شبکه VAN در سیستم مالتی پلکس خودرو
سیستم مولتیپلکس، بهویژه در خودروهایی مانند پژو ۲۰۶، از ساختارهای شبکهای پیچیده برای تسهیل انتقال دادهها میان ECUهای مختلف استفاده میکند. این شبکهها معمولاً با استفاده از پروتکلهایی چون VAN (Vehicle Area Network) و CAN (Controller Area Network) طراحی میشوند که قادرند دادهها را با سرعت و دقت بالا بین واحدهای مختلف خودرو منتقل کنند. برای مثال، در شبکه VAN، اطلاعات از طریق فریمهای داده ارسال میشود که شامل فیلدهای مختلفی مانند شناسه فریم، کنترل اطلاعات، و تایید دریافت است. در دوره آموزش مولتی پلکس خودرو و این شبکهها، سنکرونسازی دقیق ECUها و استفاده از روشهای پیشرفتهای مانند Manchester Encoding و Bit Stuffing برای همگامسازی فرکانسی ضروری است. این سیستمها بهطور کارآمدی میتوانند دادههای پیچیده را در زمان واقعی پردازش و منتقل کنند و نقش اساسی در افزایش ایمنی و عملکرد خودروهای مدرن ایفا میکنند.
آموزش سیستم مولتی پلکس
سیستمهای مولتیپلکس در خودروهای مدرن یکی از مهمترین پیشرفتهای فناوری هستند که ارتباطات پیچیده و موثر میان بخشهای مختلف خودرو را فراهم میآورند. این سیستمها از شبکههای دیجیتال برای انتقال اطلاعات بین ECUها (واحدهای کنترل الکترونیکی) استفاده میکنند، که میتوانند به سرعت و با دقت بالا دادههای حساسی مانند وضعیت موتور، ترمزها، کیسههای هوا، سیستم تهویه، و دیگر اجزای خودرو را ارسال و دریافت کنند. سیستمهای مولتیپلکس از طریق شبکههای ارتباطی پیچیده مانند VAN و CAN اطلاعات را بهطور همزمان و در زمان واقعی بین ECUها منتقل میکنند، که موجب بهبود عملکرد، کاهش هزینهها و افزایش ایمنی خودرو میشود. در این آموزش، با مفهوم، ساختار و نحوه عملکرد سیستم مولتیپلکس در خودروها آشنا خواهیم شد و بررسی خواهیم کرد که چگونه این فناوری به بهینهسازی عملکرد سیستمهای مختلف خودرو کمک میکند.
ساختار اطلاعات و عملکرد شبکههای VAN و CAN در سیستمهای مولتیپلکس خودرو
در دنیای پیچیده خودروهای مدرن، سیستمهای شبکهای نقش کلیدی در هماهنگسازی عملکرد اجزای مختلف ایفا میکنند. سیستمهای مولتیپلکس که به طور گسترده در خودروهایی مانند پژو ۲۰۶ استفاده میشوند، به امکان انتقال دادهها میان ECUها (واحدهای کنترل الکترونیکی) میپردازند. در این مقاله، به بررسی ساختار اطلاعات ارسالی در شبکههای VAN و CAN پرداخته و عملکرد آنها در سیستم مولتیپلکس خودروها را تحلیل میکنیم.
ساختار اطلاعات در شبکه VAN
شبکه VAN (Vehicle Area Network) به عنوان یکی از انواع شبکههای فنی در خودروها شناخته میشود که برای برقراری ارتباطات بین ECUها طراحی شده است. این شبکه شامل چندین فیلد است که هرکدام وظیفه خاص خود را در انتقال اطلاعات دارند. ساختار اطلاعات ارسالی در شبکه VAN شامل بخشهای زیر است:
-
Start: فیلدی برای مشخص کردن آغاز فرآیند ارسال اطلاعات توسط یک ECU، که معمولاً شامل ۱۰ بیت است.
-
Identifier: شناسایی فریم اطلاعاتی و اولویتبندی آنها برای تعیین اینکه کدام ECU باید زودتر اطلاعات را دریافت کند. این فیلد نقش مهمی در اولویتبندی فریمها در فرآیند ارسال ایفا میکند.
-
COM: فیلد ۴ بیتی برای کنترل اطلاعات ارسالی، شامل تنظیمات فنی و وضعیت ارسال.
-
Informations: فیلد ارسال اطلاعاتی که میتواند تا ۲۸ بایت داده را منتقل کند و به طور معمول شامل دادههای حساسی است که نیاز به صحت و دقت بالا دارند.
-
Control: فیلدی که مسئولیت کنترل صحت و درستی دادههای ارسالی را بر عهده دارد.
-
End data: فیلدی که نشاندهنده پایان اطلاعات ارسالی است و ارتباطات برای ارسال اطلاعات جدید را آماده میکند.
-
ACK: فیلد تأیید دریافت اطلاعات توسط ECU مقصد. این فیلد برای اطمینان از ارسال صحیح دادهها استفاده میشود.
-
End: نشاندهنده پایان فرآیند ارسال اطلاعات توسط ECU است.
معماری و عملکرد شبکههای VAN و CAN در خودروهای مولتیپلکس
شبکه VAN در سیستمهای مولتیپلکس خودرو
شبکه VAN در خودروها بهویژه در سیستمهای BSI (Body System Interface) و سیستمهای ECU با طراحی Master/Slave پیادهسازی میشود. در این ساختار، BSI به عنوان واحد مرکزی، اطلاعات را میان ECUهای مختلف مانند کیسه هوا، سیستم BSM، سنسور باران و COM 2000 منتقل میکند. در این شبکه، دو خط ارتباطی Data و DataB برای انتقال اطلاعات استفاده میشود.
فرآیند انتقال داده در Body Bus:
-
ECUهای Slave که از اطلاعات استفاده میکنند، با تغییرات در فریم دادهها، واکنش نشان میدهند.
-
اگر ECU Slave اطلاعات را تولید کند، فرآیند بهصورت Immediate Response انجام میشود.
این شبکه بهگونهای طراحی شده که میزان لود شبکه کاهش یابد و پیچیدگی عملیات برای هر ECU به حداقل برسد.
شبکه Comfort Bus و عملکرد آن
شبکه Comfort Bus بهطور خاص در ECUهای Multi-Master طراحی شده است. در این شبکه، هر ECU میتواند اطلاعاتی مانند سرعت خودرو، فشار روغن و وضعیت سیستمهای مختلف خودرو را ارسال کند. ارتباطات در این شبکه بهصورت Multi-Master است، به این معنی که هر ECU قادر به ارسال اطلاعات به شبکه است. در دوره آموزش مالتی پلکس خودرو و برق ماشین با تمام این موارد بصورت تخصصی آشنا میشوید.
![]() |
![]() |
![]() |
مقایسه شبکه VAN و CAN
شبکه CAN (Controller Area Network) که توسط بوش آلمان طراحی شده است، شباهتهای زیادی با VAN دارد اما از نظر سرعت و معماری داخلی تفاوتهای قابل توجهی دارد. در سیستم CAN، اطلاعات با سرعتهای بسیار بالاتر (تا ۱ مگابیت بر ثانیه) منتقل میشوند. این شبکه در خودروهای مدرن برای انتقال اطلاعات میان ECUها در شرایط سرعت بالا به کار میرود.
ساختار فریم CAN شامل فیلدهایی چون IFS (Space Between Frame), SOF (Start of Frame), IDENT (Identifier)، DLC (Data Length Code) و ACK است که در فرآیند ارسال دادهها استفاده میشوند.
سنکرونسازی و همگامسازی ECUها در شبکههای مولتیپلکس
یکی از مهمترین چالشها در سیستمهای مولتیپلکس خودرو، سنکرونسازی دقیق ECUها است. این سنکرونسازی به این دلیل ضروری است که اگر ECUها با یکدیگر هماهنگ نباشند، فریمهای اطلاعات به درستی توسط ECU مقصد شناسایی نخواهند شد و دادهها از دست خواهند رفت.
در خودروهای پژو ۲۰۶، برای سنکرونسازی از روشهای پیچیدهای چون Manchester Encoding و Bit Stuffing استفاده میشود. در روش Manchester، یک بیت ۰ و یک بیت ۱ بهطور متناوب برای انتقال هر سه بیت داده ارسال میشود. این فرآیند بهطور موثر فرکانسهای مختلف ECUها را همگام میکند.
اهمیت پروتکلهای ارتباطی در تعمیرات و عیبیابی
برای انجام عیبیابی و تعمیرات دقیق، خودروهای پژو ۲۰۶ از پروتکل KWP2000 (Key Word Protocol) برای ارتباط با ECUها استفاده میکنند. این پروتکل اجازه میدهد تا اطلاعات حافظه داخلی ECUها بهراحتی و با سرعت ۱۰ کیلوبیت بر ثانیه به دستگاههای عیبیابی منتقل شود. این فرآیند از طریق خطوط K و L صورت میگیرد که برای شبیهسازی و رفع مشکلات مختلف سیستمهای انژکتور، ABS و گیربکس اتوماتیک استفاده میشود.
شبکههای VAN و CAN به عنوان اجزای حیاتی سیستمهای مولتیپلکس خودرو، در انتقال دادهها و هماهنگسازی عملکرد ECUها نقش بسیار مهمی دارند. با استفاده از تکنیکهای پیشرفته سنکرونسازی و انتقال دادههای سریع، این شبکهها قادرند ارتباطات بین ECUها را به شکلی مؤثر و بیوقفه حفظ کنند. آگاهی دقیق از ساختار این شبکهها، به ویژه در سیستمهای پژو ۲۰۶، برای عیبیابی و تعمیرات حیاتی است و این امر نیازمند دانش فنی عمیق و استفاده از پروتکلهای پیشرفته ارتباطی است.