مونتاژ مجدد IC با شکل جهت مواجه نشویم. درآوردن IC توسط هیتر انجام شود که با تنظیم میزان حرارت و هوای خروجی آن تمام پایه های IC را گرم کرده و به آرامی اقدام به جدا کردن IC از روی برد می نمائیم. در دوره آموزش تعمیرات ایسیو با تمامی این موارد بصورت عملی آشنا میشوید.
زیمنس (Siemens):
این نوع ECU دارای یک IC فلش 44 پایه می باشد که قابل برنامه ریزی می باشد و فاقد IC ایپرام می باشد و شماره آن AM29F400BB می باشد.
محل قرارگیری IC در ECU
محل قرارگیری آی سی 44 پایه در شکل مشخص شده است.
محل قرارگیری آی سی فلش زیمنس
خرابی های ناشی از این IC:
- بالا رفتن دور موتور 1200 تا rpm 1500 بدون داشتن خطایی در ECU
- از کار افتادن سنسور اکسیژن
- روشن شدن چراغ چک ناشی از خرابی سنسور دور موتور
پس از دراوردن آی سی مورد نظر و تعبیه آن بر روی آداپتور 44 پایه مخصوص و سپس با استفاده از سوکت Zif پروگرامر اقدام به برنامه ریزی خواهیم کرد.
پروگرامرهای زیادی در بازار موجود است و هرکدام معایب و مزایایی دارد.
در اینجا مال از پروگرامر TNM5000 استفاده خواهیم کرد که می توان گفت یکی از بهترین هاست در این حوزه.
برای خواندن برنامه از آی سی مورد نظر:
پس از نصب آی سی بر روی آداپتور و قرار دادن آن بر روی zif سوکت
ابتدا برنامه پروگرامر را باز می کنیمو نوع آی سی خود را با انتخاب گزینه “Select” انتخاب می کنیم.
سپس برای خواندن برنامه از دکمه Read استفاده می کنیم و اطلاعات از درون حافظه به بافر نرم افزار منتقل می شود.
شما می توانید تغییرات مورد نظر را بر روی برنامه اعمال و مجددا آن را درون حافظه برنامه ریزی کنید.
اینکار با استفاده از دکمه Program قابل انجام است.
توصیه می شود بعد از هربار خواندن برنامه از حافظه ECU، آن را در هارد کامپیوتر خود ذخیره نمائید تا در صورت هرگونه مشکل بتوانید از برنامه اصلی استفاده کنید.
اینکار با استفاده از دکمه Save As قابل انجام است.
در صورتی که بخواهید از فایل آماده ای که قبلا در هارد کامپیوتر خود داشته اید استفاده کنید می توانید از گزینه Load، فابل مورد نظر خود را انتخاب و به برنامه اضافه کنید.
این پروگرامر قسمت های مختلف دیگری نیز دارد از جمله:
OBD Download
OBD Flasher
که هرکدام توضیحات تکمیلی خود را دارد که در صورت علاقمند بودن با کمی تمرین آن ها را فرا بگیرید.
انواع آی سی های حافظه در ecuهای مختلف:
آی سی 95080 S2000-10 پراید - پارس - سمند - 405 S2000-11 S2000-3E S2000-3F AirBag ECU |
95160 Bosch ME7.4.4 پژو 206 BSI Valeo J34 Valeo PL4 |
95320 Bosch ME7.4.5 پژو 206 SD |
24C02 Bosch MP7.3 زانتیا 1800 |
93S46 Bosch MP5.2 زانتیا 2000 |
AM29400BB Siemens سمند - پراید - روآ |