عناوین کلی آموزش دوره های شبکه به شرح زیر است:
- مهندسی شبکه دوره های شبکه مایکروسافت (MCITP, MCSA 2012)
- مهندسی شبکه دوره های آموزشی شبکه سیسکو(Cisco)، کارگاه های تخصصی سیسکو
- دوره های برنامه نویسی دات نت و آندروید، Sharepoint
- بانک های اطلاعاتی مایکروسافت SQL Server 2012، SSRS، OLAP و ...
- بانک های اطلاعاتی اوراکل (Oracle 11g)
- برنامه نویسی جاوا
- طراحی، تحلیل، امنیت و معماری نرم افزار UML, RUP, Agile Methods
- مهندسی شبکه لینوکس (LPIC)
- ذخیره سازی SAN Fundamentals, Managing HP Storage
- امنیت در فن آوری اطلاعات و ارتباطات ISMS - Security+ - TMG - Application Security - SOC
- مجازی سازی(Virtualization)
- سرورهای HP
- استانداردهای مدیریت خدمات IT مانند ITIL و Cobit و دیتاسترها
- استانداردهای مدیریتی ISO 9001:2008, BPMN, PMBOK
- سخت افزار، دوره های آموزشی شبکه و مفاهیم پایه ای امنیت +A و +Network و +Security و Cloud Essentials
- دوره های فشرده Boot Camp
- سمینارهای مدیریتی - دوره های عمومی
یکی از جلسات کلاس آموزش شبکه
لايه هاي مدل OSI
خب در جلسه قبل ، دو لايه ي اول رو بررسي كرديم و در اين جلسه لايه هاي بعدي كه به لايه هاي منطقي OSI معروفند ، ميپردازيم.
1 تشريح لايه هاي منطقي
1.1 لایه شبكه / Network
1.1.1تعريف اوليه
در اين لايه با دو موضوع سر و كار داريم :
- آدرس دهي غير سخت افزاري
- مسير گزيني يا Routing
نكته ي مهمي كه وجود داره اينه كه ، " هر دستگاهي در شبكه از MAC استفاده نـميكنه " ، ممكنه براتون سوال پيش بياد كه چرا پس قبلا گفتيم " هر دستگاهي در شبكه MAC منحصر به فرد خودش رو داره " ؟!
درسته ، اما " هر دستگاهي كه از كارت شبكه استفاده كنه از MAC براي آدرس دهي خودش كمك ميگيره ! "
خيلي از دستگاه ها هستند كه در شبكه شركت ميكنند و از MAC استفاده نميكنند، مثل : مودم هاي Dial up - ADSL - مودم هاي كابلي – روتر و...
2.1.1 پروتكل هاي شبكه
لايه ي شبكه از پروتكل هاي زياي تشكيل شده كه در اين بين چندتايي مهتر از بقيه ست ،
خيلي از شما تا به حال اين اسامي رو شنيده ايد :
- IPX-SPX
- Net BEUI
- Apple Talk
- TCP/IP
اينها اسامي پروتكل ها هستند .
پروتكل ها در واقع زبان شبكه محسوب ميشن و كارهاي متفاوتي ميتونند انجام بدن از جمله اينكه :
- به كامپيوترها اسم ميدن.
- داده هاي متفاوتي رو براي كارهاي مختلف ارسال ميكنند.
اما همگي اينها در Routing - مسيرگزيني به كار نـميان ، فقط TCP/IP , IPX-SPX هستند كه درمسيرگزيني به كار ميان.
3.1.1بسته هاي شبكه
داخل شبكه " بسته هاي منفردي " وجود داره كه عليرغم شباهتشون به فريم با اونها متفاوتهستند.
همونطور كه ميدونيم فريم ها داراي آدرس MAC هستند ، پس بسته ها هم آدرس دارند وليآدرسشون MAC نيست !
اين آدرسها ويژگي هاي مختص خودشون رو دارند :
- منحصر به فردند.
- توسط سيستم عامل ساخته نميشن.
- از اعداد يا اسامي تشكيل شدن.
- پروتكل ها از اين آدرس ها استفاده ميكنن.
مثلا پروتكل TCP/IP از آدرس IP( مثل : 192.168.30.5 ) استفاده ميكند.
در زير شبكه ي كوچك 3 كامپيوتره را ميبينيم كه هم آدرس MAC دارند و هم آدرس IP .
نكته ي مهم در اينجا اينه كه : اولا IP و MAC ها منحصر بفردند دوما اگه MAC توسط سازنده ي كارت شبكه ايجاد ميشه ، IP چطور ايجاد شده ؟
IP رو خودمون به دستگاه ها داديم. وقتي شبكه رو راه اندازي ميكنيم موقع سري كردن كامپيوترها ، با دادن عددهاي منحصر بفرد يعني IP ، مكان و الويت كامپيوترها رو تعيين ميكنيم .
4.1.1 مدل بسته هاي شبکه
سوال مهمي كه اينجا پيش مياد اينه كه ، آدرس هاي شبكه چطور با MAC كار ميكنند ؟
آدرس هاي شبكه شامل بسته هاي خودشون هستند كه در داخل فريم قرار ميگيرند.
ساختار اين بسته ها به شكل زير است :
اين بخش ها كنار هم بصورت يكپارچه قرار ميگيرند و فريم ها به اونها اضافه ميشن ، بيشتر شبكه ها اينطور كار ميكنند.
(در واقع اين بسته ي چندبخشي در بخش Data آدرسهاي MAC قرار گرفته.)
با قرار دادن بسته درون فريم كارهاي مهمي ميشه انجام داد ، يكي از اون كارها ، افزودن روتر به شبكه است.
- روتر : دستگاهيه كه از آدرس IP استفاده ميكنه و براي ارسال داده به مسيرهاي مختلف از اون استفاده ميشه.
روتر در واقع نقش اصلاح كننده رو براي آدرسهاي MAC داره ، يعني بسته هاي درون فريم بااطمينان و سرعت بيشتري به شناسايي MAC ها ميپردازند و به راحتي قابل انتقال در خطوط تلفن ، مودم و غيره هستند.
پس زيبايي و هنر لايه ي شبكه اينه كه آدرسي ميسازه كه وابسته به سخت افزار نـيست ! و درتمامي شبكه ها از هر نوعي كه باشه كارايي داره !
سوال : اگه شبكه اي باشه كه تمامي سخت افزارهاي موجود يكسان باشن بازم از اين شيوهي آدرس دهي استفاده ميشه ؟
مسلما نه ! در شبكه هاي خاص با پروتكل هاي خاص مثل Apple Talk – Net BEUI همچين نيازي وجود نـداره.
ولي در شبكه هايي كه از TCP/IP , SPX-IPX استفاده ميكنن از چنين مزيتي استفاده ميشه.
با توجه به اين صحبت ها ميشه فهميد كه لايه ي شبكه ، لايه اي نيست كه وجودش در همه ي شبكه ها لازم باشه.
2.1 لايه انتقال / Transport
لایه ی انتقال ، وظایف مربوط به "انتقال داده" رو برعهده داره ، یعنی :
1. ساختن بسته
2. حمل بسته
وقتی در شبکه بخواهیم ، داده ای رو ارسال کنیم ، اکثر اوقات داده باید به قسمت های کوچکتری تقسیم بشه ، چون اندازه ی بسته ها در حدود " چند هزار بیت " هستند. این وظیفه رو لایه ی انتقال بر عهده میگیره.
علاوه بر اون ، تکه تکه های داده باید به درستی به مقصد تحویل داده بشن تا داده در سمت دریافت کننده قابل خوندن باشه.
پس لایه ی انتقال باید قابلیت حمل بسته رو هم داشته باشه تا بسته ها رو در مسیر درست به دنبال خودش بکشونه و از رسیدنشون به مقصد اطمینان حاصل بشه.
مثلا یک سند Word به شکل زیر ، به کامپیوتر دیگه ارسال میشه.
سند مثلا به 4 قسمت تقسیم میشه و در 4 پاکت نامه قرار داده میشه.- ساختن بسته -
روی هر پاکت باید آدرس مقصد و مبدا و شماره ی مربوط به خودش نوشته بشه. - این برچسب زدن بر عهده ی " سیستم عامل شبکه " است. –
بعد هرکدوم تک تک به سمت مقصد ارسال میشه.
بعد از ارسال پایه ، آدرس MAC وظیفه ی ارسال و رسوندن به مقصد رو بر عهده میگیره.
هرکدوم از بسته ها که به دست دریافت کننده نرسه ، پیغام عدم دریافت میرسه و دوباره بسته ارسال میشه. – حمل بسته –
( برای آدرس دهی ، از هر پروتکل شبکه ای میشه استفاده بشه ، در اینجا از IP استفاده شده. )
3.1 لایه قطع و اتصال / Session
این لایه به یه سیستم منفرد در شبکه اجازه میده تا به طور همزمان چند کار رو انجام بده.
مثلا تا به حال شده ، روی یک کامپیوتر شبکه ، دو Browser باز داشته باشید و هر دو به خوبی کارهای خودشون رو انجام بدن ؟ یا شده ، همزمان در حال کپی و چاپ کردن یک سند و دانلود کردن فایلی باشید ؟
همه ی این همزمانی ها رو لایه ی قطع و اتصال فراهم میکنه.
4.1لایه کدزن / Presentation
این لایه ، داده ها رو به فرمی که قابل خوندن در کامپیوتر گیرنده باشه تبدیل میکنه.
باید یادتون باشه که قبلا مثل الآن نبوده که مثلا Word داشته باشیمو 8 فرمت مختلف رو بتونیم بخونیم. امروزه به دلیل شباهت فرمت ها ، به راحتی میشه فرمت های مختلف رو خوند و همچنین ابزارهای مختلفی در دسترس هست که به کمک اونها میشه داده ها رو به یک فرم قابل خوندن در هر نوع سیستمی تبدیل نمود.
مثلا برنامه ی Adobe Acrobat مثال برجسته ای از نقش لایه ی کدزن هست.
لازم به ذکر هست که HTML یه لایه ی کدزن محسوب میشه وقتی که از این منظر نگاه کنیم که : در تمامیه سیستم ها صرف نظر از نوع سخت افزار و سیستم عامل هاشون قابل خوندن و اجرا شدن هست چرا که در اینترنت ابزاری مثل IE –internet explorer - دارای کارایی یکسانی برای سیستم های مختلف هست.
5.1 لایه کاربرد / Application
آخرین لایه در مدل 7 لایه ای OSI ، این لایه هست. لایه ی کاربرد در واقع کاربردها نیستند بلکه روشی هستند که برنامه نویسان با استفاده از اونها به داده های شبکه دسترسی پیدا میکنند.
مثلا Word , Access ، اگه یه فایل باز از این نوع در شبکه داشته باشید ، میبینید که به سهولت دسترسی به یک فایل محلی میشه به یک فایل شبکه ای دسترسی داشت.
در واقع لایه ی کاربرد روشی رو عرضه میکنه که به کمک اون کاربرد ها میتونن در شبکه اعمال بشن.
