آموزش تعمیرات کارت گرافیک
یکی از اشکالات مهم در تعمیرات لپ تاپ پردازنده گرافیک آن است که ممکن است خیلی از تعمیرکاران به اشکال در آن برخورد کنند. داشتن دانش حرفه ای و ابزارهای تخصصی در این قسمت ضروری است. اگر اطلاعات کمی درباره چیپ گرافیک و کارت های گرافیک لپ تاپ نمیدانید بیشتر مطالعه و تمرین کنید. برای یادگیری بهتر به مقالات دیگری در این سایت در زمینه آموزش تعمیرات کارت گرافیک مراجعه کنید.
در این مقاله با خرابی های کارت گرافیک و روش های عیب یابی آشنا خواهید شد
تفاوت کارت گرافیک با چیپ گرافیک در لپ تاپ
کارت گرافیک همانطور که از اسمش مشخص است یک بورد الکترونیکی با پردازنده گرافیکی به علاوه چند قطعه مثل حافظه گرافیکی GDDR، خازن و مقاومت و … روی آن است.
در انتهای کارت گرافیک چندین لبه فلزی برای اتصال به مادربورد لپ تاپ دیده می شود (مثل ماژول رم). در لپ تاپ های قدیمی و در برخی لپ تاپ های امروزی هم شاهد کارت گرافیک در لپ تاپ هستیم. با این حال، امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی و استفاده از متدهای لحیمکاری حرفه ای، شاهد چیپ های گرافیک رو لپ تاپها هستیم.
در کامپیوترها بیشتر از کارت گرافیک مجزا استفاده میشود. این کارت های گرافیک مجزا از مادربرد با قابلیت های مختلف در بازار میباشد که میتوان براحتی آنرا ارتقاء داد و با عملکرد بهتری در سیستم عامل روبرو شد. خیلی از مادربردهای کامپیوترهای خانگی و اداری نیز دارای کارت گرافیک مجزا نیستند و این کارت بصورت پردازنده گرافیکی در روی برد قرار گرفته است. به این نوع مین بردها که کارت گرافیک دارند به اصطلاح گرافیک آنبرد ONBoard میگویند. ارتقاء کارت گرافیک توسط رم هایی که روی آن هست بستگی دارد. البته پردازنده های گرافیکی خوبی دربازار مانند پردازنده گرافیک ای تی آی و پردازنده گرافیکی ان وی دی آ وجود دارد. این دو نوع پردازنده ATI ,Nvidea بهترین پردازنده های بازار کامپیوتر در کارت های گرافیک هستند.
روی لپ تاپ ها این چیپست های گرافیکی بصورت مادربردهای آنبرد مشاهده میشوند و رم های آن در کنار آن توسط کارخانه لحیم میشود. توجه داشته باشید که در این صورت این رم ها قابل ارتقاء نیستند و فقط کارت گرافیک های مجزا در PC و برخی از لپ تاپ های فوق حرفه ای صنعتی قابل افزایش و تغییر هستند. لپ تاپ های جدید هیچکدام قابلیت افزایش کارت گرافیک را ندارند. همچنین در پردازنده های اصلی جدید کامپیوترها و نوت بوک ها بخشی دارای کارت گرافیک است.
چیپ گرافیک لپ تاپ روی مادربورد
حالا که تفاوت چیپ گرافیک با کارت گرافیک روی لپ تاپ رو متوجه شدید نکته قابل ذکر اینکه تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ در حالتی که کارت گرافیک داشته باشه خیلی ساده تره و این کار شدنی تر است . اما در حالتی که چیپ گرافیک روی مادربورد لحیم شده باشه تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ خیلی خیلی خیلی سخت می شود.
عده ای که مهارت بسیاری دارند و دارای دستگاه BGA Machine هستند نیز می توانند این کار رو بدون آسیب رساندن به چیپ گرافیک و همینطور مادربورد لپ تاپ انجام بدهند.
تعویض گرافیک لپ تاپ بسیار دشوار است. برای تعویض گرافیک لپ تاپ و کلا برای تعویض چیپ های لحیم شده روی بورد الکترونیکی دستگاهی به نام BGA Machine که قبلا از آن نام برده ایم وجود دارد. البته برخی از دستگاهها مانند دستگاه IR نیز کمی ضیف تر از این دستگاه میتواند چیپ را تعویض کرد. خیلی از تعمیرکاران حتی چیپ را با وسیله ای بنام اشتاینر (هوای گرم صنعتی) در می آورند. در این حالت باید با ریختن مایع فلکس زیر چیپ و حرارت تثبیت شده از زیر چیپ آنرا با آی سی کش در آوریم.
اما برخی ترجیح می دهند از روش هیتینگ یا گرما دادن به مدار و قطعه با همان سشوار مخصوص گرمایی استفاده کنند که روشی خطرناک در تعمیرات کارت گرافیک است و کار هر کسی نیست که ما هم توصیه نمی کنم. برای قرار دادن همان چیپ باید پایه های آن توسط شابلون های مخصوص نوسازی شود.
دستگاه BGA در تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ چگونه کار میکند:
BGA مخفف عبارت Ball Grid Array است و به نوعی از تکنولوژی بسته بندی یا پکیجینگ قطعات الکترونیک مثل پردازنده ها و آی سی های مجتمع اطلاق می شود. در این روش برخلاف سایر روش های بسته بندی مثل DIP و مسطح طول پایه ها کم شده، تعداد پایه خیلی بیشتر می تواند باشد و همچنین قطعه فضای کمتری را اشغال می کند چون پایه ها یا همون Ball (توپ) ها زیر قطعه قرار میگیرند.
دستگاه BGA برای تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ
با وجود این ماشین می توانید حرارت رو تنظیم کنید، با استفاده از دوربین روی کار زوم کنید و کلی امکانات دیگر که به تعویض گرافیک لپ تاپ و چیپ های الکترونیکی کمک می کند. دستگاه بی جی ای ماشین حرارت بهتر و تثبیت شده تری از بالا و پایین به بورد میرساند.
آموزش ریبال Reball چیپ
وقتی شما قطعه ای مثل چیپ گرافیک لپ تاپ که به مدار لحیم شده را از مادربورد جدا کنید، توپ های لحیمی ان از هم پاشیده می شوند، حالا برای اینکه شما بتوانید همان قطعه یا قطعه دیگری را جای ان لحیم کنید باید توپ های لحیم داشته باشید و جاسازی کنید.
به زبان ساده عمل ریبال کردن یعنی شما بال Ball (قطعات گرد لحیم) بریزید داخل منفذ مادربورد یا منفذ قطعه و مجدد لحیم کاری کنید. برای لحیم کاری نیازی به هویه نیست و شما باید به این بال ها حرارت بدهید تا ذوب بشوند و جای خودشان قرار بگیرند. توپ قلع اندازه های متفاوتی دارد که برای هر نوع چیپست باید از اندازه خود آن استفاده کرد. برای خرید توپ قلع به تاریخ تولید آن توجه داشته باشید.