آموزش تعمیر موس وایرلس و گیمینگ
اگر موس کامپیوتر یا موس لپ‌تاپ شما از برندهای لاجیتک (Logitech)، فراسو (Farassoo)، ای‌فورتک (A4Tech)، تسکو (TSCO)، ردراگون (Redragon)، ایسوس (ASUS)، اچ‌پی (HP)، اپل (Apple), مایکروسافت (Microsoft)، فیلیپس (Philips) یا ریزر (Razer) دچار مشکل شده، در این صفحه یک آموزش جامع و تخصصی تعمیر موس در اختیار دارید. این مقاله به‌صورت کامل و مرحله‌به‌مرحله، هر چیزی که برای تعمیر موس کامپیوتر و لپ‌تاپ لازم دارید را پوشش می‌دهد؛ از تعمیر موس بی‌سیم و تعمیر موس سیمی تا تعمیر موس گیمینگ حرفه‌ای و موس‌های اداری ساده. تمرکز اصلی این آموزش روی رفع مشکلات پرتکراری مثل دوبل‌کلیک موس، کار نکردن کلیک چپ و راست، گیر کردن یا کار نکردن اسکرول موس، پرش نشانگر موس و شناخته نشدن موس توسط ویندوز است.
آموزش تعمیرات موس
در ابتدا با مبانی عیب‌یابی موس آشنا می‌شوید؛ اینکه چطور تشخیص دهید مشکل از سنسور موس است یا میکروسوئیچ کلیک، کابل USB، دانگل وایرلس موس، برد الکترونیکی موس یا حتی از درایور موس در ویندوز. سپس وارد بخش عملی می‌شویم و نحوه باز کردن موس لاجیتک، فراسو، ای‌فورتک، تسکو، ردراگون، ایسوس، اچ‌پی، اپل، مایکروسافت، فیلیپس و ریزر را قدم‌به‌قدم توضیح می‌دهیم تا بدون شکستن گیره‌ها و آسیب‌زدن به بدنه، بتوانید قاب موس را به‌درستی باز کنید. بعد از آن روش‌های تمیز کردن داخل موس، پاک‌کردن گرد و غبار سنسور، سرویس کردن اسکرول موس، تعویض میکروسوئیچ خراب کلیک و تعمیر یا تعویض کابل USB موس را به‌صورت کامل بررسی می‌کنیم.
اگر در گوگل عباراتی مثل «آموزش تعمیر موس لاجیتک»، «تعمیر موس TSCO»، «تعمیر موس گیمینگ Redragon»، «رفع مشکل موس ASUS و HP»، یا «تعمیر موس Apple، Microsoft و Razer» را جستجو کرده‌اید، این مقاله دقیقا برای شما نوشته شده است. سعی کرده‌ایم محتوا هم برای کاربران عادی که می‌خواهند در خانه مشکل موس خود را حل کنند مناسب باشد، هم برای تکنسین‌های تازه‌کار که به‌دنبال یک مرجع ساختارمند برای آموزش تعمیر انواع موس هستند. علاوه بر نکات عمومی، به تفاوت‌های موس گیمینگ و موس اداری در برندهای مختلف نیز اشاره می‌کنیم؛ مثلاً تفاوت طراحی داخلی موس‌های گیمینگ ردراگون و ریزر با موس‌های اداری تسکو و فراسو، و همچنین نکات مهم در تعمیر موس بی‌سیم با دانگل USB در برندهایی مثل لاجیتک، مایکروسافت و فیلیپس. این صفحه می‌تواند مرجع اصلی شما برای هر نوع تعمیر موس کامپیوتر و لپ‌تاپ باشد تا به‌جای تعویض، موس خود را با هزینه کمتر و به‌صورت حرفه‌ای احیا کنید.
ابزارهای تعمیر موس
اینجا یک لیست کامل و تخصصی ابزارهای مورد نیاز برای باز کردن، سرویس و تعمیر موس (لاجیتک، تسکو، فراسو، ردراگون، ریزر، ایسوس، مایکروسافت، اپل و…) برات می‌نویسم؛ طوری که هم برای کارگاه تعمیرات حرفه‌ای مناسب باشد، هم برای کسی که می‌خواهد در خانه جدی این کار را انجام بدهد.
🪛 ابزارهای باز کردن بدنه موس و پیچ‌ها
برای شروع هر نوع تعمیر موس کامپیوتر و لپ‌تاپ باید بدنه موس را بدون آسیب باز کنید:
-
ست پیچ‌گوشتی ساعتی (Precision) سری‌های مهم:
چهارسو PH00 و PH0 (رایج در اکثر موس‌ها)
Torx T4، T5، T6، T8 (در بعضی موس‌های گیمینگ مثل ریزر، ردراگون، ایسوس، بعضی مدل‌های Logitech)
بهتر است دسته ضدلغزش و نوک مغناطیسی داشته باشد تا پیچ‌های ریز گم نشود.
اسپاجر و اهرم پلاستیکی (Plastic Spudger / Pry Tool)
برای باز کردن قاب موس بدون خط افتادن روی بدنه، مخصوصاً هنگام باز کردن موس لاجیتک، باز کردن موس TSCO، باز کردن موس فراسو و موس‌های گیمینگ که گیره‌های ظریف دارند.
کاردک پلاستیکی نازک یا پیک بازکن
برای جدا کردن آرام چسب زیر پایه‌های تفلونی موس (Mouse Feet) و باز کردن درز بین دو تکه بدنه.
پنس ظریف ترجیحاً ESD
برای گرفتن پیچ‌های ریز، فنر اسکرول، فلت‌ها و سیم‌های ظریف؛ در تعمیر موس گیمینگ ردراگون و تعمیر موس ریزر خیلی مهم است.
ابزارهای تمیزکاری و سرویس داخل موس
🧹 بعد از باز کردن، برای سرویس موس و رفع مشکلاتی مثل پرش نشانگر موس، گیر کردن اسکرول موس و کثیفی سنسور، به این ابزارها نیاز دارید:
برس نرم آنتی‌استاتیک (Anti-Static Brush)
برای تمیز کردن برد موس، سنسور نوری/لیزری، اطراف میکروسوئیچ‌ها و چرخ اسکرول؛ در تعمیر موس بی‌سیم و تعمیر موس گیمینگ بسیار کاربردی است.
هوای فشرده (Compressed Air)
جهت بیرون کردن گرد و غبار و پرز از اطراف سنسور، اسکرول و شیار کلیک‌ها، مخصوصاً در موس‌های گیمینگ مثل Redragon، Razer، ASUS.
گوش‌پاک‌کن یا سوآب فومی
برای تمیزکاری دقیق زیر دکمه‌ها، کنار اسکرول و اطراف سنسور.
دستمال میکروفایبر
برای تمیز کردن سطح بیرونی موس، به‌خصوص موس Apple، موس Microsoft، موس HP با روکش براق یا مات حساس.
مواد شیمیایی و تمیزکننده‌ها
🧴 در یک آموزش تعمیر موس حرفه‌ای، مواد تمیزکننده نقش مهمی دارند:
الکل ایزوپروپیل ۹۹٪
برای تمیز کردن برد، پاک‌کردن چربی و آلودگی سنسور، تمیز کردن اسکرول و نقاط حساس؛ امن برای تعمیر موس لاجیتک، تعمیر موس TSCO و سایر برندها.
اسپری کنتاکت کلینر (Contact Cleaner – No Residue)
برای بهبود عملکرد میکروسوئیچ‌هایی که هنوز کاملاً خراب نشده‌اند، تمیز کردن سوکت‌ها، فیش USB و محل اتصال باتری در موس بی‌سیم.
چسب دوطرفه نازک باکیفیت
برای چسباندن مجدد پایه‌های تفلونی موس و برخی قطعات داخلی چسبی.
نوار نسوز کاپتون (Kapton Tape)
برای ایزوله کردن قسمت‌های حساس برد بعد از تعمیر و لحیم‌کاری، مخصوصاً در موس‌های گیمینگ حرفه‌ای.
ابزارهای لحیم‌کاری برای تعویض میکروسوئیچ و کابل موس
🔧 برای تعمیر دوبل کلیک موس، تعویض میکروسوئیچ موس، تعمیر کابل USB موس و تعمیر دانگل بی‌سیم به این‌ها نیاز دارید:
هویه رومیزی با دمای قابل تنظیم (Soldering Station)
با نوک ظریف (سوزنی یا تخت باریک)، توان حدود ۶۰ وات و دمای ۳۰۰–۳۵۰ درجه برای برد موس. در برندهایی مثل Logitech، Razer، ASUS، Redragon کنترل دما خیلی مهم است.
قلع با مغزی فلکس (Solder Wire)
ضخامت حدود ۰.۵ تا ۰.۸ میلی‌متر، مناسب لحیم‌کاری میکروسوئیچ‌ها و پایه‌های USB.
قلع‌کش و سیم قلع‌روب
برای خارج کردن میکروسوئیچ قدیمی، جدا کردن کانکتور USB خراب و جمع‌کردن قلع اضافی.
هویه هوای گرم (Hot Air) – برای کار حرفه‌ای
جهت تعویض قطعات SMD روی برد موس‌های گیمینگ پیشرفته یا مدل‌های خاص ایسوس، ریزر، لاجیتک.
گیره PCB یا Helping Hands
برای ثابت نگه داشتن برد موس هنگام لحیم‌کاری، معمولاً همراه ذره‌بین؛ عالی برای تعمیر موس گیمینگ.
ابزارهای اندازه‌گیری و تست در تعمیر موس
📏 برای عیب‌یابی دقیق در آموزش تعمیر موس کامپیوتر این ابزارها ضروری‌اند:
مولتی‌متر دیجیتال
برای تست اتصال کابل USB، بررسی قطع بودن سیم‌ها، تست ولتاژ روی برد موس‌های بی‌سیم. حالت بوق اتصال برای پیدا کردن سیم قطع‌شده در تعمیر موس سیمی فوق‌العاده است.
تستر USB (USB Tester)
جهت اندازه‌گیری ولتاژ و جریان مصرفی موس و تشخیص مشکلاتی مثل مصرف غیرعادی یا قطع و وصل شدن موس.
منبع تغذیه رومیزی کوچک یا تستر باتری
برای تست برد موس بی‌سیم بدون باتری اصلی و شبیه‌سازی ولتاژ باتری سالم.
ابزارهای ایمنی و ESD در تعمیرات موشواره
⚡در تعمیر موس‌های حرفه‌ای مثل موس‌های گیمینگ ریزر، ردراگون، لاجیتک و ایسوس، محافظت در برابر الکتریسیته ساکن حیاتی است:
مچ‌بند ضدالکتریسیته ساکن (ESD Wrist Strap)
جهت جلوگیری از تخلیه بار الکتریکی روی آی‌سی‌ها و سنسورهای حساس.
زیرانداز آنتی‌استاتیک (ESD Mat)
برای ایمن کردن میز کار هنگام آموزش تعمیر موس گیمینگ و کار روی بردهای ظریف.
عینک ایمنی
برای محافظت چشم هنگام کار با هویه، قلع‌کش و فنر اسکرول.
ابزارهای مکانیکی و نظم‌دهنده تعمیرگاه موس
🧰 برای نظم و دقت در تعمیر انواع موس این موارد خیلی کمک می‌کنند:
سیم‌چین و انبردست ظریف
جهت کوتاه‌کردن سیم‌ها، فرم دادن پایه‌ها و اصلاح فنر اسکرول.
کاتر ظریف و سوهان کوچک
برای اصلاح لبه‌های پلاستیکی شکسته یا زبر، مخصوصاً اگر بدنه موس آسیب دیده باشد.
جعبه یا ارگانایزر قطعات ریز
برای نگهداری پیچ‌ها، فنرها، پایه‌های تفلونی، میکروسوئیچ‌ها و سایر قطعات؛ نظم این بخش، بستن دوباره موس را ساده‌تر می‌کند.
ذره‌بین رومیزی یا عینک لوپ
برای دیدن ترک‌های ریز روی برد، پایه‌های میکروسوئیچ و لحیم‌های سرد؛ مخصوصاً در تعمیر موس لاجیتک و تعمیر موس ریزر که برد شلوغ‌تر است.
قطعات یدکی و مصرفی مخصوص تعمیر موس
♻️ این‌ها ابزار نیستند، اما برای تکمیل آموزش تعمیر موس لازم‌اند:
میکروسوئیچ‌های جایگزین (Omron، Huano، Kailh و…)
برای رفع مشکل دوبل کلیک موس، کار نکردن کلیک چپ موس و کلیک راست موس در برندهایی مثل Logitech، TSCO، Redragon، Razer و…
پایه‌های تفلونی موس (Mouse Feet / Skates)
بعد از باز کردن موس معمولاً آسیب می‌بینند؛ تعویض آن‌ها برای سرویس موس گیمینگ و حرکت روان روی پد خیلی مهم است.
کابل USB جدید برای موس‌های سیمی
مخصوصاً در تعمیر موس TSCO، تعمیر موس فراسو، تعمیر موس Redragon که قطع‌شدن کابل رایج است.
باتری و پک باتری برای موس‌های بی‌سیم
باتری‌های AA، AAA یا باتری‌های لیتیومی تخت برای مدل‌های شارژی لاجیتک، ریزر، مایکروسافت، اپل و…
ابزارهای نرم‌افزاری مکمل تعمیر موس
💻 در کنار ابزارهای سخت‌افزاری، نرم‌افزارها هم برای تکمیل آموزش تعمیر موس مهم‌اند:
نرم‌افزارهای تست موس (Mouse Tester / Debounce Tester)
برای بررسی دوبل‌کلیک موس، جاافتادن کلیک‌ها، تأخیر و عملکرد دکمه‌ها بعد از تعویض میکروسوئیچ.
نرم‌افزار و درایور اختصاصی برندها
مثل Logitech G HUB، Razer Synapse، ASUS Armoury Crate و… برای تست نهایی موس گیمینگ، تنظیم DPI، دکمه‌های ماکرو و اطمینان از عملکرد صحیح بعد از تعمیر.
آموزش باز کردن موس بی سیم
🖱️ اگر موس بی‌سیم شما دچار مشکل شده و می‌خواهید قبل از تعویض، آن را سرویس یا تعمیر کنید، لازم است روش صحیح و ایمن باز کردن موس بی سیم را بدانید. در این راهنما، آموزش باز کردن موس بی سیم را به‌صورت مرحله‌ای و تخصصی برای انواع ماوس بی‌سیم مثل لاجیتک (Logitech)، تسکو (TSCO)، فراسو (Farassoo)، ای‌فورتک (A4Tech)، ردراگون (Redragon)، ریزر (Razer)، ایسوس (ASUS)، اچ‌پی (HP)، مایکروسافت (Microsoft) و اپل (Apple) توضیح می‌دهیم. این آموزش را می‌توانید به‌عنوان بخشی از مقاله‌ی آموزش تعمیر موس بی سیم در سایت خود استفاده کنید.
مرحله ۱ – آماده‌سازی برای باز کردن موس بی سیم
🧷 قبل از هر کاری، برای اینکه باز کردن موس بی سیم بدون آسیب انجام شود:
-
موس را با دکمه ON/OFF خاموش کنید.
-
اگر موس باتری خور است، درپوش باتری را باز کنید و تمام باتری‌ها را خارج کنید.
-
اگر موس شارژی است، حتماً کابل شارژ را جدا کنید.
-
ابزارهای مورد نیاز برای آموزش باز کردن موس بی سیم:
پیچ‌گوشتی ساعتی چهارسو (PH00 یا PH0) و در برخی مدل‌ها Torx T4–T6
پیک یا اسپاجر پلاستیکی برای باز کردن بدنه
پنس ظریف برای برداشتن فنرها و قطعات ریز
-
بهتر است روی سطح صاف، روشن و بدون برق ساکن کار کنید و اگر امکانش هست، مچ‌بند ضدالکتریسیته ساکن (ESD) استفاده کنید تا به برد موس آسیب نرسد.
مرحله ۲ – پیدا کردن پیچ‌های مخفی موس بی سیم
🔎 بیشتر مدل‌های موس بی سیم لاجیتک، موس بی سیم TSCO، موس بی سیم فراسو و موس‌های گیمینگ بی سیم چند پیچ مخفی دارند که باید قبل از هر چیز پیدا شوند:
-
موس را برعکس روی میز بگذارید.
-
این قسمت‌ها را با دقت بررسی کنید:
زیر برچسب اطلاعات (استیکر مدل و سریال)
زیر پایه‌های تفلونی (Mouse Feet)
داخل محفظه باتری (زیر باتری یا کنار آن)
-
با پیک یا کاردک پلاستیکی:
گوشه‌ی برچسب را آرام بلند کنید تا پیچ‌ها را ببینید.
اگر پیچ زیر پایه تفلونی است، پایه را به‌آرامی از کناره بلند کنید تا ترک نخورد؛ بعداً می‌توانید دوباره بچسبانید.
این مرحله در تمام برندها (مثل Logitech، Razer، Redragon، ASUS، HP) تقریباً مشابه است و جزو مهم‌ترین بخش‌های نحوه باز کردن موس بی سیم به‌صورت اصولی است.
مرحله ۳ – باز کردن پیچ‌های موس بی سیم
🪛 حالا که پیچ‌ها را پیدا کردید:
-
با پیچ‌گوشتی مناسب (PH00/PH0 یا Torx) تمام پیچ‌ها را باز کنید.
-
در هنگام باز کردن:
کمی فشار رو به پایین بدهید تا سری پیچ‌گوشتی لیز نخورد.
پیچ‌های هر بخش (زیر باتری، زیر پایه‌ها) را جداگانه نگه دارید تا هنگام بستن اشتباه نکنید.
-
قبل از ادامه، یک‌بار دیگر بررسی کنید که هیچ پیچی جا نمانده؛ در بسیاری از موارد شکستن بدنه‌ی موس به‌خاطر باز نشدن یک پیچ مخفی است.
این مرحله، پایه‌ی اصلی آموزش باز کردن ماوس بی سیم است و هر اشتباه در این بخش می‌تواند به بدنه آسیب بزند.
مرحله ۴ – آزاد کردن گیره‌های بدنه موس بی سیم
🧩 بعد از باز کردن پیچ‌ها، هنوز قاب بالا و پایین موس با گیره‌های پلاستیکی داخلی به‌هم قفل هستند. برای باز کردن موس بدون شکستن این گیره‌ها:
موس را از قسمت پشت (سمت کف دست، دور از دکمه‌ها) در دست بگیرید.
پیک یا اسپاجر پلاستیکی را در شکاف بین قاب بالا و قاب پایین وارد کنید.
اول از پشت موس شروع کنید و ابزار را آرام به چپ و راست حرکت دهید تا صدای آزاد شدن گیره‌ها را بشنوید.
سپس به ترتیب دور تا دور موس حرکت کنید:
-
کناره‌ی راست
-
کناره‌ی چپ
-
در نهایت جلوی موس (نزدیک دکمه‌های کلیک چپ و راست)
اگر در نقطه‌ای فشار زیاد لازم بود، احتمال دارد هنوز یک پیچ باز نشده یا گیره‌ی بزرگ‌تری در همان قسمت باشد. در نحوه باز کردن موس بی سیم زور ناگهانی و فشار شدید همیشه بدترین انتخاب است.
مرحله ۵ – جدا کردن قاب بالا و قاب پایین موس بی سیم
🧱 وقتی گیره‌ها آزاد شد، نوبت جدا کردن قاب بالا می‌رسد:
معمولاً قسمت پشت موس زودتر آزاد می‌شود؛ قاب بالا را از پشت کمی بالا بیاورید.
قاب را به‌آرامی بلند کنید و به داخل موس نگاه کنید؛ در بسیاری از موس‌های بی سیم:
- دکمه‌ها، چرخ اسکرول و گاهی یک برد کوچک دوم روی قاب بالا قرار دارند.
- این بخش‌ها با سیم یا فلت باریک به برد اصلی متصل هستند.
- قاب بالا را ناگهان نکشید؛ فقط چند میلی‌متر بلند کنید تا وضعیت سیم‌ها و فلت‌ها را ببینید.
این مرحله در آموزش باز کردن موس بی سیم لاجیتک، موس بی سیم مایکروسافت، موس بی سیم ریزر و موس‌های بی سیم باریک بسیار حساس است، چون فلت‌ها و سیم‌ها نازک هستند.
مرحله ۶ – جدا کردن فلت‌ها و کابل‌های متصل به قاب بالا
🧵 برای اینکه کاملاً به داخل موس و برد اصلی دسترسی داشته باشید، باید اتصال قاب بالا را مدیریت کنید:
-
اگر بین قاب بالا و برد اصلی، فلت باریک می‌بینید:
کانکتور فلت روی برد را پیدا کنید.
اگر کانکتور لولایی (Flip) است، قفل کوچک آن را با ناخن یا اسپاجر کمی بالا بزنید.
فلت را با ملایمت خارج کنید.
-
اگر سیم‌ها مستقیم لحیم شده‌اند و کانکتور ندارند:
قاب بالا را فقط تا حدی بالا بیاورید که به سیم‌ها فشار نیاید.
می‌توانید قاب بالا را در زاویه‌ای مناسب روی میز تکیه دهید تا آویزان نشود.
-
در مورد چرخ اسکرول موس بی سیم:
بعضی مدل‌ها اسکرول را روی قاب بالا دارند، بعضی روی برد.
مراقب باشید فنر اسکرول و انکودر ناگهان از جای خود بیرون نپرند.
این بخش از آموزش باز کردن ماوس بی سیم برای جلوگیری از پارگی فلت و سیم‌ها حیاتی است، مخصوصاً در موس‌های بی سیم گیمینگ و مدل‌های ظریف.
مرحله ۷ – خارج کردن برد اصلی موس بی سیم
🔩 برای تعمیر موس بی سیم، تعویض میکروسوئیچ، سرویس سنسور یا تعمیر سوکت USB دانگل باید به برد اصلی دسترسی داشته باشید:
-
محل پیچ‌های نگهدارنده‌ی برد را پیدا کنید (معمولاً ۱ تا ۳ پیچ).
-
پیچ‌ها را با پیچ‌گوشتی مناسب باز کنید و در ظرف جداگانه قرار دهید.
-
دقت کنید:
موقعیت کلید روشن/خاموش (ON/OFF) را به خاطر بسپارید؛ معمولاً اهرم پلاستیکی آن روی قاب پایین قرار دارد و با برد درگیر است.
-
برد را از سمت عقب کمی بالا بیاورید، سپس از کناره‌ها آزاد کنید.
-
اگر برد به سیم‌های باتری یا سوکت دیگری متصل است:
اگر کانکتور دارد، آن را خارج کنید.
اگر سیم‌ها لحیم شده‌اند و فعلاً نمی‌خواهید آن‌ها را جدا کنید، فقط برد را برگردانید و در زاویه‌ای قرار دهید که به سیم‌ها فشار نیاید.
در این مرحله شما به تمام بخش‌های مهم برای تعمیر موس بی سیم مثل سنسور نوری یا لیزری، میکروسوئیچ کلیک چپ و راست، چرخ اسکرول و مدار تغذیه دسترسی دارید.
مرحله ۸ – نکات حرفه‌ای در آموزش باز کردن موس بی سیم
🧠 برای اینکه این آموزش باز کردن موس بی سیم را حرفه‌ای‌تر انجام دهید، به چند نکته مهم توجه کنید:
-
قبل از باز کردن هر بخش، از آن عکس بگیرید؛ این کار هنگام بستن موس مثل نقشه عمل می‌کند.
-
در اولین تجربه باز کردن موس بی سیم گیمینگ (مثل ردراگون، ریزر، لاجیتک G)، با حوصله بیشتری روی گیره‌ها و فلت‌ها کار کنید؛ این مدل‌ها قطعات ریز و حساسی دارند.
-
اگر احساس کردید بدنه در نقطه‌ای به‌طور غیرطبیعی سفت است:
دوباره پیچ‌ها را بررسی کنید؛ یک پیچ مخفی جا مانده می‌تواند کل بدنه را بشکند.
-
در برخی موس‌های خیلی ارزان، بدنه به‌جای پیچ با جوش آلتراسونیک بسته شده؛ در این موارد ممکن است بدون ترک کوچک روی بدنه نتوانید موس را باز کنید.
❓ سوالات متداول درباره نحوه باز کردن موس بی سیم
۱. آیا باز کردن موس بی سیم گارانتی را باطل می‌کند؟
بله، در اکثر برندها مثل Logitech، HP، ASUS، Microsoft، Razer باز کردن بدنه و دستکاری برچسب‌ها و پایه‌های تفلونی، گارانتی را باطل می‌کند. اگر موس شما هنوز گارانتی دارد، بهتر است قبل از اجرای آموزش باز کردن موس بی سیم به شرایط گارانتی توجه کنید.
۲. آیا این روش برای همه‌ی برندها مثل لاجیتک، تسکو، فراسو و ردراگون قابل استفاده است؟
بله، ساختار کلی نحوه باز کردن موس بی سیم در همه‌ی برندها مشابه است، فقط محل پیچ‌های مخفی و تعداد گیره‌ها کمی فرق می‌کند. در موس‌های گیمینگ، ممکن است پیچ‌های Torx و قطعات داخلی بیشتری وجود داشته باشد.
۳. بعد از باز کردن موس بی سیم، چه کارهایی می‌توانم انجام دهم؟
بعد از باز کردن موس، می‌توانید:
-
تمیز کردن داخل موس بی سیم
-
رفع مشکل دوبل کلیک موس (با تعویض میکروسوئیچ)
-
سرویس چرخ اسکرول موس
-
تعمیر یا تعویض کابل داخلی و سوکت USB دانگل
-
تمیز کردن سنسور موس و رفع مشکل پرش نشانگر را انجام دهید.
مشکل دبل‌کلیک به جای تک کلیک در موس
مشکل دبل کلیک موس (یا دابل کلیک ناخواسته) معمولاً به‌خاطر خرابی میکروسوییچ موس است، نه ویندوز یا درایور. داخل اکثر موس‌های گیمینگ و موس‌های اداری، یک میکروسوییچ مکانیکی وجود دارد که هنگام کلیک، چندین بار خیلی سریع قطع و وصل می‌شود (پدیده‌ی bouncing). کنترلر موس با الگوریتم debouncing این نویز را فیلتر می‌کند تا فقط یک کلیک به سیستم عامل ارسال شود. اما با گذشت زمان و استفاده‌ی زیاد، سایش کنتاکت‌ها، اکسید شدن فلز، ضعیف شدن فنر داخلی یا کیفیت پایین سوئیچ باعث می‌شود سیگنال خروجی به‌هم بریزد و نتیجه‌اش بروز مشکل دوبار کلیک موس حتی با یک بار فشار دادن دکمه باشد.
از نظر نرم‌افزاری، ویندوز و لینوکس یک بازه‌ی زمانی تشخیص دابل کلیک تنظیم می‌کنند؛ اگر دو کلیک در این بازه ثبت شود، سیستم آن را دبل کلیک موس تشخیص می‌دهد. وقتی میکروسوییچ خراب باشد، این کلیک‌های اضافی دقیقاً داخل همین بازه می‌افتند و شما با مشکل دبل کلیک ناگهانی مواجه می‌شوید. تغییر سرعت دبل کلیک در تنظیمات ویندوز می‌تواند کمی این مشکل دابل کلیک را کم‌رنگ کند، اما راه‌حل قطعی نیست. برای رفع مشکل دبل کلیک موس به‌صورت حرفه‌ای، معمولاً یا میکروسوییچ تعویض می‌شود (مثلاً با سوئیچ‌های باکیفیت برای موس گیمینگ)، یا کلاً موس تعویض می‌شود. در سطح بالاتر، بعضی‌ها حتی firmware موس را با الگوریتم debouncing قوی‌تر فلش می‌کنند؛ اما برای اکثر کاربران، تشخیص اینکه علت دابل کلیک موس خرابی سخت‌افزار است و تعویض به‌موقع موس، منطقی‌ترین راه‌حل است.
آموزش تعمیر چپ کلیک موس
آموزش تعمیر چپ کلیک موس معمولاً از باز کردن موس و درست کردن قطعه‌ی کلیک (میکروسوییچ) شروع می‌شود. اگر از موس بی سیم استفاده می‌کنید، اول باتری موس را خارج کنید، سپس پیچ‌های زیر موس را باز کنید (بعضی پیچ‌ها زیر برچسب یا لاستیک‌ها مخفی هستند). بعد از باز کردن قاب بالا، یک دکمه سفید کوچک روی بخش کلیک می‌بینید که به‌راحتی جدا می‌شود. زیر آن، میکروسوییچ کلیک چپ قرار دارد که داخل آن یک فنر یا قطعه مسی کوچک وظیفه‌ی ایجاد کلیک را بر عهده دارد.
برای رفع مشکل چپ کلیک موس (مثلاً دابل کلیک ناخواسته یا عمل نکردن کلیک)، باید درِ میکروسوییچ را با یک پیچ‌گوشتی تخت خیلی آرام باز کنید، سپس قطعه مسی داخل آن را کمی به سمت بالا خم کنید تا دوباره فشار و برگشت مناسبی پیدا کند. بعد قطعه مسی را در جای درستش قلاب کنید، درِ میکروسوییچ را ببندید و موس را مرحله‌به‌مرحله مثل قبل سرهم‌بندی کنید: اول دکمه سفید، بعد قاب بالا و در آخر بستن پیچ‌ها. قبل از سفت کردن نهایی پیچ‌ها، موس را روی میز تست کنید؛ اگر صدای کلیک و عملکرد آن بهتر شده بود، تعمیر چپ کلیک موس با موفقیت انجام شده است، و اگر نه، باید مراحل را با دقت بیشتری تکرار کنید.
روش تعویض سیم موس گیمینگ سیم دار
آموزش تعویض و تعمیر سیم موس (کابل USB موس) معمولاً برای زمانی است که موس قطع و وصل می‌شود یا اصلاً شناسایی نمی‌شود. برای شروع، سیم موس را با سیم‌چین تا حد ممکن نزدیک بدنه موس ببُرید، سپس با یک پیچ‌گوشتی کوچک قاب موس را باز کنید. بخش کلیک و قاب بالایی را با احتیاط جدا کنید و حواستان به کابل USB داخلی موس باشد. قبل از جدا کردن سیم‌ها از روی برد، حتماً به نحوه اتصال آن‌ها دقت کنید یا از آن عکس بگیرید تا موقع بستن اشتباه نکنید. بعد پیچ‌های برد موس را باز کنید تا فضای کافی برای لحیم‌کاری سیم USB داشته باشید.
در مرحله بعد، روکش پلاستیکی کابل را باز کرده و سیم‌های USB را لخت کنید: معمولاً شامل سیم سبز (D-)، سیم سفید (D+)، سیم سیاه (GND)، سیم قرمز یا تغذیه و شیلد نقره‌ای هستند. سیم‌های هم‌رنگ را به‌درستی تاب داده و آماده لحیم کاری کنید. حتماً کابل را اول از سوراخ مخصوص در بدنه موس عبور دهید و بعد سیم‌های هم‌رنگ را به هم لحیم کنید، سپس با نوار عایق هر جفت سیم را جداگانه بپوشانید تا اتصال کوتاه نشود. برای محکم کردن کابل و جلوگیری از تکان خوردن، می‌توانید از چسب سوگرو یا چسب حرارتی بین برد و قاب موس استفاده کنید. در پایان، برد و قاب را سرهم کنید، کابل USB را چک کنید که سفت و ثابت باشد، سپس موس را به سیستم وصل کرده و آن را تست کنید؛ اگر مشکل قطع و وصل شدن موس یا عدم شناسایی موس برطرف شد، یعنی تعویض یا تعمیر سیم موس با موفقیت انجام شده است.
آموزش تعمیرات اسکرول موس
آموزش تعمیر اسکرول موس (چرخ وسط موس) معمولاً برای زمانی است که اسکرول موس کار نمی‌کند، پرش دارد یا خیلی سفت و خشک شده است. برای شروع، با یک پیچ‌گوشتی کوچک پیچ‌های زیر موس را باز کنید و قاب بالایی موس را به‌آرامی جدا کنید. سپس بخشی که چرخ اسکرول موس را نگه می‌دارد از بدنه جدا کنید. روی این قسمت، معمولاً دو قطعه نگهدارنده ریز وجود دارد که همان حس «تیک‌تیک» یا پله‌پله بودن اسکرول را ایجاد می‌کنند. این نگهدارنده‌ها نیرویی خلاف جهت حرکت غلطک وارد می‌کنند تا اسکرول، کنترل‌شده و دقیق بچرخد. اگر این قطعات کج شده یا جابه‌جا شوند، ممکن است باعث خرابی اسکرول موس یا پرش در اسکرول شوند.
بعد از بررسی و تمیز کردن، می‌توانید این قطعات نگهدارنده اسکرول را سر جای خود تنظیم کنید و دوباره غلطک اسکرول را ببندید. حواستان باشد هنگام بستن اجزاء، به سیم‌های داخل موس و سنسور اسکرول آسیبی نرسد. حالا قاب موس را سرهم کنید و قبل از سفت کردن کامل پیچ‌ها، موس را به سیستم وصل کرده و تست اسکرول موس را انجام دهید؛ اگر حرکت چرخ اسکرول روان، بدون پرش و هماهنگ با صفحه بود، یعنی تعمیر اسکرول موس با موفقیت انجام شده است. اگر هنوز مشکل وجود داشت، باید دوباره موس را باز کرده و وضعیت غلطک، نگهدارنده‌ها و محل قرارگیری آن‌ها را با دقت بیشتری بررسی کنید.
سوالات متداول در تعمیرات موشواره
چگونه می‌توانم عمر موس خود را افزایش دهم؟
🖱️ برای افزایش عمر موس لازم است مثل یک تجهیز جانبی حساس کامپیوتر با آن رفتار کنید. استفاده از پد موس باکیفیت، جلوگیری از ضربه خوردن موس، نگهداری آن در محیط خشک و بدون رطوبت و دور از گرد و غبار، و پرهیز از کشیدن یا کوبیدن موس روی میز، همگی مستقیماً روی طول عمر دکمه‌ها، اسکرول و سنسور موس تأثیر می‌گذارند. تمیز کردن دوره‌ای موس با دستمال نرم و هوای فشرده هم کمک می‌کند تا سنسور نوری یا لیزری موس عملکرد دقیقی داشته باشد و زود خراب نشود.
چگونه درایور موس را آپدیت کنم؟
🖱️ برای آپدیت درایور موس در ویندوز وارد بخش Device Manager شوید، از قسمت Mice and other pointing devices، موس موردنظر را انتخاب کنید، روی آن Right Click کرده و گزینه‌ی Update Driver را بزنید. در حالت حرفه‌ای‌تر، می‌توانید درایور اصلی موس را از سایت رسمی سازنده موس گیمینگ یا اداری (مثل Logitech، Razer و …) دانلود و نصب کنید تا بهترین عملکرد موس، پشتیبانی کامل دکمه‌ها و ماکروها و حداقل مشکل ناسازگاری نرم‌افزاری را داشته باشید.
آیا خرابی موس می‌تواند ناشی از مشکلات نرم‌افزاری باشد؟
🖱️ بله، در بسیاری از موارد مشکل موس فقط سخت‌افزاری نیست و به درایور موس، تنظیمات ویندوز، یا تداخل نرم‌افزاری برمی‌گردد. درایور قدیمی موس، نصب اشتباه نرم‌افزارهای جانبی موس، یا تداخل با برنامه‌های مدیریت ماوس گیمینگ می‌تواند باعث قطع و وصل شدن موس، شناسایی نشدن موس USB یا پرش نشانگر شود. در چنین شرایطی، آپدیت درایور موس، حذف و نصب مجدد درایور، و ریست کردن تنظیمات موس در ویندوز می‌تواند مشکل را برطرف کند.
چگونه مشکل کلیک دوتایی موس را حل کنم؟
🖱️ مشکل دابل کلیک موس (کلیک دوتایی ناخواسته) اغلب به خاطر فرسودگی میکروسوئیچ دکمه چپ یا راست موس و ضعیف شدن فنر داخلی سوئیچ است. برای رفع مشکل دبل کلیک موس می‌توان موس را باز کرد و میکروسوئیچ دکمه را تعمیر یا تعویض کرد؛ معمولاً با کمی خم کردن فنر فلزی یا قطعه مسی داخل سوئیچ، فشار و برگشت دکمه بهتر می‌شود. در کنار این کار، تنظیم سرعت Double Click در ویندوز نیز می‌تواند تا حدی مشکل را کاهش دهد؛ اما اگر فرسودگی زیاد باشد، تعویض میکروسوئیچ یا تعویض کامل موس راه‌حل قطعی‌تر است.
چرا موس به درستی حرکت نمی‌کند؟
🖱️ اگر نشانگر موس روی صفحه کند، پرش‌دار یا قفل‌شونده است، معمولاً یا سنسور موس کثیف شده یا سطحی که موس روی آن حرکت می‌کند مناسب نیست. گرد و غبار، پرز پد موس، یا لکه‌های چسبنده می‌تواند روی عملکرد سنسور نوری یا لیزری موس تأثیر بگذارد. تمیز کردن زیر موس و سنسور با یک گوش‌پاک‌کن یا دستمال میکروفایبر و استفاده از یک پد موس صاف و غیرشفاف معمولاً مشکل حرکت نکردن موس یا حرکت نامنظم موس را برطرف می‌کند.
چگونه می‌توانم گرد و غبار داخل موس را تمیز کنم؟
🖱️ برای تمیز کردن داخل موس، ابتدا موس را از سیستم جدا کنید و سپس با پیچ‌گوشتی مناسب قاب آن را باز کنید. با استفاده از اسپری هوای فشرده، دمنده‌ی دستی یا برس نرم گرد و غبار روی برد موس، دکمه‌ها، اسکرول و سنسور را پاک کنید. دقت کنید از مایعات استفاده نکنید و به قطعات حساس مثل میکروسوئیچ، سنسور و کابل داخلی موس فشار وارد نکنید تا باعث خرابی دائمی موس نشود.
آیا می‌توانم قطعات موس را جداگانه تهیه کنم؟
🖱️ بله، برای بسیاری از موس‌های حرفه‌ای و گیمینگ می‌توانید قطعات یدکی موس مثل میکروسوئیچ دکمه‌ها، اسکرول، کابل USB، فنرها و حتی سنسور موس را به‌صورت جداگانه تهیه کنید. فروشگاه‌های قطعات الکترونیکی، آنلاین شاپ‌های لوازم گیمینگ و تعمیرکاران تخصصی موس معمولاً این قطعات را عرضه می‌کنند. این کار به‌ویژه برای تعمیر موس گیمینگ گران‌قیمت به‌صرفه‌تر از خرید موس جدید است.
بهترین روش برای نگهداری موس چیست؟
🖱️ برای نگهداری اصولی موس، آن را در محیط خشک، خنک و بدون گرد و غبار قرار دهید و از ریختن مایعات، ضربه، سقوط از روی میز و فشار آوردن به دکمه‌ها و اسکرول خودداری کنید. تمیز کردن دوره‌ای بدنه موس، اسکرول و زیر موس و استفاده از پد موس استاندارد باعث می‌شود هم دقت Tracking موس بهتر شود و هم طول عمر دکمه‌ها و سنسور افزایش پیدا کند. هنگام جابه‌جایی سیستم یا لپ‌تاپ، موس را جداگانه و بدون فشار در کیف نگه دارید.
چگونه می‌توانم از آسیب دیدن کابل موس جلوگیری کنم؟
🖱️ برای جلوگیری از خراب شدن کابل موس باید از خم شدن شدید، تا خوردن مداوم، کشیدن ناگهانی و گیر کردن کابل روی لبه میز جلوگیری کنید. استفاده از نگهدارنده کابل موس (Mouse Bungee)، روکش محافظ کابل یا حتی مرتب کردن کابل روی میز با گیره‌های مخصوص مدیریت کابل کمک می‌کند تا پارگی و قطعی سیم موس USB کمتر شود. همچنین هیچ‌وقت موس را از روی کابل نکشید؛ همیشه موس را از کانکتور USB جدا کنید تا فشار اضافی به کابل وارد نشود.
چرا سیستم ماوس را شناسایی نمی‌کند؟
🖱️ وقتی سیستم ماوس را شناسایی نمی‌کند (و از سلامت ویندوز و پورت USB مطمئن هستید و ماوس روی چند سیستم دیگر هم تست شده)، معمولاً مشکل از کابل ماوس USB یا آی‌سی اصلی ماوس است. برای تست کابل، مثل کابل کیبورد می‌توانید با مولتی‌متر، رشته‌سیم‌ها را از سمت کانکتور تا برد اصلی چک کنید. اگر کابل ماوس سالم بود اما ماوس هنوز شناسایی نمی‌شود، احتمالاً آی‌سی اصلی ماوس (کنترلر ماوس) که روی برد قرار دارد آسیب دیده و نیاز به تعویض آی‌سی ماوس یا تعویض کامل ماوس وجود دارد.
چرا کلیک چپ یا راست ماوس کار نمی‌کند؟
🖱️ اگر کلیک چپ ماوس کار نمی‌کند یا کلیک راست فقط با فشار زیاد عمل می‌کند، مشکل معمولاً از میکروسوئیچ دکمه‌های ماوس است. در این حالت یا باید کلیدهای چپ و راست تعویض شوند، یا اگر هنوز با فشار بیشتر عمل می‌کنند، می‌توانید قبل از تعویض، کنتاکت‌های داخل کلید را با اسپری خشک الکترونیک (به‌جای تینر) تمیز کنید. این کار اغلب مشکل کلیک نکردن دکمه ماوس یا قطع و وصل شدن کلیک را موقتاً یا حتی دائمی برطرف می‌کند.
چگونه مشکل غلطک (اسکرول) خراب ماوس را برطرف کنم؟
🖱️ وقتی غلطک اسکرول ماوس درست کار نمی‌کند (پرش دارد، برعکس اسکرول می‌کند یا گیر می‌کند)، معمولاً ایراد از قطعه انکودر یا سنسور اسکرول ماوس است؛ همان بخشی که غلطک به آن وصل می‌شود. ابتدا این قسمت را با اسپری خشک یا اسپری تمیزکننده کنتاکت کاملاً تمیز کنید. اگر مشکل رفع نشد، می‌توانید با یک انبردست نوک‌باریک (دم‌باریک) کمی زبانه‌ها و بخش فلزی را جمع‌تر کنید تا تماس بهتر شود. اگر بعد از این مراحل هنوز مشکل اسکرول ماوس باقی بود، بهترین راه تعویض کامل قطعه اسکرول / انکودر است تا مشکل دوباره برنگردد.
چرا نشانگر ماوس حرکت نمی‌کند یا روی صفحه لرزش دارد؟
🖱️ اگر سیستم ماوس را شناسایی می‌کند و کلیک چپ و راست و اسکرول درست کار می‌کنند اما نشانگر ماوس حرکت نمی‌کند یا روی صفحه می‌لرزد و پرش دارد، مشکل معمولاً در بخش اپتیکال ماوس است. مهم‌ترین مواردی که باید چک کنید:
-
LED قرمز ماوس (نور سنسور) که پشت یا زیر آی‌سی اصلی قرار دارد؛ اگر این LED روشن نمی‌شود، باید LED تعویض شود.
-
اگر LED روشن است، ممکن است آی‌سی پردازشگر اپتیکال ماوس خراب شده باشد یا قلع‌مردگی پایه‌های آی‌سی وجود داشته باشد که گاهی با هویه‌کاری مجدد (Reflow سبک) قابل اصلاح است.
-
ممکن است فاصله‌ی LED قرمز با آی‌سی و لنز اپتیکال مناسب نباشد؛ با کمی جلو و عقب کردن LED می‌توان فوکوس نور روی سطح را تنظیم کرد.
-
لنز یا چشمی ماوس (قطعه پلاستیکی شفاف/سفید زیر ماوس) کثیف یا خط و خش‌دار شده باشد و نور را خوب منعکس نکند؛ می‌توانید آن را با پنبه یا دستمال نرم تمیز کنید، ولی در حالت ایده‌آل تعویض لنز چشمی ماوس توصیه می‌شود.
نحوه تعمیر دکمه ماوس نوری (اپتیکال) چگونه است؟
🖱️ برای تعمیر دکمه ماوس نوری که گاهی کلیک می‌کند و گاهی نه، مراحل زیر را انجام دهید:
-
پیچ‌های ماوس نوری را باز کنید (بسیاری از مدل‌ها فقط یک پیچ دارند، بقیه با خار نگه داشته می‌شوند).
-
قاب بالایی ماوس را با کمی فشار و به‌آرامی جدا کنید؛ این قاب معمولاً سفت است اما با دقت باز می‌شود، مراقب شکستن آن باشید.
-
دکمه‌های پلاستیکی ماوس را بیرون بیاورید؛ کافی است خار کوچک آن‌ها را با انگشت کمی کنار بکشید تا دکمه‌ها آزاد شوند.
-
در این مرحله خیلی دقت کنید اسکرول ماوس جابه‌جا نشود، چون جا زدن دوباره اسکرول و فنرش ممکن است سخت و زمان‌بر باشد.
-
اگر به پشت دکمه‌ها نگاه کنید، معمولاً دندانه‌های ریز پلاستیکی می‌بینید که به‌مرور و با فشار دائمی روی محرک‌های کوچک میکروسوئیچ رد می‌اندازند و باعث می‌شوند دکمه گاهی کلیک نکند.
-
با یک سوهان ناخن نرم یا ابزار ظریف، این دندانه‌ها را صاف کنید یا در صورت نیاز کلاً کوتاه و حذف کنید تا فشار یکنواخت‌تری روی محرک سوئیچ وارد شود.
-
قبل از بستن، داخل ماوس را از گرد و خاک با برس نرم یا هوای فشرده تمیز کنید، سپس همه قطعات را مانند قبل سرهم کنید و در نهایت کلیک دکمه ماوس نوری را روی سیستم تست کنید؛ اگر کلیک روان و بدون قطع و وصل بود، تعمیر دکمه ماوس نوری با موفقیت انجام شده است.
