فرصتهای شغلی و بازار کار طراحی بردهای الکترونیکی
یک طراح برد الکترونیکی یا PCB Designer یک متخصص فنی حرفهای است که از نرمافزارهای طراحی برد مدار مانند Altium Designer، Eagle و OrCAD برای طراحی صفحات مدار چاپی (PCB) استفاده میکند و با مهندسان الکترونیک برای ایجاد مدلهای سه بعدی برد مدار همکاری میکند. طراحان PCB دستورالعملهای طراحی مدار چاپی و پیشنویسهای تولید PCB را تهیه میکنند که شامل نقشههای شماتیک، نقشههای مونتاژ و راهنمای ساخت است.
این افراد همچنین چالشهای طراحی مکانیکی و طرح پیشنویس بردهای چندلایه و پیچیده با سرعت بالا را شناسایی و حل میکنند. آنها تجدید نظرها و تغییرات طراحی را مطابق با مشخصات مشتریان و مهندسان انجام میدهند و از نرمافزار AutoCAD برای طراحی نمودارهای سیستمهای PCB استفاده میکنند.
بسیاری از طراحان PCB لزوماً دارای مدرک دانشگاهی پیشرفته نیستند، اما اغلب دارای گواهینامه یا مدرک تخصصی در زمینههایی مانند طراحی به کمک کامپیوتر (CAD)، طراحی الکترونیک و کار با بردهای مدار چاپی هستند. بیشتر موقعیتهای شغلی طراحی PCB معمولاً به 0 تا 2 سال تجربه مرتبط نیاز دارند.
فرصتهای شغلی طراحی PCB
دستیابی به شغل طراح برد الکترونیکی میتواند هم ارزشمند و هم سودآور باشد. طراحان PCB میتوانند سالانه به درآمد بالا دست پیدا کنند و پیشبینی میشود که این حرفه در آینده با رشد قابل توجه روبهرو شود.
طراح بردهای الکترونیکی چه کاری انجام میدهد؟
طراح برد الکترونیکی یا PCB Designer مسئول طراحی و ایجاد بردهای مدار چاپی (PCB) برای محصولات مختلف الکترونیکی است. یکی از مهمترین مهارتهای این افراد، طراحی بردهای تک لایه و چندلایه با استفاده از نرمافزارهای طراحی مدار چاپی مانند Altium Designer، Eagle و OrCAD است.
طراحان PCB با تمام قطعات الکترونیکی مورد استفاده روی برد آشنا هستند و قادرند بردهای سفارشی برای دستگاهها و تجهیزات ویژه طراحی کنند. آنها معمولاً برای سازندگان قطعات الکترونیکی یا نیمه هادی کار میکنند و بردهایی را طراحی میکنند که اغلب سبز رنگ بوده و در محصولات الکترونیکی مانند تلفن همراه، لوازم خانگی و رایانهها استفاده میشوند.
در طراحی بردهای مدار چاپی، این متخصصان باید مدارها و ریزتراشهها را در برد خود ادغام کنند و از نرمافزارهای استاندارد صنعت برای کمک به فرآیند طراحی استفاده نمایند. در طول این فرایند، طراح محل قطعات، مسیر هادیها، پایههای اتصال و شکافها را مشخص میکند و به مشخصات ساخت، مسیریابی مدار، نمودارها و آزمایش طراحی توجه دارد.
هنگام جستجوی شغل، افراد معمولاً به دنبال فرصتهای شغلی خاص هستند، اما جستجو در صنایع مختلف الکترونیکی میتواند موقعیتهایی را نشان دهد که شاید هرگز به آنها فکر نکرده باشند. با توجه به رشد فناوری و گسترش صنایع الکترونیک و PCB، مهارتهای طراحی برد الکترونیکی میتوانند فرصتهای شغلی متنوع و درآمد خوبی را برای متخصصان فراهم کنند.
چگونه یک طراح بردهای الکترونیکی شوید؟
اگر قصد دارید طراح برد الکترونیکی (PCB Designer) شوید، اولین قدم تعیین میزان آموزش و تحصیلات مورد نیاز است. بر اساس آمار، حدود 29.2٪ از طراحان PCB دارای مدرک لیسانس و تنها 2.6٪ دارای مدرک کارشناسی ارشد هستند. با این حال، حتی افرادی با مدرک دیپلم نیز میتوانند وارد این حرفه شوند و موفق باشند.
در ایران، آموزشگاههای معتبر تحت نظارت سازمان فنی و حرفهای دورههای تخصصی طراحی بردهای الکترونیکی را ارائه میدهند. این دورهها به صورت گام به گام و از پایه تا پیشرفته برگزار میشوند و برای افرادی بدون پیشزمینه خاص یا تحصیلات دانشگاهی مناسب هستند.
دورهها معمولاً کوتاهمدت هستند و امکان شرکت در کلاسهای فشرده نیز وجود دارد. در طول این آموزشها، سرفصلهای مصوب سازمان فنی و حرفهای تحت نظر اساتید حرفهای و با تجربه آموزش داده میشوند و تمرکز زیادی بر کار عملی و طراحی واقعی بردهای PCB وجود دارد.
در پایان این دورهها، کارآموزان با دریافت مدرک معتبر فنی و حرفهای آماده ورود به بازار کار طراحی بردهای الکترونیکی میشوند و میتوانند به عنوان طراح PCB در صنایع مختلف فعالیت کنند.
مسیرهای شغلی طراح بردهای الکترونیکی
افرادی که در زمینه طراحی بردهای الکترونیکی (PCB Design) مهارت دارند، بهتر است یک مسیر شغلی مشخص برای رشد حرفهای خود تعیین کنند. مسیر شغلی در واقع نقشهای برای پیشرفت از یک موقعیت شغلی به موقعیت دیگر است و به شما کمک میکند تا اهداف حرفهای خود را برنامهریزی کنید.
برای طراحان PCB، مسیرهای شغلی متنوعی وجود دارد که بسته به علاقه و مهارتهای شخصی میتوان وارد هر یک از آنها شد. برخی افراد ترجیح میدهند به صورت مستقل و فریلنسر فعالیت کنند؛ در این حالت میتوانند مکانی را اجاره کرده و به طراحی انواع بردهای الکترونیکی سفارشی برای مشتریان مختلف بپردازند.
علاوه بر فعالیت مستقل، شرکتها و صنایع مختلف به طراحان PCB ماهر نیاز دارند. در این شرکتها، افراد میتوانند به عنوان طراح ارشد مدار چاپی (Senior PCB Designer)، تکنسین الکترونیک یا مهندس طراحی برد مشغول به کار شوند. این مسیرها علاوه بر تجربه عملی، فرصتهای پیشرفت شغلی و درآمد مناسب را نیز فراهم میکنند.
بازار کار و درآمد طراحان PCB
تقریباً در هر دستگاه الکترونیکی که اطراف خود میبینید، بردهای الکترونیکی (PCB) استفاده شدهاند. با توجه به پیشرفت فناوری و ظهور انواع دستگاههای جدید در زندگی روزمره، بازار کار طراحان برد الکترونیکی بسیار گسترده و مناسب است.
طراحان PCB نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر از درآمد بالایی برخوردارند و آینده شغلی تضمین شده دارند. این افراد میتوانند به صورت پروژهای (فریلنس) یا حقوق ثابت ماهیانه فعالیت کنند و در هر دو حالت با استفاده از مهارتهای طراحی برد الکترونیکی به درآمد قابل توجهی دست یابند.
برای موفقیت و افزایش درآمد، طراحان باید با سازندگان و فروشندگان تجهیزات الکترونیکی در ارتباط باشند و نیاز آنها به بردهای الکترونیکی سفارشی را تامین کنند. همچنین، تبلیغ کار در سایتهای مختلف مانند دیوار و شیپور میتواند باعث افزایش شناخته شدن مهارتها و جذب مشتریان بیشتر شود.
افرادی که دارای فن بیان قوی و مدرک معتبر طراحی PCB هستند، میتوانند علاوه بر انجام پروژههای عملی، در حوزه آموزش و تدریس نیز فعالیت کنند و در آموزشگاههای تخصصی مشغول به کار شوند، که این مسیر نیز میتواند منبع درآمد جانبی مناسبی باشد.
سرمایه مورد نیاز برای فعالیت در زمینه طراحی برد الکترونیکی
اگر سرمایه کافی برای شروع فعالیت دارید، میتوانید مغازه یا کارگاه تخصصی تهیه کرده و به تولید و طراحی انواع بردهای الکترونیکی (PCB) بپردازید. در این مسیر، تبلیغات گسترده نقش مهمی در موفقیت دارد و باید بودجهای مناسب برای آن در نظر گرفت، چرا که هرچه تبلیغات شما گستردهتر باشد، امکان پیشرفت و جذب مشتریان بیشتر نیز افزایش مییابد.
در صورتی که سرمایه کافی برای راهاندازی کسبوکار مستقل ندارید، میتوانید رزومه خود را به شرکتهای تولیدی و صنایع الکترونیکی ارسال کرده و به استخدام آنها درآیید. این مسیر به شما امکان میدهد بدون سرمایه اولیه وارد حوزه طراحی بردهای الکترونیکی شوید و تجربه عملی کسب کنید.
برای شروع فعالیت در این حرفه، لازم است به ابزار و تجهیزات طراحی PCB دسترسی داشته باشید. خوشبختانه این ابزارها هزینه زیادی ندارند و با بودجهای نسبتاً اندک میتوان آنها را تهیه کرد و کار حرفهای خود را آغاز نمود.
جمعبندی
در این مقاله به معرفی شغل طراحی مدارها و بردهای الکترونیکی و بازار کار آن پرداخته شد. همانطور که مشاهده شد، بردهای الکترونیکی در انواع وسایل و دستگاههای الکترونیکی کاربرد دارند و این شغل از نیازهای مهم جامعه است. بنابراین، بازار کار مناسبی برای طراحان PCB وجود دارد و افراد فعال در این حوزه میتوانند با فعالیت در صنایع مختلف به درآمدهای بالا و پیشرفت شغلی دست یابند.
